Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το νόμο 4472/2017, ο διαχειριστής του ακινήτου οφείλει να εγγραφεί στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής (που ακόμη δεν υπάρχει) και στη συνέχεια να καταχωρήσει σε αυτό ξεχωριστά το κάθε ακίνητο προς διάθεση. Στην ΚΥΑ θα διαμορφώνεται το πλαίσιο για το Μητρώο και θα περιγράφονται κάποιοι, όπως αναφέρθηκε, περιορισμοί (πχ εκμίσθωση μέχρι δύο ακίνητων ανά ΑΦΜ, ορισμός της μέγιστης διάρκειας μίσθωσης κάθε ακινήτου, τα δικαιώματα υπέρβασης για εισοδήματα κάτω των 12 χιλ. ευρώ). Μέχρι σήμερα οι ιδιοκτήτες θα φορολογούνταν μόνον αν δήλωναν τη μίσθωσή τους στο taxis ως αστική.
Πλέον η οικονομία διαμοιρασμού μέσα από μια σειρά από πλατφόρμες ενοικίασης σπιτιών έχει μετεξελιχθεί σε ενδημικό φαινόμενο, που μπορεί μεν να διασφαλίζει εισόδημα στους ιδιοκτήτες και να διασφαλίζει την αποπληρωμή του ΕΝΦΙΑ ωστόσο πλήττει βάναυσα τον υγιή επιχειρηματικό ανταγωνισμό και τα δημόσια έσοδα.
Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με μελέτη της Grant Thornton που εκπονήθηκε για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος με τίτλο: «Η φοροδοτική δυνατότητα των ξενοδοχείων και δυνατότητα αξιοποίησης της οικονομίας του διαμοιρασμού για την φορολογική εξομάλυνση του κλάδου», η οικονομία διαμοιρασμού στο τομέα της διανομής αναμένεται το 2017 να ξεπεράσει τα 1,71 δις. ευρώ. Δημιουργεί απώλειες στον ξενοδοχειακό τομέα ύψους 525 εκατ. ευρώ, διαφυγόντα έσοδα για το δημόσιο περίπου 87 εκατ. ευρώ και προκαλεί μείωση κατά 13.860 των θέσεων εργασίας. Αυτές θα είχαν δημιουργηθεί αν δεν υπήρχαν διαφυγόντα έσοδα στα καταλύματα.
Επίσης σε περίπτωση αντίστοιχης φορολόγησης της οικονομίας διαμοιρασμού με τα ξενοδοχεία, θα προκύψει μια καθαρή εισροή προς τα δημόσια ταμεία της τάξεως των 342 εκατ. ευρώ ετ ο σύνολο των ακινήτων που προσφέρεται ξεπερνά πλέον τις 63 χιλ. (από 52 χιλ. το 2015), κυρίως στην Αθήνα και στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, εκ των οποίων 21 χιλ. ακίνητα έχουν ειδικό σήμα, ενώ τα 42 χιλ. λειτουργούν χωρίς πλαίσιο. Αντίστοιχα, καταγράφονται πάνω από 25 εκατ. διανυκτερεύσεις, με τη δαπάνη για τη διαμονή να φτάνει τα 861 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μερίδιο, όπως φαίνεται στον πίνακα που ακολουθεί, κατέχει η Airbnb και ακολουθεί η πλατφόρμα της TripAdvisor.
Η θέσμιση δημιουργεί ευκαιρίες
Κατά την μελέτη η προώθηση της φορολογικής ισότητας στον τουρισμό και γενικά η ορθή αξιοποίηση της οικονομίας διαμοιρασμού στην Ελλάδα θα δημιουργήσει δυνατότητες αναδιανομής των φορολογικών βαρών προς όφελος των ασθενέστερων, θα βελτιώσει τον υγιή ανταγωνισμό, θα δημιουργήσει ώθηση στις υποδομές που δημιουργούν προστιθέμενη αξία και εν τέλει θα ενισχύσει το σύνολο της οικονομίας. Όπως επισημαίνεται ο υψηλός βαθμός υποκατάστασης μεταξύ ξενοδοχείων και καταλυμάτων οικονομίας διαμοιρασμού σε συνδυασμό με το φαινόμενο της άνισης φορολογικής μεταχείρισης, προκαλεί στρεβλώσεις στον μεταξύ τους ανταγωνισμό, κυρίως σε επίπεδο τιμών. Ταυτόχρονα, η αγορά δεν λειτουργεί αποτελεσματικά και δημιουργούνται αντικίνητρα παραγωγικότητας και βελτίωσης των προσφερόμενων αγαθών.
Στο πλαίσιο της φοροδοτικής ικανότητας των ελληνικών ξενοδοχείων η μελέτη της Grant Thornton σημειώνει ότι στο ξενοδοχειακό προϊόν στην Ελλάδα παρατηρείται η μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση σε σύγκριση με εκείνο των υπολοίπων ανταγωνιστριών χωρών στον τομέα του τουρισμού. Ειδικότερα υπογραμμίζεται ότι η υπερφορολόγηση των ξενοδοχείων οδηγεί σε υψηλότερες τελικές τιμές κατά 2,20% έως 6,77% για να επιτευχθεί ένα αντίστοιχο ποσοστό κέρδους με τους ανταγωνιστές τους. Στην πράξη δηλαδή υποχρεώνει τα ξενοδοχεία στην Ελλάδα σε σαφώς χαμηλότερα περιθώρια κέρδους, γεγονός που αδυνατίζει πλήρως τη δυνατότητά τους να διαδραματίσουν τον αναπτυξιακό τους ρόλο.
Στο 18,63% η συμβολή του τουρισμού στην ελληνική οικονομία
Η έρευνα της Grant Thornton αναφέρει ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του 2016 τα ξενοδοχεία συνεισφέρουν περίπου το 10% του ΑΕΠ και το 6,5% της απασχόλησης στη χώρα, ενώ ο τουρισμός στην ελληνική οικονομία συμβάλλει με ποσοστό 18,63%.
Ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδας κ. Γιώργος Τσακίρης αναφερόμενος στα συμπεράσματα της μελέτης της Grant Thornton τόνισε ότι : «η άμεση και έμμεση συμβολή του ελληνικού ξενοδοχείου στα τουριστικά έσοδα θα ξεπεράσει φέτος τα 17δις ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 52% των εθνικών τουριστικών εσόδων. Ο ελληνικός τουρισμός, άμεσα και έμμεσα, συνεισφέρει με 23,4% στην συνολική εθνική απασχόληση. Την ίδια στιγμή όμως η Ελλάδα δεν είναι σε καμία από τις πρώτες 5 θέσεις προτίμησης των 5 κυριότερων τουριστικών αγορών μας. Η δε ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού κατατάσσει την χώρα μας στην 24η θέση , με την Ισπανία στην 1η και την Γαλλία στην 2η, καίτοι για αυτές τις χώρες ο τουρισμός τους, ενώ παράγει εξαπλάσια των δικών μας έσοδα , συνεισφέρει στα αντίστοιχα ΑΕΠ έως και 50% λιγότερο σε σχέση με τον ελληνικό τουρισμό».
Όπως σημειώνει ο πρόεδρος του Ξ.Ε.Ε. :«Οι οικονομικές επιδόσεις των ελληνικών ξενοδοχείων γίνονται εκ νέου θετικές από το 2015 και οι πλέον αποδοτικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις είναι αυτές των 3*και 4*. Παράλληλα, διαπιστώνουμε ότι η οικονομία του διαμοιρασμού έχει πάψει να αποτελεί μια εναλλακτική δραστηριότητα, αλλά συνιστά μία παράλληλη με τον αδειοδοτημένο τομέα μεγάλη οικονομική δραστηριότητα, με τεράστιο πλέον τζίρο. Μπροστά στη νέα αυτή πραγματικότητα οφείλουν να δράσουν επαγγελματίες και Πολιτεία η οποία οφείλει να διασφαλίσει την συνταγματικά κατοχυρωμένη ισότητα μεταξύ των πολιτών, όσον αφορά στην ίση κατανομή των βαρών και κατά συνέπεια στην φορολόγηση αυτής της δραστηριότητας. Δεν είναι δυνατόν να εξακολουθούν να υπάρχουν φορολογούμενοι δύο ταχυτήτων». Ο κ. Τσακίρης καταλήγοντας προσθέτει : « Δεν μπορεί να μιλάμε για πάταξη φοροδιαφυγής χωρίς διεύρυνση φορολογικής βάσης . Δεν μπορεί να λέμε πολεμάμε τη μαύρη εργασία αλλά να κλείνουμε το μάτι στην ασυδοσία ορισμένων. Δεν μπορεί η ισότητα των ευκαιριών και του ανταγωνισμού να είναι αλά καρτ».
Γιώργος Αλεξάκης