Η έκθεση του υπουργείου Εσωτερικών χαρακτηρίζει «ενδημικό» φαινόμενο την διαφθορά στη Δημόσια Διοίκηση και ταυτόχρονα αναφέρεται στα αίτια και τις επιπτώσεις που αποτελούν πλέον φαύλο κύκλο. Μιλάει για προβληματικό και διογκωμένο ανθρώπινο δυναμικό, ομολογεί την καθιέρωση ενός άναρχου καθεστώτος αμοιβών και υπογραμμίζει την δυσκαμψία του δημόσιου τομέα, αλλά και το γραφειοκρατικό, περίπλοκο και αναποτελεσματικόθεσμικό πλαίσιο.
Το συμπέρασμα είναι ότι «η κατάσταση αυτή υποθάλπει την τυπολατρία, περιορίζει την υπευθυνότητα της υπηρεσιακής ιεραρχίας έναντι της πολιτικής ηγεσίας, περιορίζει το εύρος δικαιοδοσιών των ανώτερων κλιμακίων της υπαλληλικής ιεραρχίας για τη λήψη αποφάσεων, τη διαχείριση οικονομικών πόρων και τη διοίκηση προσωπικού, οδηγεί σε απουσία περιγραφής θέσεων εργασίας και καθηκόντων, λειτουργεί αποτρεπτικά στη μέτρηση των αποτελεσμάτων και την αξιολόγηση της οικονομικότητας και της ποιότητας των παραγόμενων υπηρεσιών και συμβάλλει στην απουσία κινήτρων και μηχανισμών υποκίνησης.»
Η έκθεση του κ. Ρακιτζή αφορά σχεδόν αποκλειστικά τα φαινόμενα διαφθοράς με εμπλεκόμενες κατά πρώτο λόγο τις εφορίες και τις οικονομικές υπηρεσίες ακολουθούμενες από τις πολεοδομίες, το σύστημα υγείας πρόνοιας, το περιβάλλον, τις μεταφορές και την επικοινωνία, καθώς και άλλες. Πρωταθλητές της διαφθοράς και της κακοδιοίκησης οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως πάντα από τότε που έχουν αυξημένες αρμοδιότητες και πολύ μεγαλύτερους πόρους. Αναφέρεται στα 300.000 αυθαίρετα που υπάρχουν μόνο στην Αττική, επισημαίνει την πειθαρχική ατιμωρησία των επίορκων υπαλλήλων που επικρατεί σε όλο το δημόσιο , αλλά και την βραδύτητα στην απονομή δικαιοσύνης όταν υπάλληλοι παραπέμπονται για οικονομικά προβλήματα, ενώ δεν παραλείπει να δώσει πραγματικά συγκλονιστικά στοιχεία για την απίστευτη σπατάλη που γίνεται στο σύστημα υγείας, προκειμένου να εξυπηρετηθούν προσωπικά και οικονομικά συμφέροντα.
Η παραπάνω εικόνα δεν περιορίζεται στον στενότερο δημόσιο τομέα. Τα ίδια συμβαίνουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δηλαδή στις ΔΕΚΟ και αν προστεθεί η παρατήρηση του γενικού επιθεωρητή δημόσιας διοίκησης ότι οι πολίτες καταγγέλλουν φαινόμενα διαφθοράς μόνον όταν απειλείται το προσωπικό τους συμφέρον, τότε γίνεται αντιληπτό πόσο πολύ ολόκληρη η ελληνική κοινωνία είναι βουτηγμένη στη διαφθορά και ζει από αυτήν. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι ένα μεγάλο μέρος της διαφθοράς στο δημόσιο οφείλεται στο γεγονός ότι οι πολίτες ζητούν την ικανοποίηση παράνομων αιτημάτων, ή την νομιμοποίηση παρανομιών που έχουν διαπράξει.
Ετσι ή αλλιώς όμως, γίνεται φανερό ότι η χώρα δεν μπορεί να προχωρήσει και οι μεγαλοστομίες περί «επανίδρυσης του κράτους» μόνο χασμουρητά ή γέλια προκαλούν. Το αραλίκι και τα «φράγκα κάτω από το τραπέζι» που υπόσχεται μία θέση στο δημόσιο, έχουν γίνει το όνειρο των νέων ελλήνων και φυσικά η κατάσταση διαιωνίζεται με την σύμφωνη γνώμη και την ανεπάρκεια του πολιτικού μας συστήματα, την θαλπωρή που προσφέρουν οι συνδικαλιστές και στο καθεστώς ομηρίας στο οποίο έχουν περιπέσει και οι λίγοι που προσπαθούν να κρατήσουν το κεφάλι τους πάνω από την σκ .
Το κακό είναι ότι μοναδική ελπίδα για την βελτίωση της δημοσίας διοίκησης σε όλα τα επίπεδα, όπως και για την παιδεία, είναι να μοιραστεί το πολιτικό-κομματικό κόστος σε όλα τα κόμματα. Η τουλάχιστον στα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας. Αυτό όμως προϋποθέτει διαφορετικό κλίμα από εκείνο που επικρατεί και κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Γίνονται όμως αυτά;
Αγγελος Στάγκος