Μάλιστα, αντισυνταγματικές θεωρεί η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου που αναφέρονται στην κατάργηση αυτή.
Τα έσοδα που παράγονται από το σύνολο όλων των υποθηκοφυλακείων, σύμφωνα με ανεπίσημες εκτιμήσεις, φτάνουν τα 400-500 εκατ. ευρώ.
Περίπου 90% των χρημάτων αυτών σήμερα αποδίδεται στο δημόσιο, δηλαδή τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ με τη νέα δομή τα έσοδα των υποθηκοφυλακείων θα εισπράττονται από τον ενιαίο φορέα, ο οποίος παρότι θα είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, θα εξαιρείται από τον προληπτικό και τακτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ο έλεγχος θα είναι έκτακτος, σύμφωνα με το νομοσχέδιο.
Πάντως, σύμφωνα με την έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλή, ως εκ της αποστολής των αμίσθων και εμμίσθων υποθηκοφυλακείων, η οποία συνδέεται άμεσα µε την ασφάλεια των σχετικών συναλλαγών και την επίτευξη συναφών στόχων δημοσίου συμφέροντος, τα υποθηκοφυλακεία διέπονται από ειδικό νομοθετικό καθεστώς που προσδιορίζει τη φύση της αποστολής τους.
«Ο νομοθέτης ανέθεσε στα άμισθα υποθηκοφυλακεία έργο το οποίο, ως εκ της φύσεως της αποστολής τους, συνάπτεται άμεσα µε την εκτέλεση δημόσιας υπηρεσίας και την εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος αναγομένων στη διασφάλιση των συναλλαγών. Συναφώς, τα άμισθα υποθηκοφυλακεία αποτελούν αυτοτελείς δημόσιες υπηρεσίες υπό λειτουργική έννοια και υπάγονται στην αρμοδιότητα του υπουργείου Δικαιοσύνης, η οποία ασκείται µε σκοπό τη διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας τους», αναφέρει μεταξύ άλλων η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής και προσθέτει πως «υπό το φως των ανωτέρω, γεννάται προβληματισμός ως προς τη συνταγματικότητα της ρύθμισης διά της οποίας οι ως άνω υπάγονται στην εποπτεία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, διά της ένταξής τους στον ιδρυόμενο φορέα».
Τι λέει ο κλάδος
Έντονη είναι και η αντίδραση της Ένωσης Άμισθων Υποθηκοφυλάκων Ελλάδος.
Σύμφωνα με όσα τονίζουν μέλη της Ένωσης «σύμφωνα με το άρθρο 92 παράγραφος 4 του Συντάγματος, όσο υπάρχουν υποθηκοφυλακεία ή η υπηρεσία της μεταγραφής των συμβολαίων, τότε αυτήν την υπηρεσία μπορεί να κάνει μόνο ανεξάρτητος δημόσιος λειτουργός. Αυτός ο δημόσιος λειτουργός είναι σήμερα ο άμισθος υποθηκοφύλακας.
Είναι διαφορετικό να είσαι δημόσιος λειτουργός και διαφορετικό να είσαι δημόσιος υπάλληλος, που εντέλλεσαι να εκτελέσεις πράξεις. Αυτό που γίνεται τώρα είναι αντισυνταγματικό. Και εάν μας πείτε ότι τότε δεν υπήρχε Κτηματολόγιο, θα σας απαντήσουμε ότι το Σύνταγμα προβλέπει και τη δημιουργία κτηματολογίου σε άλλο άρθρο και τη λειτουργία της μεταγραφής, αυτό που λέμε καταχώριση συμβολαίων, πράξεων γενικώς. Είναι δύο παράλληλες λειτουργίες τις οποίες το Σύνταγμα σε υποχρεώνει να τις έχεις. Και να τις έχεις με αυτήν τη μορφή. Αυτό λοιπόν που εμείς λέμε είναι ότι εσύ ως κράτος μπορείς να μας κάνεις τα πάντα, αλλά δεν μπορείς να μας εξαναγκάσεις να γίνουμε δημόσιοι υπάλληλοι, άρα εντολοδόχοι. Και αυτό καταγγέλλουμε».
Η Ένωση υποστηρίζει ότι όλοι οι νομικοί -και αυτοί του κτηματολογίου- γίνονται υπάλληλοι και χάνουν τη θεσμική τους ανεξαρτησία.
Εξηγεί ότι και «οι δικηγόροι της ΕΚΧΑ με την έμμισθη εντολή δεν μπορούν πλέον να λειτουργούν ανεξάρτητα ως δικηγόροι, δηλαδή να πουν ότι η τάδε σύμβαση με τον ανάδοχο έχει ακυρότητες, πάσχει. Αυτό υποχρεούνται να το κάνουν μέχρι τώρα, ενώ μετά θα εκτελούν εντολές ως δημόσιοι υπάλληλοι. Το ίδιο συμβαίνει και με εμάς. Αν μας πει η διοίκηση πετάει ο γάιδαρος, θα πούμε πετάει. Συνεπώς, το ακίνητο, η συναλλαγή, είτε πρόκειται για ιδιωτική ή για δημόσια συναλλαγή –γιατί έχουμε και δημόσια συναλλαγή, όπως είναι οι δασικοί χάρτες, οι διεκδικήσεις του δημοσίου, οι αιγιαλοί, τα αεροδρόμια που πωλούνται ή νοικιάζονται κ.λπ.– όλες αυτές οι πράξεις ελέγχονται από τα υποθηκοφυλακεία για την εγκυρότητά τους και τη νομιμότητά τους. Αυτά μπορεί να τα εγγυηθεί μόνο ένας ανεξάρτητος δημόσιος λειτουργός και όχι ένας οποιοσδήποτε δημόσιος υπάλληλος».
Γιώργος Αλεξάκης