Οι τιμές λιανικής στο αέριο και τον ηλεκτρισμό στην Ευρώπη συνέχισαν να αυξάνονται το 2013, παρά τη γενική μείωση στις τιμές ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά όπως διαπιστώνει η πρόσφατη ανάλυση του Οργανισμού Συνεργασίας Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) και του Συμβουλίου Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της Ευρώπης (CEER). Ωστόσο η αύξηση αυτή γίνεται με πιο αργό ρυθμό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια., Συγκεκριμένα, στην Ευρώπη των 28, την προηγούμενη χρονιά, κατά μέσο όρο ο λογαριασμός για το ρεύμα των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 4,4%, ενώ για το αέριο κατά 2,7%.
Σύμφωνα με το ACER και το CEER οι αυξήσεις μεταξύ άλλων οφείλονται στην ύπαρξη ενός φαύλου κύκλου σε πολλές χώρες-μέλη, όπου η έλλειψη ανταγωνισμού οδηγεί σε περιορισμένη κινητικότητα των καταναλωτών και κατ’ επέκταση λιγότερη πίεση στους προμηθευτές να μειώσουν τις τιμές τους κι άρα να δώσουν κίνητρα στους καταναλωτές να αλλάξουν πάροχο.
Επιπλέον, στις περιπτώσεις των νοικοκυριών όπου οι τιμές αυξήθηκαν περισσότερο, η αύξηση προήλθε κυρίως όχι από την παραγωγή αλλά από παράγοντες όπως οι χρεώσεις δικτύου, οι φόροι, τα ειδικά τέλη κλπ, δηλαδή από το ρυθμιζόμενο σκέλος του τιμολογίου, κι όχι το ανταγωνιστικό.
Πρωταθλήτρια στις αυξήσεις τιμών ρεύματος η Ελλάδα
Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο, ότι η παραδοχή αυτή ισχύει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, με την εξαίρεση της Ελλάδας, της Βρετανίας, της Μάλτας, της Κύπρου και της Ιρλανδίας.
Συγκεκριμένα, αναλύοντας την τιμή ρεύματος μετά φόρων για τα νοικοκυριά στις πρωτεύουσες των 28, προκύπτει ότι στην Ελλάδα η τιμή διαμορφώνεται κατά 53% από το κόστος της ενέργειας, κατά 18% από τις χρεώσεις δικτύου, ενώ 18% της τιμής προέρχεται από φόρους και 12% από χρεώσεις για ΑΠΕ.
Ενδιαφέρον είναι και το γεγονός ότι για το 2013 στις πρωτεύουσες των χωρών όπου οι τιμές ηλεκτρισμού παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με το 2012, η αύξηση προήλθε από χρεώσεις που σχετίζονται με τις ΑΠΕ. Χαρακτηριστικότερα παραδείγματα η Ελλάδα και η Λιθουανία, με τη χώρα μας να εμφανίζει αύξηση κατά 119% στις χρεώσεις που σχετίζονται με τις ΑΠΕ και τη Λιθουανία να ακολουθεί με 44%.
Τέλος, η μελέτη διαπιστώνει ότι οι καταναλωτές αερίου και ηλεκτρισμού στις απελευθερωμένες αγορές έχουν περισσότερες επιλογές ως προς τα προσφερόμενα προϊόντα και τους διαθέσιμους προμηθευτές και τείνουν να είναι πιο ικανοποιημένοι από το επίπεδο υπηρεσιών. Επιπλέον, παρά τη γενική τάση για διαμόρφωση διαφορετικών πακέτων και κατηγοριών καταναλωτών, υπάρχουν χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, όπου διαπιστώνεται ελάχιστη ως μηδαμινή παροχή εναλλακτικών στους καταναλωτές, γεγονός που αποδίδεται από τον ACER και τοCEER στη δεσπόζουσα θέση του εκάστοτε προμηθευτή ηλεκτρισμού ή αερίου.
Γ. Α.