Πολλοί υποστηρίζουν ότι το έλλειμμα ηγεσίας ανήκει στα σημεία των καιρών. Εννοούν κυρίως την πολιτική ηγεσία και επισημαίνουν ότι έχουν εκλείψει οι μεγάλες ηγετικές φυσιογνωμίες του παρελθόντος. Δίνουν και παραδείγματα δείχνοντας τους σημερινούς ηγέτες μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών ή των ΗΠΑ. Προσθέτουν ότι υπάρχει μία γενικότερη ισοπέδωση προς τα κάτω και αναδεικνύουν στα επιχειρήματά τους τις μεθόδους του απολιτικού "μάρκετινγκ" που προωθεί σήμερα τους πολιτικούς, την παρακμή των ιδεολογιών, την αλλοτρίωση των κοινωνιών και την κατάσταση αφασίας στην οποία έχουν περιέλθει. Ωστόσο, η σύγκριση δεν δικαιολογεί και την σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα. Πρώτον, γιατί στις προηγμένες χώρες η δομή της κοινωνίας, οι μηχανισμοί και οι θεσμοί είναι ακόμη αρκετά ισχυροί ώστε να αναπληρώνουν το έλλειμμα της πολιτικής ηγεσίας , όποτε αυτό εμφανίζεται. Δεύτερον γιατί το πολύ μεγάλο έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας που διαπιστώνεται σήμερα στην Ελλάδα συμπίπτει και με τις τρομακτικές αδυναμίες της κοινωνίας, του κράτους και των θεσμών που έρχονται στην επιφάνεια με όλο και μεγαλύτερη ένταση. Στην πραγματικότητα, μόνον ο θεσμός της οικογένειας ήταν στο παρελθόν ισχυρότερος στη χώρα μας. Ποτέ δεν είχαμε ικανό και αξιόπιστο κράτος, ποτέ οι κρατικές, νομαρχιακές και δημοτικές υπηρεσίες δεν ήταν πιο αποτελεσματικές, ποτέ οι θεσμοί δεν ήταν πιο ισχυροί, ποτέ δεν υπήρχε αξιοκρατία, πάντα βασίλευαν τα ρουσφέτια, ο φαβοριτισμός, η αναξιοκρατία και οι κομματικές επιλογές. Ποτέ δεν είχαμε αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό σε επαρκή ποσότητα και ποτέ η έννοια της διοίκησης (του μάνατζμεντ) δεν είχε επιβληθεί στην Ελλάδα. Ούτε βέβαια τεχνολογικά η ελληνική κοινωνία ήταν ποτέ ανεπτυγμένη. Εκείνα που είχαμε ήταν μια κάπως λιγότερη ασυδοσία, μία κάπως μεγαλύτερη πειθαρχία, λόγω φόβου περισσότερο και λιγότερο λόγω συνειδητοποίησης και μία καλύτερη παιδεία για τους λίγους που έβγαιναν από το γυμνάσιο (λύκειο) και τους ακόμη λιγότερους που έβγαιναν από το πανεπιστήμιο. Οι αδυναμίες μας δεν ήταν τόσο εμφανείς γιατί η κοινωνία μας ήταν περισσότερο περίκλειστη, οι αντικειμενικές απαιτήσεις τον καιρών ήταν πιο απλές και μικρότερες, το διεθνές περιβάλλον ήταν περισσότερο ελεγχόμενο και λιγότερο παρεμβατικό, η τεχνολογία, η ανάπτυξη των αγορών, η ελάττωση των διαχωριστικών γραμμών σε όλους τους τομείς, η φοβερή αναβάθμιση των επικοινωνιών δεν είχαν αρχίσει ακόμη να επιβάλλουν τρομακτικούς ρυθμούς αλλαγών. Η Ελλάδα και η κοινωνία της δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν, έστω και στοιχειωδώς, τους ρυθμούς των αλλαγών. Μπόρεσαν όμως να εναρμονισθούν πλήρως με τις αυξημένες απαιτήσεις των πολιτών για καλύτερη ποιότητα ζωής με οποιοδήποτε κόστος, ή καλύτερα, χωρίς κόστος. Δίχως δηλαδή βελτίωση της παιδείας, των δημοσίων υπηρεσιών, διατηρώντας τις ίδιες κακές ρουσφετολογικές συνήθειες, μπερδεύοντας την ελευθερία με την ασυδοσία, με εξαφάνιση κάθε έννοιας ιεραρχίας και πειθαρχίας, με εξασθένηση των ήδη ασθενών θεσμών. Ταυτόχρονα, ήλθε, όπως ήλθε και η τηλεόράση για να συμβάλει και αυτή τα μέγιστα στην πλήρη διάλυση του παντός. Στην εξέλιξη αυτή, η πολιτική ηγεσία βοήθησε όσο μπορούσε. Εμφανιζόταν όμως πιο ισχυρή και αποτελεσματική γιατί λειτουργούσε με πολιτικούς όρους, ταυτιζόταν απόλυτα με την πολιτική όλες τις ώρες του 24ώρου, απευθυνόταν σε μία πιο πολιτικοποιημένη κοινωνία και μπορούσε να διαχειρισθεί τα πράγματα σε μία ουσιαστικά "περίκλειστη", πιο επαρχιακή και εσωστρεφή χώρα. Δυστυχώς, η νεότερη πολιτική γενιά έχει λιγότερα ηγετικά προσόντα, ακολουθεί ίδιες πρακτικές, είναι κραυγαλέα απολιτική και δεν έχει την δύναμη, αλλά ούτε και την θέληση να σπρώξει την ελληνική κοινωνία και την Ελλάδα προς τα μπρος. Φυσικά, ούτε πραγματική πνευματική ηγεσία, ούτε αξιόλογη επιστημονική, αλλά ούτε επιχειρηματική ηγεσία διαθέτει η χώρα. Της λείπουν δηλαδή οι ταγοί. Γι αυτό και περιθωριοποιειται με ραγδαίους ρυθμούς. Αγγελος Στάγκος