Η ελληνική κυβέρνηση θέλει να βγάλει τη χώρα στις αγορές για να πεί οτι πέτυχε κάτι. Ότι αποκαταστάθηκε η εμπιτοσύνη των αγορών στην Ελλάδα. Θέλει επίσης να βγούμε στις αγορές ελπίζοντας οτι θα δανείζεται χωρίς να εξαναγκάζεται σε μεταρρυθμίσεις. Πλάνη βέβαια μεγάλη.
Αν το δεί κανείς στεγνά, μόνο με βάση τους αριθμούς, ο δανεισμός από τις αγορές δεν μας συμφέρει. Από τις αγορές, αν τα καταφέρουμε θα δανειστούμε με ένα επιτόκιο 4-5%. Από τους εταίρους δανειζόμαστε έναντι μεταρρυθμίσεων με επιτόκιο χαμηλότερο από 1%. Οι αγορές ποτέ δεν θα μας δανείσουν τόσο φθηνά. Βέβαια από τις αγορές, αν τα καταφέρουμε, θα πάρουμε μικροποσά, οπότε το κόστος δεν θα μας επιβαρρύνει και πολύ. Όμως η έξοδος στις αγορές ανεξάρτητα του γιατί τη θέλει αυτή η κυβέρνηση θα μας κάνει πολύ καλό.
Πρώτον θα δούμε αν κάποιοι δέχονται να μας δανείσουν. Δεύτερον θα δούμε με τι επιτόκιο δέχονται να μας δανείσουν. Τρίτον, ίσως καταλάβουμε οτι οι «κακοί» εταίροι μας δάνειζαν πολύ φθηνά. Τέταρτον, ίσως καταλάβουμε οτι καλύτερα να μας δανείζουν έναντι μεταρρυθμίσεων αντί έναντι τόκων.
Πέραν αυτών όμως η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές είναι αναγκαία διότι θα πρέπει σταδιακά να καταφέρουμε να σταθούμε πάλι στα πόδια μας χωρίς τη βοήθεια των εταίρων και της τρόικας. Και η έξοδος στις αγορές είναι ένας καλός τρόπος να το πετύχουμε.
Καταρχήν το να βγείς στις αγορές και να δανειστείς εφάπαξ, δεν έχει κανένα απολύτως νόημα. Αυτό που έχει αξία και αντικατοπτρίζει τις πραγματικές δυνατότητες μιας χώρας, είναι η συστηματική προσφυγή στις αγορές, πχ κάθε μήνα ή κάθε τρίμηνο. Εφόσον αυτό συμβαίνει συχνά, οι διακυμάνσεις των επιτοκίων δανεισμού δείχνουν και το αν η χώρα πηγαίνει καλύτερα ή χειρότερα.
Εφόσον η κυβέρνηση θέλει να βγεί στις αγορές για δανεικά, θα πάρει στην αρχή ένα «τσουχτερό» επιτόκιο. Αν μετά από τρείς τέσερις ή έξι μήνες το επιτόκιο αυτό έχει κατέβει, τότε αυτό είναι ένα δείγμα οτι η χώρα βελτιώνεται. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει βέβαια η κυβέρνηση να εφαρμόζει όλες τις μεταρρυθμίσεις που της ζητάνε σήμερα οι εταίροι. Θα πρέπει να κάνει μια δυο εμβληματικές αποκρατικοποιήσεις, όπως πολύ σωστά υπέδειξε ο Στουρνάρας, θα πρέπει να κλείσει την τρίτη αξιολόγηση στην ώρα της, θα πρέπει να εφαρμόσει όλες τις μεταρρυθμίσεις που ψήφισε μέχρι σήμερα και να υλοποιήσει όλες τις εναπομένουσες. Αν δεν τα κάνει αυτά, οι αγορές θα κλείσουν πάλι για την Ελλάδα και θα αναζητάμε νέα μνημόνια, πολύ χειρότερα από αυτά που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Και όταν λέμε οτι θα κλείσουν οι αγορές, εεννοούμε οτι θα ζητάνε ολοένα ακριβότερα επιτόκια για να μας δανείσουν και θα δείχνουν απροθυμία.
Είμαστε έτοιμοι λοιπόν να βγούμε στις αγορές για δανεικά;
Ποιός ξέρει; Ουδείς. Αν η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει τρένο όλες τις μεταρρυθμίσεις, τότε καλά θα κάνει να το προσπαθήσει. Αν δεν είναι έτοιμη και αν θεωρεί οτι θα αρχίσει πάλι τις ψευτοδιαπραγματεύσεις με τους εταίρους για να αποφύγει μεταρρυθμίσεις, καλύτερα να μη το δοκιμάσει καθόλου.
Οι αγορές, σε αντίθεση με τον Σόιμπλε, τον Γιούνκερ, τη Μέρκελ και τον Μοσκοβισί, δεν θέλουν καθόλου να μας «σώσουν». Οι αγορές δεν έχουν πολιτικές σκοπιμότητες, δεν έχουν καμία πρεμούρα να κρατήσουν ενωμένη την Ευρώπη, δεν έχουν κανένα λόγοι να στηρίξουν την Αλφα ή τη Βήτα ελληνική κυβέρνηση. Οι αγορές βλέπουν την πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση και κρίνουν ψυχρά. Αν τους αρέσει δανείζουν, αν δεν τους αρέσει δεν δανείζουν. Αν θεωρούν οτι αυξάνεται ο κίνδυνος της χώρας, αυξάνουν το επιτόκιο δανεισμού μας, αν θεωρήσουν οτι περιορίζεται ο κίνδυνος, μειώνουν το επιτόκιο. Δεν εντυπωσιάζονται από παπαρολογίες τύπου Βαρουφάκη, ούτε από τα αγγλικά του Τσακαλώτου, ούτε από το αν ο Τσίπρας φοράει ή δεν φοράει γραβάτα. Οι αγορές δεν μπαίνουν καν σε συζήτηση. Βλέπουν και πράτουν και εκεί αρχίζει και τελειώνει το παραμύθι. Δεν διαπραγματεύονται, δεν δίνουν παρατάσεις, δεν δίνουν εύσημα στους υπουργούς, ούτε στον ελληνικό λαό για τις θυσίες του.
Το μόνο που κάνουν οι αγορές είναι οτι βαράνε τα νταούλια και η Ελλάδα θα χορεύει. Όπως ακριβώς είχε πεί ο Τσίπρας,μόνο η ορχήστρα και οι χορευτές αλλάζουν.