Η HSBC για τα κόκκινα δάνεια και οι ευθύνες όλων

02:03 - 30 Οκτ 2017

Γρηγόρης Νικολόπουλος

Γράφει ο Γρηγόρης Νικολόπουλος

Η κολοσσιαία Βρετανική τράπεζα HSBC ανακοίνωσε τα αποτελέσματα μιας μελέτης της για τα κόκκινα δάνεια των ελληνικών τραπεζών. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει είναι οτι αν το σύνολο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος κατάφερνε να πουλήσει όλα τα κόκκινα δάνεια σε τιμή 39 σενς ανα Ευρώ δεν θα χρειαζόταν αύξηση κεφαλαίου. Όμως το τίμημα αυτό θεωρείται διεθνώς υψηλό για την πώληση κόκκινων δανείων και πολύ δύσκολα θα το βρεί στην αγορά. Αν αναγκαζόταν να πουλήσει σε τιμή 15 σεντς ανα λεπτό, όπως έκανε η ιταλική Unicredito, τότε θα μπορούσε να πουλήσει μόνο το 24% των κόκκινων δανείων του χωρίς να κάνει αύξηση κεφαλαίου. Για την πώληση επιπλέον κόκκινων δανείων σε αυτή την τιμή θα χρειαζόταν αύξηση κεφαλίου. Η HSBC βελτιώνει αυτό το βασικό σενάριο θεωρώντας πως θα υπάρξουν σημαντικά οφέλη στην κερδοφορία των τραπεζών από την πώληση κόκκινων δανείων τα οποία θα μεταβάλουν θετικά τα τελικά αποτελέσματα . Συνεπώς, καταλήγει, θα ακολουθηθεί μια μέθοδος σταδιακών πωλήσεων κόκκκινων δανείων σε διάφορες τιμές - απολύτως λογικό συμπέρασμα.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για τις ελληνικές τράπεζες αλλά και τις ελληνικές επιχειρήσεις;

Είναι προφανές: Οτι η συνεργασία μεταξύ τραπεζών και δανεισμένων επιχειρήσεων είναι η μόνη λύση προς το κοινό όφελος. Και φυσικά οτι η κυβέρνηση, ο ESM και η Τράπεζα Ελλάδος, θα πρέπει να διευκολύνουν αυτή τη συνεννόηση για να βρεθεί η καλύτερη λύση.

Το μπαλάκι λοιπόν πηγαίνει στις ελεγκτικές αρχές σχετικά με την πίεση που ασκούν για τα κόκκινα δάνεια. Το να θέτουν υψηλούς στόχους για μαζικές πωλήσει κόκκινων δανείων σε οποιαδήποτε τιμή, όταν είναι διαπιστωμένο οτι προκαλείται πρόβλημα στις τράπεζες, είναι λάθος. Το να αποφεύγουν οι τράπεζες να πουλήσουν σε σωστές τιμές κάποιες ομάδες κόκκινων δανείων και σε άλλες σωστές τιμές άλλες ομάδες κόκκινων δανείων και να επιδιώκουν να εισπράξουν υπερβολικά, εκτός αγοράς, τιμήματα, είναι ολέθριο για τις τράπεζες. Το να μη διευκολύνει η κυβέρνηση απαλάσσοντας από τις ευθύνες τους, τους τραπεζικούς που θα πουλήσουν “φθηνά” τα κόκκινα δάνεια για να σώσουν επιχειρήσεις και τράπεζες, είναι επιζήμιο για όλους, για την οικονομία και τη χώρα.

Πρέπει λοιπόν εδώ, να συνεργαστούν όλοι μαζί και αυτό σημαίνει τράπεζες, ESM και ΤτΕ, κυβέρνηση και επιχειρήσεις, για να γίνουν κάποιες χειρουργικές κινήσεις και να λυθεί το πρόβλημα όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα για όλους.

Δυστυχώς οι μεν πολιτικοί λαικίζουν, οι τραπεζικοί φοβούνται, οι “θεσμοί” είναι προσκολημένοι στα δικά τους μοντέλα και η επίλυση του προβλήματος αργεί και περιπλέκεται.

Το υπέδαφος που επιτρέπει αυτές τις καθυστερήσεις είναι η πρακτική της Ευρωπαικής Ένωσης να μεταφέρει το κόστος της διάσωσης των τραπεζών στους φορολογούμενους, χωρίς καν συζητήσεις.

Αν χρειαστούν λεφτά για να σωθεί το τραπεζικό σύστημα και δεν θέλουν να τα βάλουν οι μέτοχοι, θα γίνει καταρχήν bail in των καταθέσεων και μετά ένεση από τον προυπολογισμό με δανεικά, δηλάδή αύξηση του δημοσίου χρέους κλπ. Όταν λοιπόν υπάρχει στο βάθος του τούνελ αυτή η “πολιτική” λύση, όλοι αποφεύγουν να πάρουν ρίσκο και ευθύνες και να λύσουν το πρόβλημα με τον σωστό τρόπο, δηλαδή με συνεννόηση.

Η λύση που έχει επιλέξει η Ευρωπαική Ένωση, να φορτώνει στους φορολογούμενους πολίτες τα λάθη όλων, δεν είναι δίκαιη και είναι επικίνδυνη για την κοινωνική συνοχή σε κάθε χώρα αλλά και για τη συνοχή της ίδιας της Ε.Ε.

Αντί να γίνει αυτό, η Ευρώπη πρέπει να υποχρεώνει τους τραπεζίτες να βρίσκουν ρεαλιστικές και βολικές λύσεις για όλους, καλύπτοντας τους νομικά και ηθικά. Μόνο έτσι μπορεί να λυθεί ένα τόσο σύνθετο πρόβλημα. Σήμερα η νομοθεσία καλύπτει τους τραπεζίτες σε κάποιο βαθμό, αλλά όχι πλήρως. Και είναι λογικό να φοβούνται οτι θα βρεθούν στα Δικαστήρια κατηγορούμενοι αν προχωρήσουν στις ρυθμίσεις.

Δυστυχώς, σύμφωνα με τους εμπλεκόμενους τραπεζίτες, βρίσκομαστε αρκετά μακριά από το επίπεδο συνεννόησης που απαιτείται. Γίνονται προσπάθειες, αλλά η πρόοδος είναι αργή και η λύση καθυστερεί. Οι αξιολογήσεις των τραπεζών θα γίνουν σε λίγους μήνες και αν το πρόβλημα δεν έχει λυθεί έστω και μερικώς, θα υπάρξει αναγκαστικά κόστος για όλους. Το αν το κόστος θα είναι μικρό η μεγάλο. Αυτό θα εξαρτηθεί από τη μεθοδολογία των stress tests που θα γίνουν την άνοιξη του 2018.