Υπάρχουν βέβαια οι σφυγμομετρήσεις και τα ρεπορτάζ που καταλήγουν σε συμπεράσματα ότι φέτος λιγότεροι Ελληνες θα πάνε σε διακοπές (ένα στους δύο) για λιγότερο χρόνο και με λιγότερα χρήματα, αλλά ειλικρινά, αυτό δεν είναι απολύτως ευκρινές. Οι μαγαζάτορες και οι ξενοδόχοι δείχνουν ικανοποιημένοι, με μία διαφορά από το παρελθόν, που όμως έχει επέλθει σταδιακά και είναι καλοδεχούμενη. Ο Ελληνας είναι πιο συνειδητοποιημένος καταναλωτής από το παρελθόν και δείχνει φανερά την προτίμησή του για το φθηνότερο και το καλύτερο. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει και μία κατηγορία επαγγελματιών, που γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη και που αντιλαμβάνεται ότι θα κερδίσει προσφέροντας καλύτερες υπηρεσίες, σε λογικές τιμές και με το χαμόγελο. Πάντως, όσοι νομίζουν ότι οι Ελληνες στις διακοπές τους ασχολούνται και σκέφτονται τα ελλείμματα του προϋπολογισμού, ή τη νέα δέσμη φορολογικών μέτρων που τους απειλούν, πλανώνται πλάνη οικτρά. Η μόνη ενασχόληση κάποιων με τα οικονομικά δεν ξεφεύγει από τη σφαίρα του χρηματιστηρίου και των μετοχών, καθώς δειλά-δειλά άρχισαν να εμφανίζονται αχνά και σποραδικά φαινόμενα του 1999. Κατά τα άλλα, το ενδιαφέρον και οι συζητήσεις –για τον πολύ κόσμο- στρέφονται γύρω από τις μεταγραφές και την προετοιμασία των ομάδων και ακόμη περισσότερο, γύρω από την τηλεόραση και τους λεγόμενους αστέρες της. Είναι καταπληκτικό και είναι σαφές ότι οι Ελληνες ασχολούνται με το τι γίνεται στην τηλεόραση, τι λέγεται στα παράθυρα –όχι τώρα, αλά και το χειμώνα-, που πάνε και πόσα παίρνουν οι τηλεαστέρες, όσο κανείς άλλος λαός πιθανώς στον κόσμο. Η τηλεόραση έχει διεισδύσει μέσα στους πόρους τους και η ακτινοβολία της επιδρά σαν τη ραδιενέργεια με παραπλήσια ίσως αποτελέσματα για τον εγκέφαλο. Και μη θαρρείτε ότι ασχολούνται με τον Τσίμα, τον Παπαχελά, τον Τέλογλου, τον Πρετεντέρη, τον Αυγερόπουλο, την Τσόκλη και μερικούς άλλους που κοσμούν το μέσον στο τομέα της ενημέρωσης. Μπά! Η Μενεγάκη τους απασχολεί και που θα πάει, η "Βέρα στο δεξί", η διακοπή της "Λάμψης", ο Μικρούτσικος, ο Περικλής και γενικά όλο αυτό το σινάφι. Δεν περιορίζονται όμως σε κρίσεις για την ψυχαγωγία που προσφέρουν. Κυρίως ασχολούνται οι συνέλληνες με τους πραγματικούς ή φανταστικούς έρωτες των τηλεαστέρων, με το πόσα παίρνουν ή δεν παίρνουν, με το με ποιους τα έχουν καλά ή τα έχουν χαλάσει και ποιους ενοχλούν ο Θέμος, ο Τριανταφυλλόπουλος ή όχι. Φυσικά θα ήταν ουτοπικό και μάλλον ανόητο να ζητήσει κανείς από το πόπολο μία σοβαρότερη αντιμετώπιση της τηλεόρασης. Και πραγματικά, το επίπεδο της ελληνικής τηλεόρασης γενικά, δεν είναι κατώτερο των περισσοτέρων ευρωπαϊκών τηλεοράσεων. Η τηλεόραση είναι λαϊκό μέσο και εύκολο, με την έννοια ότι βοηθάει στην αποχαύνωση κατά την παρακολούθησή της. Είναι «όπιο του λαού» κατά κάποιο τρόπο. Το επικίνδυνο είναι ότι στην Ελλάδα το έχουμε παρακάνει στη χρήση του και ακόμη περισσότερο στην ενασχόλησή με αυτό. Και το ακόμη πιο επικίνδυνο είναι ότι η τηλεόραση στην Ελλάδα τείνει να υποκαταστήσει θεσμούς-πυλώνες του δημοκρατικού πολιτεύματος. Αγγελος Στάγκος