Η πορεία της οικονομίας από εδώ και πέρα και εφόσον συμφωνήσουμε αρχικά με την τρόικα και στη συνέχεια στις 8 Δεκεμβρίου στο Eurogroup με τους ευρωπαίους εταίρους οτι συνχίζουμε μόνοι μας χωρίς το ΔΝΤ και χωρίς την τρόικα, θα εξαρτηθεί από τις ικανότητες των πολιτικών μας.
Ανησυχητικό ακούγεται αυτό, αναμφίβολα. Όμως υπάρχουν δυο παράγοντες που θα συμβάλουν στο να προχωρήσει η χώρα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ο ένας είναι οτι εποπτεία από τους θεσμούς της Ευρώπης, δηλαδή την Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα και την Ευρωπαική Επιτροπή, θα υπάρχει και μετά το μνημόνιο, όπως υπάρχει για όλες τις ευρωπαικές χώρες. Ο δεύτερος είναι οτι η βασική εποπτεία θα γίνεται από τις "αγορές".
Οι αγορές, δηλαδή το διεθνές κεφάλαιο το οποίο διακινείται ελεύθερα από χώρα σε χώρα και στηρίζει ή διαλύει τις οικονομίες, απέδειξαν οτι δεν σηκώνουν ούτε λάθη ούτε παληκαρισμούς από τους πολιτικούς μας. Το απέδειξαν πρίν από λίγες εβδομάδες εκτινάσσοντας το κόστος δανεισμού της χώρας σε απαγορευτικά ύψη. Οι αγορές λοιπόν δεν θα μας δανείζουν αν δεν προχωράμε στις μεταρρυθμίσεις, ή αν δημιουργούμε ξανά ελλείμματα. Αντίθετα θα μας δανείζουν όταν βλέπουν οτι η χώρα διοικείται αποτελεσματικά. Συνεπώς, όποιος και να είναι στην κυβέρνηση, οι Σαμαράς και Βενιζέλος ή ακόμη και ο Τσίπρας με στις Συνιστώσες του, οι αγορές δεν θα επιτρέψουν καμμία απόκλιση από τις βασικές οικονομικές αρχές της Ευρωπαικής Ένωσης. Και αυτό σημαίνει οτι η χώρα αργά και επώδυνα, ή γρήγορα και λιγόετρο επώδυνα θα καταφέρει να προχωρήσει.
Πρέπει εδώ να διευκρινήσουμε το εξής: Από τη στιγμή που θα φύγουμε από το μνημόνιο, θα διαθέτουμε τα 11,5 δισ του ΤΧΣ που περίσσεψαν από τις τράπεζες στο ταμείο του Ευρωπαικού Μηχανισμού Σταθεροποίησης (ESM) ώς "καβάντζα". Δηλαδή τα λεφτά αυτά θα φύγουν από την Ελλάδα τις επόμενες μέρες και θα επιστρέψουν στον ESM. Έτσι θα μειωθεί και το ελληνικό χρέος κατά 11,5 δισ ευρώ αφού τα λεφτά που δανειστήκαμε τα επιστρέφουμε. Όμως θα μπορούμε αν τα χρειαστούμε να τα ξαναζητήσουμε ώς δάνειο, όποτε χρειαζόμαστε λεφτά.
Θα μας τα δίνουν αφού πρώτα τους πούμε τι θέλουμε να τα κάνουμε και εφόσον εγκρίνουν τις προθέσεις μας και εφόσον είμαστε στο "σωστό δρόμο". Εμείς δεν θα τα ζητάμε όσο μπορούμε να δανειζόμαστε από τις αγορές. Όσο δηλαδή τα επιτόκια των αγορών δεν είναι απαγορευτικά. Ψηλότερα από αυτά με τα οποία μας δανείζει η Ευρώπη θα είναι σίγουρα. Το ιδανικό θα ήταν να πορευτούμε χωρίς δανεικά και αν μπορούμε να μειώνουμε και το χρέος μας. Αυτό δεν γίνεται φυσικά τώρα και αν θέλουμε ανάπτυξη πρέπει κάπως να τη χρηματοδοτήσουμε. Θα επιχειρήσει λοιπόν αυτή η κυβέρνηση για όσο είναι ακόμη στην εξουσία και οι επόμενες να διαχειριστούν μια κατάσταση κατά την οποία κάθε λάθος επιλογή θα τιμωρείται με κλείσιμο της κάνουλας χρηματοδότησης.
Αυτό δεν το έχουμε ξαναζήσει, με εξαίρεση το 2009 -2010, όταν δηλαδή οι αγορές κλείσανε οριστικά την πόρτα και εμείς παρακαλούσαμε για δανεικά και φθάσαμε στο μνημόνιο. Δεν αποκλείεται λοιπόν καθόλου, αν οι πολιτικοί μας το χειριστούν επιπόλαια, να ξαναβρεθούμε ακριβώς στην ίδια θέση εντός του 2015. Δηλαδή αν "φάμε" τα 11,5 δισ του ESM και κλείσουν οι αγορές τις κάνουλες, ενδέχεται ο τότε Έλληνας Πρωθυπουργός να ζητήσει γονατιστός δανεικά από την ΕΕ πράγμα το οποίο σημαίνει οτι αν δεν μας διώξουν με τις κλωτσιές και μας δανείσουν, θα υπογράψουμε ένα νέο Μνημόνιο το οποίο θα είναι τόσο βαρύτερο από το προηγούμενο που ο Έλληνας Πρωθυπουργός δεν θα μπορεί ούτε καν να σηκωθεί από την γονυπετή στάση και θα γυρίσει από τις Βρυξέλλες μπουσουλώντας.
Όλα αυτά τι σημαίνουν;
Οτι εφόσον το ελληνικό πολιτικό σύσυτημα επέλεξε να βγεί απο το Μνημόνιο χωρίς να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις - θεωρώντας εκ του πονηρού οτι μπορεί να τις αποφύγει - τώρα θα πρέπει να σπεύσει να τις ολοκληρώσει διότι οτιδήποτε άλλο και να κάνει, η τιμωρία θα είναι χειρότερη από το μνημόνιο.