Στο μεταξύ το κύριο συμπέρασμα των εργασιών του συνεδρίου ANTI-CORRUPTION FORUM: Συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού, που πραγματοποιήθηκε σήμερα Τρίτη 20 Οκτωβρίου, στο ξενοδοχείο N.J.V. Athens Plaza ήταν ότι χρειάζεται «σταθερό φορολογικό πλαίσιο και συντονισμένες προσπάθειες όλων των εμπλεκόμενων μερών για την αντιμετώπιση του φαινομένου». Αξίζει να σημειωθεί ότι στα ζητήματα ιχνηλασιμότητας που αποτελούν κομβικά σημεία στην προσπάθεια αντιμετώπισης του θέματος του λαθρεμπορίου τονίστηκε ότι υιοθέτηση ενός αποτελεσματικού συστήματος ιχνηλασιμότητας κρίνεται επιτακτική, εντούτοις οι ένσημες ταινίες, δεν λύνουν το πρόβλημα καθώς δεν δύναται με τις παρούσες τεχνολογικές δυνατότητες να περιέχουν όλες τις πληροφορίες, τόσο για την ποιότητα του προϊόντος, όσο και για την διαδρομή που διανύει, έως τον τελικό καταναλωτή.. Μάλιστα αναφέρθηκε ότι το όποιο σύστημα θα πρέπεινα είναι συμβατό με τις προδιαγραφές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και την Οδηγία της ΕΕ για τα προϊόντα καπνού,
Πιο συγκεκριμένα η κ. Elizabeth Allen, επί 37 χρόνια στέλεχος των Βρετανικών τελωνείων και σήμερα εκπρόσωπος του International Tax and Investment Center, υπογράμμισε το διεθνή χαρακτήρα του προβλήματος. Σχετικά με την ιχνηλασιμότητα των νόμιμων καπνικών προϊόντων, ανέφερε ότι έχει αντιμετωπισθεί ήδη σε ευρωπαϊκό επίπεδο από την Οδηγία προϊόντων καπνού η οποία πρόκειται να υιοθετηθεί σύντομα από την ελληνική νομοθεσία. Επιπλέον, δεδομένου ότι το 70% των προϊόντων που διακινούνται παράνομα είναι άγνωστης προέλευσης (cheap whites) χωρίς οποιαδήποτε σήμανση, ούτε οι ένσημες ταινίες ούτε οποιοδήποτε εθνικό σύστημα ιχνηλασιμότητας θα έλυνε το πρόβλημα στην Ελλάδα», υπογράμμισε η κυρία Allen.
Σύμφωνα με τους σημαντικούς Έλληνες και ξένους ομιλητές και συμμετέχοντες στο συνέδριο, το λαθρεμπόριο προϊόντων καπνού πλήττει την Ελλάδα σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, θέτοντας σε κίνδυνο μεταξύ άλλων και περισσότερες από 60.000 οικογένειες οι οποίες απασχολούνται σήμερα στην εφοδιαστική αλυσίδα του καπνού.
Οι συμμετέχοντες εξήραν την πολιτική βούληση που εκδηλώθηκε για την εξάλειψη του φαινομένου, καθώς ο Πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής πρόσφατα ανέφερε ότι απαιτείται εθνικό σχέδιο δράσης, θέτοντας την αντιμετώπιση του θέματος στις άμεσες προτεραιότητες της κυβέρνησης.
Ο Γενικός Γραμματέας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, κ. Γιώργος Βασιλειάδης στον χαιρετισμό του σημείωσε ότι η πολιτική ηγεσία είναι ανοιχτή στο διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους στην εφοδιαστική αλυσίδα οι οποίοι συχνά διαθέτουν υψηλή τεχνογνωσία και εμπειρία για να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου. Τόνισε επίσης ότι η πολιτεία πρέπει να ξεφύγει από την παράδοση της «ευκτικής» νομοθεσίας, δηλαδή αυτής που περιορίζεται σε ευχολόγια αντί για ρεαλιστικές λύσεις. «Θέλουμε η καπνοβιομηχανία να σταθεί δίπλα μας με ουσιαστική γνώμη και βοήθεια και υλικοτεχνική υποδομή. Κάθε ευρώ που επενδύεται σε αυτόν τον τομέα θα φέρει πίσω πολλαπλάσια» είπε ο κ. Βασιλειάδης και καταλήγοντας χαρακτηριστικά ανέφερε ότι το λαθρεμπόριο αποτελεί «βόμβα στην καρδιά του συστήματος».
Ο κ. Παναγιώτης Μελαχρινός, διευθυντής του γραφείου του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών κ Αλεξιάδη, τόνισε ότι η αύξηση της φορολογίας του καπνού σε συνδυασμό με τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος κατά τη διάρκεια της κρίσης οδήγησε τους καταναλωτές στον εύκολο δρόμο της κατανάλωσης παράνομων προϊόντων. Συμπλήρωσε ότι η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου μπορεί να φέρει έσοδα έως ένα δισ. ευρώ στα δημόσια ταμεία και για αυτό θέληση της κυβέρνησης είναι να πατάξει το φαινόμενο το συντομότερο δυνατόν.
Ο κ. Βασίλης Φιλίππου, εκπρόσωπος της εταιρίας ερευνών Nielsen,παρουσίασε στοιχεία για τη αύξηση του φαινομένου, με βάση τα αποτελέσματα της σχετικής έρευνας που διεξάγεται ανά τρίμηνο. Ο καθηγητής εγκληματολογίας του Transcrime Institute του Πανεπιστημίου του Μιλάνο, κ. Francesco Calderoni, κατέστησε σαφή την άμεση σχέση του παράνομου εμπορίου καπνικών προϊόντων με το οργανωμένο έγκλημα τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και στη χώρα μας. Στο ίδιο θέμα, ο Δρ. Francesco Mandoi, εισαγγελέας της δίωξης κατά της μαφίας στην Ιταλία, επεσήμανε ότι τα έσοδα του παράνομου εμπορίου καπνικών προϊόντων χρηματοδοτούν άλλες εγκληματικές δράσεις και στάθηκε στη σημασία της διακρατικής συνεργασίας, δεδομένου και του διεθνούς χαρακτήρα των εγκληματικών οργανώσεων.
Πολλοί συμπολίτες μας αντιμετωπίζουν το λαθρεμπόριο καπνού ως «έγκλημα χωρίς θύματα», αλλά στην πραγματικότητα τα θύματα είναι πολλαπλά: Τα δημόσια έσοδα, η ελληνική καπνοκαλλιέργεια, οι θέσεις εργασίας αλλά και η ασφάλεια των πολιτών, δεδομένου ότι το παράνομο εμπόριο ενισχύει τη δράση εγκληματικών οργανώσεων που αποκομίζουν τεράστια κέρδη από αυτό. Αυτό ήταν το συμπέρασμα συζήτησης σχετικά με τις συνέπειες του παράνομου εμπορίου καπνού στην οποία συμμετείχαν οι κ.κ. Βασίλης Μελενεκλής, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Διεπαγγελματικής Ένωσης Ακατέργαστου Καπνού, Αντώνης Μακρής, Πρόεδρος του ΣΕΛΠΕ, Θεόδωρος Μάλλιος, Πρόεδρος της Ένωσης Επαγγελματιών Καπνοπωλών και Περιπτερούχων Αθήνας, και ο οικονομολόγος Δημήτρης Τσαγκάρης. Σύμφωνα με τους ομιλητές, το λαθρεμπόριο προϊόντων καπνού θα παρουσιάσει και περαιτέρω αύξηση, εφόσον υπάρξει υψηλότερη σχετική φορολογία, με αποτέλεσμα μεγαλύτερα διαφυγόντα φορολογικά έσοδα για το κράτος και πλήγμα για την απασχόληση στον κλάδο.
Στις προσπάθειες των διωκτικών Αρχών, οι οποίες το τελευταίο διάστημα έχουν σημειώσει πολλές και σημαντικές επιτυχίες στην πάταξη του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων, καθώς και στις διασυνδέσεις του ακόμη και με τη διεθνή τρομοκρατία, αναφέρθηκαν τόσο η Γενική Διευθύντρια Τελωνείων και ΕΦΚ, κ. Ειρήνη Γιαλούρη και ο κ. Stephen Henderson αξιωματούχος των Βρετανικών τελωνείων αποσπασμένος στην πρεσβεία στην Αθήνα, όσο και ο Διευθυντής της Οικονομικής Αστυνομίας, Ταξίαρχος Εμμανουήλ Πλουμής, ο Διευθυντής Δίωξης Ναρκωτικών και Λαθρεμπορίου του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος, Πλοίαρχος Αλέξιος Καράκουλας.
Στο τέλος του συνεδρίου, ο κ. Juan Paramo Sanz, παρουσίασε την επιτυχημένη πρωτοβουλία Mesa del Tabaco, που συνενώνει όλο τον κλάδο των καπνικών στην Ισπανία, «από το χωράφι μέχρι το τασάκι» σε μια κοινή προσπάθεια καταπολέμησης του λαθρεμπορίου και η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για μια αντίστοιχη συλλογική προσπάθεια στην Ελλάδα.
Τα πορίσματα του συνεδρίου θα αποσταλούν σε όλες τις αρμόδιες Αρχές, προκειμένου να ενισχυθεί η αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού.
Γιώργος Αλεξάκης