Ως επί το πλείστον, ακούω ιαχές, από όλους αυτούς που μετά από τριάντα τόσα χρόνια δικομματισμού μεθούν στο προσκήνιο της δημοσιότητας και της νεοαποκτηθείσας γιγάντωσης και σημαντικότητας που τους ανέκυψε. Και είναι όλοι εναντίων όλων, ταμπουρωμένοι στα φέουδά τους, στο όνομα της Δημοκρατίας που τους ανήκει αξιωματικά αφού είναι Έλληνες και του «κυρίαρχου λαού» που τους ψήφισε.  Παραληρούντες φασίστες και νοσταλγο-ρεβανσιστές ακροαριστεροί, το ίδιο απολυταρχικοί και απειλητικοί. Καφενιόπληκτοι συνδικαλοπατέρες που δεν έχουν δουλέψει μια ώρα στη ζωή τους παίρνουν εντολή να σχηματίσουν κυβέρνηση ως πρωθυπουργοί(!) και σκαρφαλώνοντας χωρίς να χάσουν λεπτό στα ξυλοπόδαρα της αλαζονείας (σηκώνονται επιτέλους ψηλά! το μπόι τους όμως μένει το ίδιο) κρώζουν δηλώσεις προς όλους για όλα, μέσα και έξω, δημεύουν καταθέσεις, ανακαλούν υπογραφές, ξανασχεδιάζουν το μέλλον λαμπρό και ευοίωνο όπως μας ταιριάζει, αλλά, αλλοίμονο, ερήμην του παρόντος. Πανικόβλητοι και ταπεινωμένοι κεντροδεξιοί και κεντροαριστεροί ηγέτες, νιώθουν επιτέλους την καυτή οργή του κόσμου να καίει στο δέρμα τους, σκαρφαλώνουν στο τελευταίο προπύργιο που τους έμεινε και εγκαλούν θρηνώντας -ευρωπαϊστές γαρ- ανύπαρκτους συμμάχους καθώς τα στίφη απειλούν να ξεθεμελιώσουν σύσσωμο το ευρωπαϊκό θεμέλιο στο νεοελληνικό οικοδόμημα.

Γιατί σε αυτό συμφωνούν όλοι, νικητές και νικημένοι, media και τύπος, ότι το κοινό μήνυμα είναι ένα: ο κόσμος ψήφισε ενάντια στο Μνημόνιο και στην συμμετοχή στην Ευρώπη, αν αυτό συνεπάγεται.

Η μήπως όχι;

Αν δει κανείς τα νούμερα του εκλογικού αποτελέσματος, σε πρώτη άποψη τα κόμματα που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ευρωκεντρικά και θα προσπαθούσαν να εφαρμόσουν τις υφιστάμενες ευρωπαϊκές δεσμεύσεις ή εν πάση περιπτώσει να μην διακυβεύσουν την παραμονή της χώρας στο Ευρώ συγκεντρώνουν γύρω στο 40%. Άρα, σωστό το συμπέρασμα και οι πανηγυρισμοί των Αντιμνημονιακών.

Ωστόσο, υπάρχει ένας σημαντικός παράγοντας: τα νούμερα αυτά είναι η κατανομή του 65% που ψήφισε. Και εδώ μπαίνει ένα κρίσιμο ερώτημα, ιδίως αν πάμε όπως δείχνουν τα πράγματα σε δεύτερο γύρο: τι θα γίνουν αυτές οι κατανομές αν υποθέσουμε ότι αυτό το 35%  αποφασίσει να ψηφίσει στο δεύτερο γύρο;

Κατά τη γνώμη μου, υπάρχουν δύο σημαντικές λανθάνουσες δυναμικές και πιθανές συνέπειες, αν αυτό το 35% κινητοποιηθεί στο δεύτερο γύρο.

1.  Αν κανείς ξαναδεί τα νούμερα του πρώτου γύρου και εστιάσει για παράδειγμα στα «μη-αντιμνημονιακά» (ή ας τα ονομάσουμε «ευρωκεντρικά») κεντροδεξιά κόμματα (όπου οι πιθανότητες για συνεργασίες με βάση τις έως τώρα δηλώσεις είναι μεγαλύτερες απ’ ότι στα κεντροαριστερά –δηλ. το να βρει το ΠΑΣΟΚ ικανές συνεργασίες στην αριστερά είναι λιγότερο πιθανό) τα κόμματα αυτά αναγόμενα από το 100% στο 65% που ψήφισε έφεραν ένα συνολικό ποσοστό 17.22%. Αν λοιπόν στο δεύτερο γύρο το μισό από το 35% που δεν ψήφισε ψήφιζε αυτά τα κόμματα, είναι πολύ πιθανόν να ήταν σε θέση να βγάλουν προ-ευρωπαϊκή κυβέρνηση συνεργασίας.  
2. Η επαναφορά στην κάλπη του 35% θα αποδυναμώσει τα ακραία κόμματα και ίσως τους αφαιρέσει ξανά την ικανότητα διεκδίκησης βουλευτικής παρουσίας.

Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι το προ-ευρωπαϊκό ποσοστό μέσα σε αυτό το 35% που απείχε είναι μεγαλύτερο από το μισό, καθώς το μέσο προφίλ του απέχοντος ψηφοφόρου είναι πιο κεντρώο, αλλά η πολιτική των δύο μεγάλων κομμάτων οδήγησε σε απαξίωση και αδιέξοδο επιλογής.

 Όσον αφορά το γιατί οι ίδιοι άνθρωποι πιθανώς θα άλλαζαν στάση στο δεύτερο γύρο και θα συμμετείχαν ενεργά δια της ψήφου των, υπάρχουν πιθανά δύο κύριοι λόγοι:

1. Πρώτον, το θέαμα της πολιτικής ζωής του τόπου τις τελευταίες τρεις μέρες ξεπερνά κάθε ζοφερή φαντασία και ακόμα και αυτοί που ίσως το έβλεπαν πάντα σαν αστείο έχουν χάσει το γέλιο τους, κυρίως λόγο της επαναφοράς στο δημόσιο χώρο και λόγο στοιχείων που δεν αφήνουν περιθώρια για διακωμώδηση. Μπροστά στο θέαμα αυτό η αίσθηση ότι κάτι πρέπει να κάνει κανείς προσωπικά πια είναι άμεση.
2. Δεύτερον, αν η συζητούμενη συσπείρωση των μικρότερων κεντροδεξιών κομμάτων σε ενιαίο ψηφοδέλτιο γίνει πράξη, ίσως αποτελέσει το έναυσμα για περεταίρω υποστήριξή τους. Σε αυτό το χώρο υπάρχουν προσωπικότητες καινούργιες ή λιγότερο φθαρμένες πολιτικά, που αν και για τον περισσότερο κόσμο δεν αποτελούν ολική ή καθεστηκυία λύση (ειδάλλως θα κέρδιζαν ήδη τις εκλογές) σε μια λογική ανάγκης συσπείρωσης  μπορεί να παίξουν το ρόλο εναλλακτικού πόλου μέσω του οποίου μπορεί κανείς αφενός να ενισχύσει την συνέχιση μιας ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας, αφετέρου να εμποδίσει την επαναφορά της παντοδύναμης υπεροχής των παλαιών κομμάτων (στο βαθμό που τα θεωρεί υπεύθυνα και δεν θα ήθελε να τα υποστηρίξει τουλάχιστον στην παρούσα φάση) ωθώντας τα σε κυβέρνηση συνεργασίας και αυξάνοντας τον έλεγχό τους μέσα από την ανάγκη για ισορροπίες.

Τα παραπάνω είναι θεωρητικά μεν, πιθανά δε.

Η ανάγκη όμως για προσωπική στάση και δράση, δεν είναι πια θεωρητική αλλά υπαρκτή πραγματικότητα. Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα των αλλαγών και της αποδόμησης του συστήματος των τελευταίων τριάντα χρόνων, βρισκόμαστε τώρα μπροστά σε ένα κρίσιμο κατώφλι. Δεν διακυβεύεται απλώς η επιλογή μιας εσωτερικής οικονομικής πολιτικής, αλλά και η συνοχή της Δημοκρατίας μας και η συνέχιση της Ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας, με ότι αυτό συνεπάγεται οικονομικά, κοινωνικά και γεωπολιτικά. Για μένα και πιστεύω για την πλειοψηφία των Ελλήνων, παρά τις κρατούσες  ερμηνείες των εκλογικών αποτελεσμάτων ως το αντίθετο, η πραγμάτωση μιας τέτοιας προοπτικής θα ήταν η πιο σκοτεινή ώρα της σύγχρονης Ιστορίας μας.  Ότι λύση είναι να βρεθεί και ότι δράση λάβει χώρα, για να είναι γόνιμη, οφείλει να γίνει μέσα σε ένα ρεαλιστικό πλαίσιο και πάντα εντός του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος, όχι εκτός.  

Αν μείνουμε παθητικοί θεατές, ναι μεν σπάμε τον χρόνιο δικομματισμό, αναγκαία πια συνθήκη για να προχωρήσει η εξέλιξη της χώρας (και όχι μόνο πολιτειακά) μέσα από δημοκρατικούς διαύλους, αλλά παράλληλα ανοίγουμε τις πόρτες στους πρέσβεις λαϊκίστικων ουτοπιών  και δυναμώνουμε τις ακραίες πτυχές του πολιτικού μας φάσματος με πιθανά ολέθριες συνέπιες. 

Αν όμως το πολιτειακό μας σύστημα, έστω και την έσχατη ώρα, βρει τα αντανακλαστικά για να δημιουργήσει εναλλακτικές διεξόδους και εμείς δράσουμε, απλά και μόνο με το να εξασκήσουμε υπέρ των κομμάτων αυτών το κουρασμένο, απαξιωμένο, φθαρμένο δικαίωμα ψήφου,  τότε η μέρα των επόμενων εκλογών θα είναι η πιο λαμπρή μας ώρα! Γιατί όχι μόνο θα έχουμε διασφαλίσει την συνοχή της Δημοκρατίας μας μέσα σε μια Ευρωπαϊκή προοπτική, περιορίζοντας τα εξτρεμιστικά στοιχεία, αλλά θα το έχουμε πράξει και αναίμακτα μέσα από τις ίδιες τις δημοκρατικές διαδικασίες, τρέποντας τον δίκαιο θυμό μας σε γόνιμη δράση.

Η πρώτη κίνηση λοιπόν ανήκει στον πολιτικό μας χώρο. Τελούμε σε αναμονή.

Η δεύτερη κίνηση (και το σκακιστικό ΜΑΤ!) επαφίεται στον καθένα μας.