ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Ορατή μια πολύ επώδυνη συμφωνία

08:04 - 06 Μαϊ 2015
Γρηγόρης Νικολόπουλος

Γράφει ο Γρηγόρης Νικολόπουλος

Η στάση των δανειστών απέναντι στις ελληνικές κυβερνήσεις ήταν πάντα η ίδια και ήταν πάντα ξεκάθαρη:

Απαιτούν, για να συνεχίσουν τις χρηματοδοτήσεις προς την Ελλάδα, να ληφθούν μέτρα που θα εξασφαλίζουν δημοσιονομικά πλεονάσματα, εφαρμογή των βασικών αρχών της Ευρωπαικής Ένωσης στις πολιτικές ανοικτών αγορών και επαγγελμάτων, επίλυση του ασφαλιστικού προβλήματος και διάφορες μεταρρυθμίσεις σε ζητήματα διοικητικά, που θα εξασφαλίζουν την καλύτερη λειτουργία της ελληνικής δημοκρατίας. 

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, θεωρεί οτι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο - όπως υποστηρίζει και η ελληνική κυβέρνηση - και είχε επανειλημμένως ζητήσει από τους Ευρωπαίους να προχωρήσουν σε ρύθμιση του ώστε να γίνει βιώσιμο. 

Οι Ευρωπαίοι, είχαν απαντήσει ότι "το κοιτάζουν" αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν κάνει τίποτα επ' αυτού. Έχουν όμως δηλώσει οτι οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για το χρέος μπορεί να γίνει μετά την εφαρμογή όλων των μεταρρυθμίσεων από την ελληνική κυβέρνηση.

 

Και εδώ δημιουργείται ένα πρόβλημα διότι το ΔΝΤ δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει μια χώρα αν δεν είναι βιώσιμο ή αν δεν έχει δρομολογηθεί το πώς θα γίνει βιώσιμο το χρέος της. Δεν μπορεί να την χρηματοδοτήσει ούτε αν δεν είναι βιώσιμο το ασφαλιστικό της σύστημα και η δημοσιονομική της κατάσταση. Δεν είναι θέμα της Λαγκάρντ, είναι θέμα που σχετίζεται με τον τρόπο λειτουργίας του Ταμείου.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η διαπραγμάτευση που ξεκίνησε μόλις πρίν από λίγες μέρες - διότι μέχρι τώρα δεν υπήρχε διαπραγμάτευση, υπήρχε μόνο ένα ελληνικό show  που πρωταγωνιστούσε ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης απολαμβάνοντας τις επαφές του και τις φωτογραφήσεις τους με τους ξένους ηγέτες - είναι δύσκολη. 

Και οι δυσκολίες έγκεινται αφενός στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που έχουν πολιτικό κόστος για την ελληνική κυβέρνηση και αφετέρου στην χρηματοδότηση από το ΔΝΤ με μη βιώσιμο το χρέος. 

Όσον αφορά στις δυσκολίες της ελληνικής κυβέρνησης, αυτές θα ξεπεραστούν όταν η κυβέρνηση διαπιστώσει (που μάλλον το έχει ήδη διαπιστώσει) οτι το πολιτικό κόστος από μια ρήξη με τους Ευρωπαίους είναι πολύ μεγαλύτερο από το πολιτικό κόστος των μεταρρυθμίσεων. 

Οι δε δυσκολίες χρηματοδότησης από το ΔΝΤ μπορούν να ξεπεραστούν, αν η Ευρώπη "αγοράσει" από το ΔΝΤ το ελληνικό χρέος και το αναλάβει εξ΄ολοκλήρου. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω του μηχανισμού EFSF. Να πληρώσει δηλαδή ο EFSF το ελληνικό χρέος στο ΔΝΤ πράγμα το οποίο είναι νομικά εφικτό διότι στο πρώτο μνημόνιο αναφέρεται οτι το χρέος είναι μεταβιβάσιμο και έτσι να παραμείνει η Ευρώπη ο μόνος δανειστής της ελληνικής κυβέρνησης. Αυτά αν επιμείνει η Ευρώπη να μη ρυθμίζει το ελληνικό χρέος στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας, αλλά να το ρυθμίσει στο μέλλον.

Σε κάθε περίπτωση πάντως για να γίνει το ελληνικό χρέος βιώσιμο, συνεπάγεται μια σημαντική επιμήκυνση με εκμηδενισμό των επιτοκίων του και ίσως απαιτείται και κούρεμα στο μέλλον. Και αυτό, δηλαδή τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους, η Ευρώπη αναγκαστικά θα την κάνει αργά ή γρήγορα - επιμένει να το αποφύγει προς ώρας.

 

Η συμφωνία λοιπόν που θα έρθει τελικά στο τραπέζι ώς τελική λύση, κατά πάσα πιθανότητα θα περιλαμβάνει όλες τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούν οι Ευρωπαίοι, δημοιονομικά μέτρα για την δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος κάθε χρόνο για τα επόμενα δυο - τρία χρόνια, μέτρα αντιμετώπισης του προβλήματος των ασφαλιστικών ταμείων και επαρκή χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας με ένα ποσό της τάξεως των 30 δισ Ευρώ, το οποίο έχει ουσιαστικά προβλεφθεί από το προηγούμενο μνημόνιο αλλά δεν έχει ενεργοποιηθεί ακόμη.

Η μεγαλύτερη επιτυχία που θα μπορούσε να έχει πετύχει η ελληνική κυβέρνηση είναι να υπάρχει πρόβλεψη στη συμφωνία για μεγάλη επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής του χρέους και εκμηδενισμό των επιτοκίων του. Το κούρεμα δεν έχει ακόμη μπεί στην εικόνα και ίσως μπεί αργότερα, αν ερμηνεύουμε σωστά τις δηλώσεις κυρίως του Σόιμπλε αλλά και άλλων ευρωπαίων αξιωματούχων.

 

Το να φτάσουμε σε αυτή τη συμφωνία η οποία ενδέχεται να έχει τελικά κάποιες υποχωρήσεις των εταίρων στα εργασιακά και ίσως και στο μέγεθος του πρωτογενούς πλεονάσματος, αλλά όχι περισσότερες, είναι εφικτό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις και των Ελλήνων υπουργών. Το να διαμορφωθεί η συμφωνία με παράλληλη αποχώρηση του ΔΝΤ, είναι θέμα των Ευρωπαίων και όχι της Ελλάδας. Παράλληλα λοιπόν με τις διαπραγματεύσεις που κάνουμε εμείς για τις μεταρρυθμίσεις με την Ευρώπη, μάλλον υπάρχουν και άλλες διαπραγματεύσεις μεταξύ Ευρώπης και ΔΝΤ για την αποχώρηση του Ταμείου από την ελληνική χρηματοδότηση.

Σε κάθε περίπτωση πάντως και υπό τις ασφυκτικές συνθήκες ρευστότητας, εφόσον η κυβέρνηση έχει εξαντλήσει κάθε περιθώριο και δεν υπάρχουν χρήματα για πληρωμή μισθών, συντάξεων και δόσεων, η συμφωνία θα κλείσει πολύ γρήγορα, το αργότερο τον Ιούνιο. Στο ενδιάμεσο, μέχρι να κλείσει η συμφωνία, μπορεί να υπάρξουν καθυστερήσεις σε πληρωμές, ένταση στο εσωτερικό της κυβέρνησης που μπορεί να φτάσει μέχρι και σε διάσπαση της, ακόμη και πολιτικό αδιέξοδο, ή εκλογές. Το δημοψήφισμα είναι λίγο δύσκολο να το φανταστεί κανείς για λόγους συνταγματικούς αλλά και πρακτικούς - δηλαδή δεν είναι εύκολο να διαμορφωθεί ένα ξεκάθαρο ερώτημα προς τον λαό που να οδηγεί τελικά και σε κάποια διέξοδο.  

Τίποτα πάντως δεν αποκλείεται αυτή τη στιγμή καθώς η κυβέρνηση "τρέμει" το πολιτικό κόστος που θα έχει η εγκατάλειψη των προεκλογικών της δεσμεύσεων μετά την κακή κατάληξη των διαπραγματεύσεων. Το να αποφασίσει όμως την πτώχευση αντί να εγκαταλείψει τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, ειναι μεν κάτι που συζητείται στο εσωτερικό της κυβέρνησης και το κόμματος, αλλά το κόστος, πραγματικό και πολιτικό, είναι τόσο μεγάλο που η λύση αυτή δεν μπορεί να αποτελέσει λογική επιλογή.

Τελευταία τροποποίηση στις 08:43 - 06 Μαϊ 2015
Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.