Η καθαρή αύξηση των 200 εκατ. ευρώ μεταξύ 2017 και 2016  αποδίδεται στην καλή εικόνα των μικρομεσαίων εταιρειών, καθώς οι κορυφαίοι όμιλοι σημείωσαν μείωση των διαθεσίμων τους.

Γιατί οι μεγάλες επιχειρήσεις συνέχισαν και το 2017 να μειώνουν τα διαθέσιμά τους

Το 2017 ήταν η τρίτη συνεχόμενη χρονιά  όπου οι εισηγμένες της υψηλής κεφαλαιοποίησης  συνέχιζαν να «καίνε» μετρητά.

Οι λόγοι αυτής της εξέλιξης είναι οι εξής:

α) οι υψηλοί φόροι αφού η Ελλάδα έχει από τους υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές (29%) στα κέρδη των επιχειρήσεων σε παγκόσμια κλίμακα,

β) το υψηλό κόστος εργασίας που ανεβάζει τη μισθοδοσία,

γ) ο περιορισμός των θετικών ταμειακών ροών λόγω της ύφεσης, που μειώνει τα μεικτά κέρδη,

δ) η ανάγκη υποστήριξης επενδυτικών σχεδίων αλλά και κεφαλαίου κίνησης μέσω ιδίων κεφαλαίων και

ε) η επιλογή των εταιρειών να περιορίσουν τον τραπεζικό τους δανεισμό για να επαναξιολογήσουν την επενδυτική τους στρατηγική.

Αυτή η αρνητική εξέλιξη στα ταμειακά διαθέσιμα –που αποτελεί πλέον βασικό δείκτη στην Ελλάδα για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων απέναντι στην οκταετή ύφεση– προκλήθηκε από την επιδείνωση του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα μετά τις 28 Ιουνίου 2015, οπότε επιβλήθηκαν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι (capital controls). Τότε, πολλές εισηγμένες υποχρεώθηκαν να μειώσουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα για να πληρώσουν με μετρητά τους προμηθευτές τους και τα δίκτυα μεταφορών των εμπορευμάτων τους. Ταυτόχρονα, φρόντισαν να διατηρήσουν ανοικτές τις πιστωτικές γραμμές με τις τράπεζες, συνεχίζοντας αδιαλείπτως να αποπληρώνουν τις τραπεζικές τους υποχρεώσεις.

Επίσης, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η πλειονότητα των εισηγμένων αιφνιδιάστηκε από την επιβολή των capital controls, καθώς δεν διέθεταν θυγατρικές στο εξωτερικό για να συνεχίσουν την απρόσκοπτη ροή κεφαλαίων προς τις μητρικές που είναι εισηγμένες στο εξωτερικό.

Οι εισηγμένες με τα υψηλότερα ταμειακά διαθέσιμα

Συνολικά 31 εταιρείες στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, βάσει των ισολογισμών του 2017, διαθέτουν  υψηλή ρευστότητα με τα μετρητά να ξεπερνούν το 1,73 δισ. ευρώ Οι εταιρείες αυτές διαθέτουν μετρητά και χρηματοοικονομικά προϊόντα η αξία των οποίων υπερβαίνει το σύνολο του βραχυπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου δανεισμού τους, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις οι επιχειρήσεις αυτές έχουν μηδενικό δανεισμό. 
Οι εταιρείες με το μεγαλύτερο καθαρό ταμείο είναι η Jumbo  όπου εάν εξαιρεθούν τα 144,5 εκατ. ευρώ του μακροπρόθεσμου δανεισμού της, διαθέτει καθαρό ταμείο (στοιχεία εξαμήνου 2017-2018) 333,7 εκατ. ευρώ, και η ΕΥΔΑΠ με  294,9 εκατ. ευρώ ρευστό και καθόλου δανεισμό. Η Αεροπορία Αιγαίου διαθέτει επίσης ρευστότητα 300 εκατ. ευρώ και αν εξαιρεθούν τα 31,6 εκατ. ευρώ του συνολικού δανεισμού της, τότε έχει καθαρό ταμείο 269,4, ενώ και ο Καρέλιας έχει διαθέσιμα 124 εκατ. ευρώ και μηδενικό δανεισμό. Ακολουθούν η ΕΧΑΕ με 85,8 εκατ. ευρώ και ο ΟΛΘ με 80,9 εκατ. ευρώ.

Στη συνέχεια συναντούμε την Alpha Αστικά Ακίνητα  με 73,8 εκατ. και η ΕΥΑΘ με 65 εκατ. ευρώ.

Αν εξαιρεθούν τα δάνεια, καθαρό ταμείο 36,9 εκατ. ευρώ έχει το Πλαίσιο, ακολουθούν, με 29,7 εκατ. ευρώ τα Πλαστικά Κρήτης και με 13,2 εκατ. ευρώ η Σαράντης.

Ανέστης Ντόκας