Η Μελίνα Μερκούρη ήταν μία κορυφαία προσωπικότητα με πολλές διαφορετικές πτυχές. Μία σταρ του κινηματογράφου, αλλά και της πολιτικής.

Ξεκίνησε ως ηθοποιός και έλαμψε με τις ερμηνείες της. Αργότερα μεταπήδησε στην πολιτική και εκεί έγινε πια μία "οικουμενική" Ελληνίδα.

Ως υπουργός Πολιτισμού των κυβερνήσεων του Ανδρέα Παπανδρέου συνέδεσε το όνομά της με το όραμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα.

«Θέλω πίσω τα Μάρμαρά μου!» έλεγε το 1983 ως υπουργός Πολιτισμού η Μελίνα Μερκούρη, στον σερ Ντέιβιντ Ουίλσον, διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου για να πάρει την απάντηση: «Εσύ θέλεις τα δικά σου Μάρμαρα, άλλοι θέλουν τα δικά τους». Η Μελίνα Μερκούρη δεν θα άφηνε αναπάντητες τις αιτιάσεις του Ν. Ουίλσον λέγοντάς του: «Μα είναι μέλη εντός κτίσματος. Τα ξερίζωσαν. Υπάρχουν δηλαδή πολλοί Παρθενώνες στον κόσμο;».

Υπουργός Πολιτισμού επί 8,5 χρόνια (1981 – 1989 και Οκτώβριος 1993 – 6 Μαρτίου 1994) κατόρθωσε να διοχετεύσει τον Πολιτισμό στην καθημερινή ζωή του Ελληνα, να τον κάνει θέμα στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

H 6η Μαρτίου, ημέρα θανάτου της Μελίνας Μερκούρη, έχει ορισθεί από την UNESCO ως παγκόσμια μέρα πολιτισμού κατά την οποία απονέμεται το Βραβείο «Μελίνα Μερκούρη»ως βραβείο πολιτιστικής προσφοράς. Το βραβείο αυτό δίνεται από το 1997 και κάθε δύο χρόνια σε ανθρώπους ή οργανισμούς για την προσπάθειά τους να διασωθούν μνημεία πολιτισμού της ανθρωπότητας. Το βραβείο περιλαμβάνει και μία συμβολική επιταγή ύψους 20000 US$.