Παρόλο που, όπως αναφέρεται στο έγγραφο, στο σημερινό πλαίσιο των ανανεωμένων εντάσεων στην ευρωπαϊκή ήπειρο, ο ΟΑΣΕ θα είχε την ευκαιρία να διαδραματίσει ισχυρότερο ρόλο ως φόρουμ για όλους τους παράγοντες της Ευρώπης, στον τομέα της ασφάλειας, συμβάλλοντας στην αποτροπή της αντιπαράθεσης μεταξύ ΝΑΤΟ και η ΕΕ, από την μία πλευρά και της Ρωσίας από την άλλη.

Ξεκινώντας από το παρελθόν, το έγγραφο υπενθυμίσει ότι η Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (CSCE) δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου 1962-1979. Μεταμόρφωσε το παιχνίδι του ψυχρού πολέμου σε ένα παιχνίδι θετικών αθροισμάτων μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών, καθιστώντας το φόρουμ συζήτησης μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων και των ευρωπαϊκών χωρών.

Μετά την πτώση της ΕΣΣΔ και τις επακόλουθες διευρύνσεις της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, ο ΟΑΣΕ (όπως μετονομάστηκε το CSCE το 1994) αναδιοργανώθηκε ως ένα φόρουμ για την επίλυση των εντάσεων του Ψυχρού Πολέμου και έγινε σταδιακά λιγότερο σχετικό.

Τα βασικά στοιχεία του ευρωπαϊκού πλαισίου ασφαλείας που καθιέρωσε η σύμβαση για τις συμβατικές δυνάμεις στην Ευρώπη, το έγγραφο της Βιέννης, η συνθήκη για τον ανοικτό ουρανό, έχασαν την αποτελεσματικότητα τους, να εξασφαλίσουν αποτελεσματικό έλεγχο στους εξοπλισμούς και να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη.

Εκ των πραγμάτων, καταλήγει το έγγραφο, υπήρξε στροφή του ΟΑΣΕ προς μία «επιδερμική» συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας (παρακολούθηση των εκλογών, ειρηνευτικές διαδικασίες, προστασία των μειονοτήτων και δράση για τη διασφάλιση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για τους δημοσιογράφους).

Οι πρωτοβουλίες για τη μεταρρύθμιση του ΟΑΣΕ την τελευταία δεκαετία έχουν αποτύχει σε μεγάλο βαθμό λόγω διαφωνιών μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τους στόχους και τα νομικά και οικονομικά μέσα του οργανισμού, καταλήγει το έγγραφο.

Ολο το ενημερωτικό έγγραφο του Ευρωκοινοβουλίου στα αγγλικά ΕΔΩ

Νίκος Ρούσσης - Στρασβούργο