«O πραγματικός ανταγωνισμός στην προμήθεια μπορεί να προκύψει μόνο από την ύπαρξη ικανού ανταγωνισμού στην παραγωγή» τόνισε και προσέθεσε:
«Έχουν περάσει 15 χρόνια από την τυπική απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, κι ακόμα η απευθείας πρόσβαση τρίτων στους φθηνούς εγχώριους ενεργειακούς πόρους δεν είναι πρακτικά δυνατή, εμποδίζοντας τη δημιουργία ανταγωνισμού στην παραγωγή, μέσω εταιρειών με συγκρίσιμα χαρτοφυλάκια ενέργειας, οι οποίες θα μπορούσαν να ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις και να προσφέρουν στους καταναλωτές και τη βιομηχανία, χαμηλότερα τιμολόγια και πιο αποδοτικές υπηρεσίες» ανέφερε σήμερα στην εκδήλωση του Capital & Vision ο γενικός διευθυντής του ΕΣΑΗ, Γιώργος Στάμτσης.
Ο ίδιος υπογράμμισε ενόψει των δημοπρασιών ΝΟΜΕ ότι θα πρέπει η τιμή να είναι διοικητικά οριζόμενη και κοστοστρεφής.
Όπως επεσήμανε ο κ. Στάμτσης, «απώτερος στόχος, απόλυτη προτεραιότητα και επιτακτική ανάγκη είναι η μείωση του κόστους της ενέργειας – ιδίως της ηλεκτρικής – για αυτό και επιμένουμε στο άνοιγμα της αγοράς και στη δημιουργία προϋποθέσεων πραγματικού ανταγωνισμού»
Ο Γενικός Διευθυντής του ΕΣΑΗ ανέφερε ότι «μείωση του κόστους σημαίνει γενναίες αποφάσεις. Σημαίνει επενδύσεις σε υποδομές, όπως η διασύνδεση της Κρήτης και των νησιών του Βορείου Αιγαίου με το Ηπειρωτικό Σύστημα, ώστε να μην επιβαρύνεται το κόστος από τη λειτουργία των ακριβών πετρελαϊκών μονάδων. Mείωση του κόστους σημαίνει εθνική προσπάθεια για μείωση της τιμής του φυσικού αερίου που προμηθευόμαστε.»
Αναφερόμενος στην ανάπτυξη της αγοράς φυσικού αερίου υπογράμμισε ότι «το φυσικό αέριο είναι διεθνώς το βασικό συμβατικό καύσιμο που μπορεί να στηρίξει αποτελεσματικά τη μετάβαση σε μία οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, συνεργάζομενο με τις ΑΠΕ. Για να αξιοποιηθεί επαρκώς όμως και στη χώρα μας θα πρέπει να είναι βιώσιμο για τους καταναλωτές του, ηλεκτροπαραγωγούς, βιομηχανίες, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, νοικοκυριά.»
Με αφορμή και τον ΤΑΡ ο κ. Στάμτσης σημείωσε ότι «είναι απαίτηση των καιρών, η Ελλάδα να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να διεκδικήσει τη μετατροπή της από απομονωμένη ενεργειακή νησίδα, σε βασικό ενεργειακό κόμβο. Να γίνει η χώρα μας το hub φυσικού αερίου του Ευρωπαϊκού Νότου».
Ανάγκη η δημιουργία μηχανισμών διασφάλισης επαρκούς ισχύος
«Τη στιγμή μάλιστα που αναγνωρίζεται διεθνώς ότι οι αποκλειστικές αγορές ενέργειας (energy only markets) αδυνατούν να αποκαλύψουν και να αμείψουν την αξία της παροχής επάρκειας ισχύος, και η μία μετά την άλλη οι αγορές ηλεκτρισμού σε Ευρώπη και Αμερική, δημιουργούν μηχανισμούς διασφάλισης επαρκούς ισχύος» είπε και παρέπεμψε στις νέες Κατευθυντήριες Γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ενισχύσεις σε περιβάλλον και ενέργεια, που αναγνωρίζουν τη σπουδαιότητα της διασφάλισης επαρκούς ηλεκτρικής ισχύος σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θέτουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τη λειτουργία μηχανισμών διασφάλισης ισχύος.
«Η ανάγκη για κάλυψη των απαιτήσεων ευελιξίας στο Σύστημα έχει ήδη αναδειχθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο Ευρωπαίος Ρυθμιστής ACER στον Οδικό Χάρτη που δημοσίευσε για τις ρυθμιστικές ανάγκες προς το 2025 θεωρεί την ευελιξία ως ένα από τα κύρια θέματα ενώ και ο Ευρωπαίος Διαχειριστής ENTSO-E ανασχεδιάζει τη μεθοδολογία εκτίμησης της επάρκειας ισχύος, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες του Συστήματος για ευελιξία» τόνισε και συμπλήρωσε:
«Η ευελιξία ισχύος αναδεικνύεται - παράλληλα με την κάλυψη των αιχμών ζήτησης - ως στόχος που θα πρέπει να ικανοποιείται μέσω μακροχρόνιου προγραμματισμού και αυτό είναι που τη διαφοροποιεί από τις γνωστές υπηρεσίες εφεδρείας.
Εργαλεία της αγοράς, όπως η ενδοημερήσια αγορά, η αγορά εξισορρόπησης – που ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν τώρα στην ελληνική αγορά - και οι υπηρεσίες εφεδρείας δεν μπορούν να καλύψουν πλήρως την ανάγκη για ανάδειξη της αξίας παροχής υπηρεσιών ευελιξίας ισχύος, αφού είτε έχουν σχεδιαστεί για υπηρεσίες και προϊόντα με βραχυχρόνιο ορίζοντα, είτε αναδεικνύουν διαφορετικά οικονομικά σήματα/τιμές.
Οι διαδικασίες τύπου ΝΟΜΕ είναι και πρέπει να είναι ένα μεταβατικό στάδιο. Ο πραγματικός ανταγωνισμός στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας δημιουργείται μόνο όταν οι συμμετέχοντες στην αγορά έχουν απευθείας πρόσβαση στους λιγνίτες και τα υδροηλεκτρικά με έλεγχο του κόστους παραγωγής.
Η αγορά έχει κινδυνεύσει σοβαρά στο παρελθόν και η αξιοπιστία της έχει τραυματιστεί. Για το λόγο αυτό πιστεύουμε ότι στο ΝΟΜΕ πρέπει να έχει πρόσβαση οποιοσδήποτε διαθέτει άδεια προμήθειας και τηρεί τα εχέγγυα φερεγγυότητας και αξιοπιστίας για μακροχρόνια δραστηριοποίηση στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα.»
Γιώργος Αλεξάκης