Στην έκθεση του «επιχειρείν το 2017», η χώρα μας διατηρεί τη χαμηλή θέση που είχε και τα προηγούμενα χρόνια. Βρίσκεται δηλαδή και εδώ κάτω από χώρες όπως η Ρουάντα και η Αλβανία!
Με άλλα λόγια, αντί η χώρα μας να γίνεται ανταγωνιστικότερη φαίνεται πως διολισθαίνει. Και το ‘φαίνεται’ στην προηγούμενη φράση μας είναι εξίσου σημαντικό ρήμα με το ‘διολισθαίνει’. Πράγματι, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, οι εκθέσεις για τη διεθνή ανταγωνιστικότητα και το επιχειρηματικό κλίμα, που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα, αποτελούν δύο σημαντικούς δείκτες για τις επιδόσεις των κρατών. Είναι ανάμεσα στα σημαντικότερα στοιχεία που συμβουλεύονται και λαμβάνουν υπόψη τους οι υποψήφιοι επενδυτές προκειμένου να αξιολογήσουν μία χώρα.
Για να προσελκύσουν άμεσες ξένες επενδύσεις, όλες οι μη αποτυχημένες χώρες, από την Κίνα και το Βιετνάμ μέχρι τη Ρωσία, την Κούβα και την Αργεντινή, την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και το φιλικό προς τις επιχειρήσεις τους περιβάλλον προσπαθούν να βελτιώσουν, εισάγοντας διαρκώς σχετικές μεταρρυθμίσεις. Όχι επειδή έχουν υπογράψει μνημόνια με τους δανειστές τους. Το κάνουν επειδή το θέλουν.
Είναι λοιπόν απορίας άξιο πως η χώρα μας, δεν έχει ακόμη καταφέρει να σημειώσει πρόοδο σε κανένα από τα δυο αυτά μέτωπα. Διότι χωρίς πρόοδο στα μέτωπα αυτά, ανάπτυξη δεν θα δούμε, η ανεργία δεν θα μειωθεί, οι νέοι με προσόντα θα εγκαταλείπουν τη χώρα μας, η φτωχοποίηση της μεσαίας τάξης θα επιδεινώνεται...και η έξοδος στις αγορές θα αποδειχθεί όνειρο θερινής νυκτός.
Η απουσία προόδου δεν οφείλεται πάντως σε έλλειψη πίεσης από τους εταίρους μας. Οι εταίροι και δανειστές μας διαπιστώνουν ότι η χώρα μας επιμένει να αποτυγχάνει εκεί που σε πολύ λιγότερο χρόνο, χώρες της Ευρωζώνης με ανάλογα προβλήματα, όπως η Κύπρος, η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία εφαρμόζοντας τις ίδιες συνταγές τα κατάφεραν και έχουν πλέον κερδίσει την εμπιστοσύνη των λοιπών κρατών μελών της ΕΕ και των αγορών. Εμείς, δηλαδή, τι λιγότερο έχουμε και εμφανιζόμαστε ως ανίκανοι να προωθήσουμε με αποφασιστικότητα τις μεταρρυθμίσεις που χρειαζόμαστε για να αποκτήσουμε αποτελεσματικότερη δημόσια διοίκηση και ανταγωνιστικότερη οικονομία; Και πόσο χρόνο έχουμε ακόμη στη διάθεσή μας για να πείσουμε;
Όχι πολύ. Το λαχείο τώρα κληρώνει. Δεν είναι πλέον θέμα ετών. Θέμα εβδομάδων και μηνών είναι. Τώρα που αρκετά από τα κράτη μέλη της ΕΕ εμφανίζονται ανοικτά στη βραχυπρόθεσμη ανακούφιση του χρέους μας, τώρα πριν από τις προσεχείς εκλογές σε κράτη μέλη με επιρροή στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, τώρα που η Γερμανία φαίνεται να εμπιστεύεται το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για θέματα δημοσιονομικής πειθαρχίας στην ΕΕ, τώρα που το ΔΝΤ επιμένει ότι για συμμετάσχει στο πρόγραμμά μας, έστω και συμβουλευτικά, πρέπει το χρέος μας να καταστεί βιώσιμο.
Μετά από μερικούς μήνες, αν δεν έχουν στη διάθεσή τους συγκεκριμένη και μετρήσιμη πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις και μεταστροφή στη νοοτροπία μας, οι εταίροι μας, και όχι μόνο οι χώρες με νέα ηγεσία, δεν θα είναι σε θέση να πείσουν τους φορολογούμενους πολίτες τους ότι αξίζουμε κάποια ελάφρυνση του χρέους. Αν δεν υπάρξει ελάφρυνση, το ΔΝΤ δεν θα μπορεί να συνεχίσει να συμμετέχει στο πρόγραμμα. Αν το ΔΝΤ δεν συμμετέχει, τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης δεν πρόκειται να θελήσουν να συνεχίσουν να ασχολούνται πλέον με μας.
Και δεν μιλάμε για τέταρτο πρόγραμμα. Αυτό κανένα κράτος μέλος δεν πρόκειται να το δεχθεί. Αυτό που εννοούμε είναι ότι χωρίς τη ‘βούλα’ του Eurogroup δεν θα είμαστε σε θέση να επιχειρήσουμε έξοδο στις αγορές, όταν το 2018, θα έχει ολοκληρωθεί το τρέχον τρίτο πρόγραμμα.
Τώρα λοιπόν ήλθε η ώρα να εμφανίσουμε απτά στοιχεία ότι αρχίσαμε επιτέλους να μειώνουμε τα έξοδα της δημόσιας διοίκησης, ότι επιταχύνουμε νευρικά και γρήγορα τις ιδιωτικοποιήσεις και ότι είμαστε όντως ανοικτοί στις ξένες άμεσες επενδύσεις. Διαφορετικά, η δεύτερη αξιολόγηση δεν θα κλείσει εγκαίρως. Και εγκαίρως, σημαίνει τώρα!
Και προσοχή, διότι η εικόνα της μεταστροφής, την οποία θα πρέπει να προβάλουμε με πειθώ και συνέπεια προς τα έξω, δεν είναι αποκλειστική ευθύνη της Κυβέρνησής μας. Είναι ευθύνη όλων μας. Χρειάζεται συναίνεση όλων των πολιτών και ολόκληρου του δημοκρατικού πολιτικού φάσματος και ιδίως της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Δεν είναι ώρα αυτή να ζητάει κανείς εκλογές. Τώρα είναι ώρα να βάλουμε όλοι μας πλάτη να πετύχουμε και μεις ως χώρα. Αν αποτύχουμε, δεν θα πρόκειται απλά για αποτυχία της κυβέρνησης. Θα έχουμε αποτύχει ως λαός και ως χώρα.