Όσον αφορά στους οικονομικούς παράγοντες γνωρίζουμε οτι οι ελληνικές κυβερνήσεις φόρτωσαν τόσο πολύ τους πολίτες και τις επιχειρήσεις με φόρους που ουσιαστικά κατέστησαν την επιχειρηματική δραστηριότητα ασύμφορη. Οι φόροι απορροφούν πολύ μεγάλο μέρος των κερδών των επιχειρήσεων, περιορίζουν τις επενδύσεις και αποτελούν αντικίνητρο για την επιχειρηματική προσπάθεια. Ταυτόχρονα μεώνουν τη δυνατότητα του πολίτη να καταναλώσει μειώνοντας έτσι και τον τζίρο των επιχειρήσεων. 

Στην ίδια πολύ αρνητική κατεύθυνση κινούνται και οι ασφαλιστικές εισφορές και φυσικά το μεγάλο βάρος που προκαλεί η γραφειοκρατία η οποία όχι μόνο επιβαρρύνει οικονομικά, αλλά και εμποδίζει πρακτικά την επιχειρηματική δραστηριότητα. Πάνω σε όλα αυτά τα βάρη έρχεται και η εμφανής εχθρότητα του κράτους προς τους επιχειρηματίες και τους ελεύθερους επαγγελματίες.

Όλα αυτά μαζί οδηγούν σε μια νοοτροπία φοροδιαφυγής και παρανομίας η οποία θεωρείται – και είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό – μια μορφή αντίστασης στην κρατική οικονομική βία. Κάθε φορά που δεν κόβεται απόδειξη, οι συναλλασσόμενοι συμμαχούν για να γλυτώσουν από το κόστος του κράτους. 

Πέραν των αμιγώς οικονομικών παραμέτρων όμως, υπάρχουν και οι κοινωνικές που εμποδίζουν την ανάπτυξη. Η διάλυση της μεσαίας τάξης μέσω της μείωσης των εισοδημάτων της αλλά και μέσω της υπερφορολόγησης της περιουσίας της, στερεί την ελληνική οικονομία από το πιο ελπιδοφόρο για την οικονομία τμήμα της. Διότι η μεσαία τάξη, αυτός που θέλει να αγοράσει ακίνητο, να μεγαλώσει την επιχείρηση του, να ζήσει πιο άνετα, είναι αυτός που κινεί και ωθεί την οικονομία προς τα πάνω. Αυτός λοιπόν βρίσκεται διαρκώς στο στόχαστρο από τις κυβερνήσεις και κυρίως από αυτήν την κυβέρνηση η οποία βλακωδώς ή εκ του πονηρού έχει ιδεολογικοποιήσει την επίθεση της στην μεσαία τάξη.

Χωρίς την μεσαία τάξη η ανάπτυξη είναι πολύ πιο δύσκολη αν όχι αδύνατη.

Η συγκυρία επίσης είναι πολύ αρνητική διότι επιδιώκουμε την οικονομική ανάπτυξη χωρίς να έχουμε διαμορφώσει την υποδομή για να την πετύχουμε. Οι τράπεζες για παράδειγμα, δεν μπορούν να δώσουν δάνεια και θα αργήσουν πολύ μέχρι να αρχίσουν να χρηματοδοτούν επαρκώς την οικονομία. Ένας από τους λόγους είναι οτι δεν κατάφεραν να διαχειριστούν τα κόκκινα δάνεια. Αν δεν ξεκαθαρίσουν με αυτά, δεν μπορούν να δώσουν νέα δάνεια. Και εφόσον δεν δίνουν δάνεια δεν μπορούν να έχουν κέρδη. Από τη μεριά τους οι τραπεζίτες υποστηρίζουν οτι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τα κόκκινα δάνεια διότι η νομοθεσία τους περιορίζει. «Αν προσπαθήσω να κουρέψω τα δάνεια θα πάω φυλακή» λέει ο τραπεζίτης ο οποίος επίσης λέει «αν δώσω δάνεια θα βρεθώ κυνηγημένος από το κράτος γιατί τα έδωσα». Έτσι ο τραπεζικός υπάλληλος έχει δεμένα τα χέρια και στο να ρυθμίσει τα κόκκινα δάνεια και στο να δώσει καινούργια. Και φυσικά χωρίς την τραπεζική χρηματοδότηση, ουσιώδης ανάπυξη δεν μπορεί να υπάρξει.

Υπάρχουν τέλος και οι συνθήκες που δημιουργούνται από την παγκοσμιοποίηση και την τεχνολογία που είναι νέες για τα ελληνικά δεδομένα και είναι οι μόνες που λειτουργούν θετικά για την ανάπτυξη.

Παράδειγμα ο τουρισμός και το airbnb.

Το airbnb κάνει θραύση στην Ελλάδα διότι είναι μια χώρα που διαθέτει ελκυστικότητα για τους τουρίστες, πολλές μικρές και προσιτές οικονομικά ιδιοκτησίες και – μέχρι σήμερα – ασαφές φορολογικό καθεστώς. Το airbnb υπήρξε η μοναδική διέξοδος εύρεσης εισοδήματος για πάρα πολλούς Έλληνες που νοικιάζουν μέσω αυτού τα σπίτια τους σε ξένους. Σε συνδυασμό με τα αυξημένα τουριστικά έσοδα, ήταν μια ισχυρή συναλλαγματοφόρα ένεση για την ελληνική οικονομία, την οποία βεβαίως το κράτος δεν άφησε αφορολόγητη και έτσι το παιχνίδι της φοροδιαφυγής ξαναρχίζει σε αυτόν πλέον τον τομέα.

Το airbnb όμως έφερε και αλλαγές στις αξίες των ακινήτων εκτοξεύοντας τις τιμές σε μικρά ακίνητα που βρίσκονται σε φτηνές περιοχές, όπως πχ το Κουκάκι και το ιστορικό κέντρο της Αθήνας.

Ο ξένος που θέλει να αγοράσει ακίνητο στην Αθήνα, δεν καταλαβαίνει γιατί πρεπει το Κολωνάκι να είναι ακριβότερο πχ από το Θησείο ή από του Φιλοπάππου, ή γιατί το Ψυχικό να είναι ακριβότερο από το Φάληρο ή τον Άλιμο.

Θα δούμε λοιπόν στα ακίνητα αλλαγές στις αξίες των περιοχών.

Η εισαγωγή χρήματος από το εξωτερικό για αγορά ακινήτων ή για ενοικίαση μέσω airbnb είναι τα τελευταία χρόνια πηγή υγιούς ανάπτυξης σε μια χώρα που η νόμιμη επιχειρηματικότητα δεν μπορει να χρηματοδοτηθεί και διώκεται.

Και αυτό αποτελεί μια ένδειξη οτι όπου δεν παρεμβαίνει το ελληνικό κράτος υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης, αντίθετα με το τι συμβαίνει όπου παρεμβαίνει.

Για να δημιουργηθούν λοιπόν συνθήκες ευνοικές για την ανάπτυξη πρέπει να υπάρξουν μεγάλες αλλαγές θεσμικές, νομοθετικές και δημοσιονομικές. Αλλαγές τις οποίες το πολιτικό σύστημα, ούτε αντιλαμβάνεται, ούτε καν διανοείται να επιφέρει, λόγω της πελατειακής – και συνωμοτικής - σχέσης μεταξύ πολιτικών και δημοσίων υπαλλήλων.

Χωρίς όμως αυτές τις αλλαγές η ανάπτυξη θα υπάρχει μόνο όπου η δραστηριότητα “κρύβεται” από το κράτος. Δηλαδή παράνομη ανάπτυξη.