Είναι χαρακτηριστικό ότι τα νέα δάνεια προς ιδιώτες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις διαμορφώθηκαν στα 700 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2015 καθώς οι δείκτες τόσο της προσφοράς όσο και της ζήτησης παρέμειναν «παγωμένοι» εν μέσω πολιτικοοικονομικής αβεβαιότητας.
Οι νέες εκταμιεύσεις του εξαμήνου κινούνται μεν λίγο υψηλότερα από την αντίστοιχη περίοδο του 2014 αλλά απέχουν πολύ από τις προσδοκίες του προηγούμενου φθινοπώρου όταν οι προϋπολογισμοί προέβλεπαν στόχο του 2015 για νέα δάνεια της τάξης των 10 δισ. ευρώ, ο οποίος «προσγειώθηκε» στα 5 δισ. ευρώ στο τρίμηνο και πλέον υποχωρεί σταθερά, όσο καθυστερεί η επίτευξη οριστικής συμφωνίας που θα άρει την αβεβαιότητα.
Στο εξάμηνο, οι νέες εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων διαμορφώνονται σε περίπου 150 εκ. ευρώ, με την πλειονότητα των αιτήσεων να έχουν κατατεθεί τον Οκτώβριο και Νοέμβριο του 2014 ενώ σε 200 εκ. ευρώ ανέρχονται τα καταναλωτικά δάνεια, στα οποία περιλαμβάνονται και τα δάνεια αυτοκινήτου που είχε κάποια κινητικότητα τουλάχιστον στο πρώτο τρίμηνο.
Τα 350 εκ. ευρώ περίπου φθάνουν τα νέα δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με τη ζήτηση να παραμένει ισχνή ενώ οι τράπεζες έχουν βάλει φρένο σε αιτήματα χρηματοδοτήσεων που εντοπίζονται στον κλάδο της εστίασης και έχουν πληθύνει το τελευταίο διάστημα.
Αυτό που ζητείται από την πλειονότητα των επιχειρήσεων, και δίνεται κατά το δυνατόν, είναι κεφάλαιο κίνησης όταν κρίνεται βιώσιμη η επιχείριση που ζητά στήριξη για να ανταπεξέλθει στο «στέγνωμα» της αγοράς και την αλλαγή του τρόπου λειτουργίας συναλλακτικού κύκλου που απαιτεί τη χρήση αποκλειστικά μετρητών.
Κλειστές οι τράπεζες για τις ΜΜΕ
Το τραπεζικό σύστημα βρίσκεται σε αναζήτηση - ματαίως σε αυτή την φάση - επενδυτικών σχεδίων, βιώσιμων και αναπτυξιακών, στα οποία θα υπάρχει και ίδια συμμετοχή του επιχειρηματία, με προτίμηση σε εξωστρεφείς κλάδους. Οσον αφορά τα δάνεια λιανικής, το κρίσιμο στοιχείο είναι η επαναφορά ζήτησης, όταν υπογραφεί συμφωνία, σταθεροποιηθεί το οικονομικό περιβάλλον και εμπεδωθεί η εμπιστοσύνη για τις προοπτικές της οικονομίας.
Είναι ενδεικτικό ότι για τις ελάχιστες αιτήσεις που υποβάλλονται τους τελευταίους μήνες, από τους λίγους που τολμούν να προσεγγίσουν το τραπεζικό σύστημα, ότι έχει αυξηθεί το ποσοστό εγκρισιμότητας σε περίπου 70 με 80%, επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη.
Από την πλευρά τους, όμως, οι τέσσερις στις δέκα μικρομεσαίες επιχειρήσεις δηλώνουν ότι βλέπουν «τοίχο» όσο αφορά την τραπεζική χρηματοδότησή τους, όπως αποτυπώνεται στην περιοδική έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Στην ίδια έρευνα, οι ελληνικές ΜΜΕ βρίσκονται σε μια από τις τελευταίες θέσεις της κατάταξης στο ερώτημα αν έχουν επαρκείς ίδιους πόρους, ενώ η μία στις τρεις απάντησε ότι δεν έχει υποβάλει αίτημα για δανεισμό, από τον φόβο της απόρριψης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ότι στα τέλη Μαίου, τα υπόλοιπα χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα διαμορφώνονται στα 208,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 98,5 δισ. ευρώ σε επιχειρήσεις, 69,1 δισ. ευρώ στεγαστικά και 25,6 δισ. ευρώ καταναλωτικά δάνεια. Η απομόχλευση είναι σαφής από τα 260 δισ. ευρώ υπόλοιπα δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα του Ιουνίου 2010.
Η ΤτΕ αποτυπώνει ανά μήνα την καθαρή ροή χρηματοδότησης, όπως διαμορφώνεται από τον συνυπολογισμό νέων δανείων και αποπληρωμής. Ο Δεκέμβριος του 2014 έκλεισε με αρνητική ροή 234 εκ. ευρώ ενώ ως και τον Μάιο οπότε τα τελευταία επίσημα στοιχεία, ο μόνος μήνας με θετική ροή ήταν ο Φεβρουάριος με μόλις 94 εκ. ευρώ.
Κώστας Παπαγρηγόρης