Για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των προϊόντων που παράγει ο τόπος μας απαιτείται η στήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όλων των βαθμίδων, μέσω δράσεων όπως η προβολή τους στο διαδίκτυο και σε εκθέσεις και η διοργάνωση οινογαστρονομικών εκδηλώσεων. Τα παραπάνω αποτελούν πορίσματα έρευνας που διεξήχθη σε 20 επιχειρήσεις παραγωγής αγροδιατροφικών προϊόντων σε όλη την Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων, στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου "MedLS – Μεσογειακός Τρόπος Ζωής". Ένα έργο στο οποίο συμμετέχει και η Περιφέρεια Ηπείρου.
Περί της έρευνας
Στην έρευνα συμμετείχαν τοπικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή γαλακτοκομικών – τυροκομικών προϊόντων, παραδοσιακών γλυκών, ζυμαρικών και αρτοσκευασμάτων, μελισσοκομικών και οινικών προϊόντων. Επιχειρήσεις δηλαδή που ενεργοποιούνται στους δυναμικούς κλάδους των προϊόντων της Ηπείρου.
Σκοπός της ήταν να καταγραφούν τα φημισμένα και ποιοτικά τοπικά προϊόντα, να αξιολογηθούν η δυναμική και ο βαθμός εξωστρέφειάς τους, να καταγραφούν τα υφιστάμενα κανάλια διανομής, οι ανάγκες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κλάδοι αυτοί. Το βασικότερο ζητούμενο της έρευνας είναι να διερευνηθούν τρόποι ενίσχυσης της παραγωγής και διανομής των εν λόγω προϊόντων.
Τα κύρια προϊόντα
Όπως λοιπόν προέκυψε από την έρευνα του έργου "MedLS", κύρια αγροδιατροφικά προϊόντα της περιοχής μας είναι τα γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα (με πλέον δυναμικά το γαλοτύρι, τη κεφαλογραβιέρα, το Μετσοβόνε και τη φέτα, τα οποία είναι χαρακτηρισμένα ως ΠΟΠ), τα πνητοτροφικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, οι οίνοι, το τσίπουρο, τα αλιεύματα (πέστροφα, χαβιάρι), τα αρωματικά φυτά – βότανα, το μέλι, τα παραδοσιακά γλυκά και μαρμελάδες (μπακλαβάς, γλυκά κουταλιού, κ.α.) και τα παραδοσιακά ζυμαρικά.
Λίγα βγαίνουν έξω
Από το σύνολο των τοπικών διατροφικών προϊόντων λίγα εξάγονται, όπως αποδείχθηκε, ενώ υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να ενισχυθεί η εξωστρέφεια των προϊόντων και οι εξαγωγές. Κύριο κανάλι διανομής των προϊόντων τόσο στην εγχώρια, όσο και στις διεθνείς αγορές είναι οι χονδρέμποροι και ακολουθούν σε βαθμό σημαντικότητας τα Super markets.
Το διαδίκτυο αξιολογείται ως σημαντικό μέσο προώθησης και διανομής προϊόντων. Άλλα κανάλια διανομής των προϊόντων είναι οι ειδικές λαϊκές αγορές, τα καταστήματα ντελικατέσεν, τα κέντρα εστίασης, οι συνεταιρισμοί και τα καταστήματα παραδοσιακών προϊόντων. Για τη βελτίωση των καναλιών διανομής οι ερωτηθέντες προτείνουν ορισμένα μέτρα, όπως τη εξασφάλιση χρηματοδότησης για τη συστηματική και συντονισμένη προβολή των προϊόντων, τη δημιουργία κλαδικών συνεταιρισμών, τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας διάθεσης προϊόντων, τη δικτύωση των επιχειρήσεων και την επιμόρφωση των παραγωγών σε θέματα προβολής και διακίνησης εμπορευμάτων.
Έμφαση στη γεύση
Αναφορικά με βασικά χαρακτηριστικά των προϊόντων, οι παραγωγοί, όπως δείχνει η έρευνα, δίνουν ιδιαίτερη έμφαση και βαρύτητα στη γεύση και την ποιότητα του προϊόντος και ακολουθούν κατά σειρά σπουδαιότητας, η δυνατότητα διάθεσης του προϊόντος στην εγχώρια και διεθνή αγορά, η παρασκευή των προϊόντων βάσει της τοπικής παράδοσης, η εμφάνιση και η συσκευασία του προϊόντος. Ως προς τη συσκευασία των προϊόντων, το 45% των ερωτώμενων θεωρεί ότι μόνο ορισμένα απ’ αυτά είναι έτσι συσκευασμένα, ώστε να ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές των διεθνών αγορών και κατά συνέπεια απαιτούνται βελτιώσεις και σε αυτόν τον τομέα.
Προτάσεις παραγωγών
Οι τοπικοί παραγωγοί και επιχειρηματίες επιθυμούν, όπως δήλωσαν, τη στήριξη από την Τοπική Αυτοδιοίκηση όλων των βαθμίδων στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των τοπικών προϊόντων και προς την κατεύθυνση αυτή πρότειναν ορισμένες δράσεις. Μεταξύ άλλων, μίλησαν για προβολή των Ηπειρώτικων προϊόντων μέσα από τους διαδικτυακούς τόπους των Δήμων, των Περιφερειακών Ενοτήτων και της Περιφέρειας Ηπείρου, για προβολή των προϊόντων μέσα από τη συμμετοχή των φορέων αυτών σε εθνικές και διεθνούς χαρακτήρα εκθέσεις, για διοργάνωση οινογαστρονομικών εκδηλώσεων και για την υλοποίηση επιμορφωτικών σεμιναρίων για τους παραγωγούς και όλους τους εμπλεκόμενους στον αγροδιατροφικό τομέα.
