Σημειωτέον ότι το κόμμα βρίσκεται σε σοβαρές μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις με το κόμμα της Μέρκελ στην Γερμανία με στόχο μία κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού, η οποία (κυβέρνηση) όμως δεν αναμένεται, εάν κλείσει η διαπραγμάτευση, πριν από το νέο έτος.
Ο κ. Σούλτς φημολογείται ότι ελπίζει να εκλεγεί ο επόμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προωθώντας έτσι και πιο επίσημα την επικράτηση της γερμανικής ηγεμονίας στην Ευρώπη, και σίγουρα στην Ευρωζώνη. Σαν σοσιαλδημοκράτης, ο κ. Σούλτς, αποτελεί τον υψηλότερο γερμανό αξιωματούχο, μέσα ή έξω από την Γερμανία, που εδώ και καιρό, υποστηρίζει μία αλλαγή της ευρωζωνικής πολιτικής προς την ανάπτυξη.
Ο κ. Σούλτς δεν είναι καθόλου τόσο εθνικά ανιδιοτελής όσο αρέσκεται να παρουσιάζεται, (όπως στην παρούσα «προεκλογική» του παρουσία στο Μέγαρο) καθότι στην τωρινή του θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεν έχει καμία ουσιαστική δύναμη να προωθήσει αυτό που υποστηρίζει. Έτσι, μπορεί ωραία και καλά να κάνει τον καλό, την στιγμή κατά την οποία η συμπατριώτισσα του στην γερμανική καγκελαρία, κρατάει όλα τα κλειδιά περί του αν και πόση αναπτυξιακή επένδυση θα διατεθεί, υπό μορφή βοήθειας ή ευρωπαϊκών κονδυλίων, στα κράτη του δεινοπαθούντος Νότου.
Ο κ. Σουλτς μιλάει ωραία αγγλικά και διαθέτει σεβαστές ρητορικές ικανότητες, τις οποίες και χρησιμοποίησε στο έπακρον στην ομιλία του. Θα πρέπει να χρησιμοποίησε την λέξη «πίστη», δεκάδες φορές, σχεδόν στην κάθε πρόταση που ξεστόμισε, αναφερόμενος στην πίστη στο ευρωπαϊκό όνειρο και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς που έχει χαθεί ανάμεσα στους ευρωπαίους, και ανάμεσα στους οικονομικά δεινοπαθούντες, αλλά και στους οικονομικά ανήσυχους, βλέπε Γερμανία. Επαναλάμβανε συνεχώς ότι η πίστη πρέπει να ξανακερδηθεί, αλλά πρέπει αυτό να γίνει με πράξεις και όχι με λόγια, κάτι που φαινόταν παράδοξο στην ομιλία του, η οποία ξεκάθαρα στόχευε να δημιουργήσει πίστη στο ακροατήριο, εδώ και τώρα, αποκλειστικά δια της ρητορικής του.
Σαν παραδείγματα αξιόπιστης πράξης παρουσίασε βασικά δύο. Την προώθηση ενός ευρωπαϊκού οργανισμού αναπτυξιακών επενδύσεων με κοινοτικά κονδύλια, τα οποία όμως, το παρελθόν της Ευρωζώνης δείχνει, έχουν περισσότερο συμβολικό παρά ουσιαστικό αναπτυξιακό χαρακτήρα. Το δεύτερο πρόγραμμα είναι η προώθηση της Τραπεζικής Ένωσης, μία προσπάθεια στην οποία η Γερμανία έχει επιβάλει ταχύτητα σαλιγκαριού στην πραγματοποίηση, και όπου δεν επιτρέπει να συμπεριλαμβάνονται σε αυτή την ένωση οι πολυάριθμες και λίαν προβληματικές επαρχιακές της τράπεζες, οι οποίες είναι βαθειά πολιτικοποιημένες, ακόμα βαθύτερα έχω την εντύπωση και από τα παραδοσιακά ελληνικά τραπεζικά δεδομένα, και ένεκα αυτού του χαρακτήρα των, βαθειά στο λογιστικό κόκκινο.
Μόλις πριν ένα χρόνο περίπου η κυβέρνηση Μέρκελ εξέδωσε τεράστια ποσά εθνικών ομολόγων, εάν θυμάμαι καλά περί τα 90 δίς ευρώ, για να υποστηρίξει όλες αυτές τις λεγόμενες Landesbanken.
Στην μισή ώρα ερωτήσεων που απάντησε ο κ. Σουλτς μετά την ομιλία του, ο λόγος δόθηκε κυρίως στους επώνυμους, για να καταλήξει σε μερικές στοχασμένες, ωραία στοχευμένες και δεικτικές ερωτήσεις από την νεολαία που είχε κατακλείσει την αίθουσα. Φυσικά ο κ. Σουλτς με άνεση και επιδεξιότητα παρέκαμψε την ουσία τους.
Δεν θα αναφερθώ στην ομιλία του Υπουργού Ανάπτυξης, του κ. Χατζιδάκη, πέραν από το να την χαρακτηρίσω σαν ένα απλό ευχολόγιο, που μόνο δάκρυα στα μάτια μπορούσε να σου φέρει, ή ίσως και οργή, για το κατάντημα και την ανημποριά της χώρας και της οικονομίας της.
Η ημερίδα είχε προγραμματισμένες τρείς συζητήσεις για την υπόλοιπη ημέρα. Έφυγα μετά το τέλος της πρώτης, διότι, παρόλο που ήταν στελεχωμένη με έμπειρους και σοβαρούς ανθρώπους από τα διάφορα κράτη του Νότου, και διαιτητής ήταν ένας από τους καλύτερους και εγκυρότερους οικονομολόγους δημοσιογράφους της Ελλάδας, ο κ. Ηλίας Σιακαντάρης, και αυτή η προσπάθεια δεν μπόρεσε, ούτε κατά διάνοια, να εκτελέσει κανένα έργο πέραν της απλής, πολυποίκιλης πληροφόρησης. Τα μέλη του πάνελ εξέθεσαν τις απόψεις τους, οι οποίες, κατά πλείστον, δεν προσέγγιζαν και πολύ η μία με την άλλη, και ώρα και χρόνος για μία κάποια σύνθεση δεν υπήρχε.
Δύο ήταν τα μεγάλα προβλήματα αυτής της ημερίδας, η οποία σίγουρα δεν μπορούσε να είχε στόχο την ανεύρεση λύσεων όπως ο τίτλος της υποσχόταν. Το ένα μεγάλο πρόβλημα ήταν ότι διάχυτο σε όλη την ημέρα ήταν η αναφορά και το αλληλομπέρδεμα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης. Σημειωτέον ότι τα κράτη του Νότου για τα οποία σχεδιάστηκε η ημερίδα βρίσκονται σε τραγικές συγκυρίες λόγω της Ευρωζώνης και του κοινού νομίσματος, και όχι λόγω της συμμετοχής τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η συγχώνευση και η σύγχυση ανάμεσα σε αυτές τις δύο κοινότητες και τους θεσμούς της, μπορεί να ήταν αθέλητη, αλλά μάλλον υποπτεύομαι ότι ήταν εσκεμμένη. Ο λόγος αυτής της «εσκεμμένης» σύγχυσης είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να είναι και να παρέχει μία επάξια ελπίδα για το όνειρο μίας ενωμένης Ευρώπης. Από την άλλη μεριά, η Ευρωζώνη έχει αποδειχθεί, πιστεύω, πέραν πάσης αμφιβολίας για τους εκτός των κυβερνητικών κύκλων σκεπτόμενων ανθρώπων, σε μία θανάσιμη «Ευρωφάκα», με ανεξιχνίαστα αλλά πολύ ανησυχητικά μελλοντικά επακόλουθα και αποτελέσματα.
Το άλλο μεγάλο πρόβλημα, φυσικά, ήταν ότι όλος αυτός ο ημερήσιος λογαριασμός γινόταν χωρίς τον ξενοδόχο, την ηγεμονική Γερμανία. Το ότι όλα αυτά τα κράτη του Νότου πρέπει να αναδιαρθρώσουν τους δημόσιους θεσμούς τους, και την ιδιωτική τους οικονομία ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικά παγκοσμίως και μέσα στο Ευρώ, δεν τίθεται θέμα.
Αλλά στην παρούσα καταστροφική συγκυρία, στην οποία η επιβεβλημένη απόλυτη και εξουθενωτική πολιτική λιτότητας είναι μέγας συνένοχος, οι αδύναμες οικονομίες του ευρώ έχουν αποδυναμωθεί ακόμα περισσότερο, και η τραμπάλα της χρηματοπιστωτικής ρευστότητας έχει πλημμυρίσει τις δυνατές οικονομίες του Βορρά με άφθονα και πάμφθηνα δάνεια, ενώ αντιθέτως, τα κράτη του Νότου έχουν μεταμορφωθεί σε μία τεράστια Σαχάρα χρηματοπιστωτικής ρευστότητας, όπου τα ελάχιστα δάνεια που παρέχονται κοστίζουν τόσο εξωφρενικά, όσο ένα παγωμένο μπουκάλι νερό Εβιάν καταμεσής στην πραγματική Σαχάρα.
Σε αυτή λοιπόν την συγκυρία, το να περιμένεις να αλλάξει η κατάσταση από μόνη της, και να ισορροπήσει αυτή η άνιση, καταστροφική και εν μέρει άδικη τραμπάλα δανειακής ρευστότητας, σημαίνει να χάσεις μία ολόκληρη γενιά νέων Ευρωπαίων, και φυσικά, να καταστρέψεις το όνειρο και την ελπίδα μίας ενωμένης Ευρώπης για εκατό ακόμα χρόνια, εάν ο πλανήτης θα συντηρεί ακόμα τότε ανθρώπους, πόσο μάλλον Ευρωπαίους.
Το καλύτερο και το χειρότερο της ημερίδας αυτής ήταν το ακροατήριο, το οποίο, στην συντριπτική του πλειοψηφία αποτελείτο από νέους και νέες της Ελλάδας, αυτούς που είναι άνεργοι κατά 60%, και που οι υπόλοιποι δουλεύουν σαν σερβιτόροι, μικροπωλητές ή σεκούριτας. Οι νέες ελληνίδες ήταν διπλάσιες στον αριθμό από τους νέους. Και μερικές από τις καλύτερες αναπάντητες ερωτήσεις τις έκαναν αυτές οι νεαρές ελληνίδες.
Το καλύτερο για μένα ήταν ότι τόσοι νέοι άνθρωποι έτρεξαν να πληροφορηθούν περί της Ευρωπαϊκής ηγεσίας και να επικοινωνήσουν, κατά το δυνατόν, με αυτή. Το χειρότερο της υπόθεσης για μένα, είναι να αναρωτιέμαι τι ιδέα πήραν για την Ευρώπη αυτοί οι νέοι, και τι σκέψεις και ελπίδες τους έχουν απομείνει για το μέλλον τους.