Και αυτό το είδος μάρκετινγκ είναι και πρέπει να θεωρείται καινοτομία. Όταν λοιπόν ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Νίκος Δένδιας διαπιστώνει έκπληκτος ότι η καινοτομία στην Ελλάδα σήμερα αποτελεί το 0,47% του ΑΕΠ και θέτει ορθώς ώς στόχο να ανέβει αυτό στο 4% , δεν πρέπει να σκεφτόμαστε μόνο τεχνολογικές εφευρέσεις αλλά και τρόπους χρήσης της καινοτομίας σε κάθε επίπεδο και κυρίως στο μάρκετινγκ. Γιατί; μα επειδή η Ελλάδα διαθέτει πολλά και πολύ καλά προιόντα αλλά δεν τα πουλάει. Δεν τα πουλάει πρώτον διότι λίγοι είναι εκείνοι που παίρνουν μια βαλίτσα στο χέρι και πάνε να πουλήσουν κάτι στο εξωτερικό, αλλά και επειδή δεν διαθέτουμε καμία στρατηγική μάρκετινγκ για τα προιόντα μας και για τη χώρα γενικά. 

Η καινοτομική χρήση του μάρκετινγκ, όπως κάνουν οι Ελβετοί με τους σουγιάδες, ή άλλοι λαοί με άλλα προιόντα είναι εξαιρετικά αποτελεσματική. Το σουηδικό ή το δανέζικο έπιπλο, το ιταλικό φαγητό, το σκωτσέζικο ουίσκυ, το γαλλικό κρασί, όλα είναι θέμα μάρκετινγκ. Έπιπλα, φαγητά, κρασιά και ουίσκι φτιάχνουν όλοι. Ποιά προτιμούμε όμως;

Αν προωθήσουμε το όνομα της Ελλάδας στο εξωτερικό ώς brand name για διάφορα προιόντα και κυρίως για τον τουρισμό, θα δούμε σημαντικά αποτελέσματα. 

Ας δούμε ένα παράδειγμα: 

Οι αρμόδιοι φορείς ξοδεύουν δεκάδες εκατομμύρια κάθε χρόνο για να διαφημίσουν τον ήλιο και τη θάλασσα. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των χρημάτων πάει χαμένο. Πρώτον διότι διαφημίζουμε κάτι που όλοι γνωρίζουν. Όλοι οι Ευρωπαίοι και οι αμερικάνοι γνωρίζουν το ελληνικό καλοκαίρι. Δεύτερον διότι το να διαφημίζουμε το ελληνικό καλοκαίρι σε αυτούς που παίρνουν άδεια όλοι Ιούλιο και Αύγουστο όταν δηλαδή τα νησιά βουλιάζουν και δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν περισσότερους, δεν είναι το σημαντικότερο. Τρίτον διότι προσπαθώντας να ανοιχτούμε στις νέες ασιατικές αγορές, διαφημίζουμε κάτι που οι Ασιάτες δεν θέλουν. Οι Ασιάτες θεωρούν υποτιμητικό σημάδι, κατώτερης καταγωγής, το σκούρο δέρμα. Κανείς λοιπόν δεν θέλει να μαυρίσει και για αυτό βλέπουμε και τους Ιάπωνες με τις ομπρέλες, το ίδιο και τους Κινέζους. Στην Ασία λοιπόν δεν θα έπρεπε να διαφημίζουμε τον καλοκαιρινό ήλιο και τη θάλασσα μας, αλλά αντίθετα όλες τις άλλες εποχές που η ελληνική φύση είναι υπέροχη, οι υποδομές καλύπτουν όσους και αν έρθουν και εμείς τους χρειαζόμαστε για να γεμίσουμε, αφού ελάχιστοι Ευρωπαίοι ή Αμερικανοί έρχονται εκτός καλοκαιρινής περιόδου. 

Βασικό λοιπόν σημείο στο μάρκετινγκ του ελληνικού τουρισμού θα έπρεπε να είναι ότι η Ελλάδα είναι κατάλληλη για διακοπές ολόκληρο το χρόνο και όχι ένας από τους πολλούς προορισμούς μόνο για καλοκαιρινές διακοπές. Αυτή η διαφορετική προσέγγιση με δεδομένες τις υπάρχουσες πρακτικές και νοοτροπίες είναι καινοτομία. Όχι όπως την θεωρεί και τη μετράει το υπουργείο Ανάπτυξης, αλλά είναι μαι ουσιαστική καινοτομία που μπορεί να πολλαπλασιάσει τα έσοδα της χώρας από τον τουρισμό. 

Το ότι δεν υπάρχουν στην Ελλάδα πολλές διεθνείς διοργανώσεις, είναι και αυτό μια έλλειψη καινοτομίας. Έτυχε να μάθω ότι έγινε το περασμένο σαββατοκύριακο το 43ο Διεθνές Ράλι Ιστορικών Αυτοκινήτων που διοργάνωσε η ΦΙΛΠΑ, δηλαδή η λέσχη Φίλων Παλαιών Αυτοκινήτων. Το σύνολο των συμμετοχών ήταν 48 αυτοκίνητα. Υπήρχαν 14 ξένες συμμετοχές εκ των οποίων 3 τουρκικές και 4 κυπριακές. Η συμμετοχή αυτή είναι εξαιρετικά χαμηλή, (εννοώ και οι ελληνικές συμμετοχές ήταν λίγες αλλά και οι ξένες ελάχιστες), ενώ η διοργάνωση ήταν άριστη. Το ράλι κάλυψε την ευρύτερη περιοχή του Καρπενησίου, η φύση μέσα από την οποία περνούσαν οι διαδρομές ήταν μαγευτική, τα χωριά το ίδιο, όποιος ξένος το ζούσε αυτό, έμενε άφωνος από την ομορφιά της χώρας. Τι έλειπε από αυτή τη διοργάνωση; Το μάρκετινγκ, όχι της ΦΙΛΠΑ, αλλά της χώρας. Κάθε τέτοια διοργάνωση θα έπρεπε να την έχουν αγκαλιάσει όλοι οι τοπικοί φορείς, όχι προσφέροντας δώρο στους νικητές χυλοπίτες και λουκάνικα, αλλά προωθώντας την αρμοδίως σε αντίστοιχους φορείς στο εξωτερικό, προσκαλώντας εκείνοι πλέον κόσμο στη διοργάνωση. 

Το μάρκετινγκ λοιπόν της χώρας δεν είναι θέμα μόνο εκείνου που πασχίζει να διοργανώσει κάτι, πχ το ράλι, αλλά όλων όσων μπορούν να έχουν όφελος από αυτό. Θα μου πεί κανείς, μα τι μπορείς να περιμένεις από ένα ράλι ιστορικού αυτοκινήτου; Όχι πολλά, αλλά και τι θα μπορούσε να περιμένει το Μόντε Κάρλο από το δικό του ράλι, αν δεν το είχε "πουλήσει" επί δεκαετίες όπως έχει κάνει; 

Γιατί πχ στο ιστιοπλοικό ράλι Αιγαίου που γίνεται κάθε χρόνο δεν έρχονται εκατοντάδες ξένοι ιστιοπλόοι; Γιατί δεν είναι από τα γνωστότερα ιστιοπλοικά ράλι του κόσμου, όταν οι συμμετέχοντες μπορούν αν δούν όλα τα ελληνικά νησιά σε μια ιδανική εποχή στις αρχές καλοκαιριού; Φταίνε οι ιστιοπλοικοί όμιλοι, ή ότι οι νηισωτικοί και οι τουριστικοί φορείς δεν προωθούν και αυτοί στο εξωτερικό τη διοργάνωση;

Αναφέρω αυτά τα δυο μόνο, θα υπάρχουν εκατοντάδες παραδείγματα ανάλογα. Όλα αυτά λοιπόν, που δεν εντάσσονται στην έννοια της καινοτομίας, αλλά ουσιαστικά αποτελούν καινοτομία στη νοοτροπία μας, αν τα υιοθετήσουμε θα αυξήσουμε ραγδαία τα έσοδα μας. 

Παρόλο που αυτό το άρθρο θα μπορούσε να μην τελειώσει ποτέ αν αρχίσουμε και αναφέρουμε παραδείγματα, θέλω να κλείσω με ένα ερώτημα. 

Έχετε αναρωτηθεί γιατί αυξάνεται ραγδαία ο τουρισμός μας τα τελευταία χρόνια; Πολλοί λένε επειδή μειώσαμε τις τιμές, άλλοι επειδή οι γύρω χώρες βρίσκονται σε αναστάτωση και οι τουρίστες τους έρχονται εδώ. Ναί, αλλά υπάρχει και ένας τρίτος λόγος που παίζει το ρόλο του πολλαπλασιαστή. Έχετε σκεφτεί οτι η αύξηση του τουρισμού μας οφείλεται στο Instagram στο Pinterest και στο Facebook; Αν όχι σκεφτείτε το. 

Κάθε ξένος που έρχεται για διακοπές στην Ελλάδα και βάζει σε αυτά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφίες από τις διακοπές του και μερικά καλά σχόλια για το πόσο ωραία πέρασε, διαφημίζει δωρεάν τη χώρα σε εκατοντάδες φίλους του. Οι αριθμοί ξεφεύγουν πλέον μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η διαφήμιση στην τηλεόραση κάνει κάποια δουλειά αλλά κοστίζει πανάκριβα σε σχέση με τη δουλειά που κάνουν οι ίδιοι οι επισκέτες μας. Καινοτομία λοιπόν θα ήταν αν καλούσαμε και προσφέραμε δωρεάν διακοπές σε κάποιους ανθρώπους - κλειδιά ανά τον κόσμο, που έχουν πολλούς φίλους και μεγάλη επιρροή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ας το δοκιμάσει να το κάνει κάποιος ξενοδόχος και θα δούμε τα αποτελέσματα στο ξενοδοχείο του. 

Το πρόβλημα μας εδώ δεν είναι μόνο οτι η καινοτομία έχει χαμηλή συμμετοχή στο ΑΕΠ - για να αυξηθεί σημαντικά η συμμετοχή της χρειάζονται πάρα πολλά λεφτά και μεγάλη μείωση της γραφειοκρατίας. Το πρόβλημα μας είναι οτι δεν σκεφτόμαστε καινοτομικά, ούτε χρησιμοποιούμε τα υπάρχοντα εργαλεία με καινοτομικό τρόπο.