Ωστόσο, έπειτα από τη δραματική μείωση της απασχόλησης τα δύο προηγούμενα έτη (-8,9% το 2012 και -7,6% το 2011), το 2013 παρατηρήθηκε αξιόλογη επιβράδυνση του ρυθμού μείωσής της. Στη σταδιακή σταθεροποίηση της απασχόλησης εκτιμάται ότι συνέβαλε ο σημαντικός περιορισμός του κόστους εργασίας για τις επιχειρήσεις (π.χ. μείωση του κατώτατου μισθού), καθώς και η αναδιάρθρωση της απασχόλησης προς τις πιο ευέλικτες μορφές της.

Παρά ταύτα, ο λόγος «άνεργοι/ απασχολούμενοι» εξακολουθεί να διαμορφώνεται σήμερα σε υψηλά επίπεδα (38,5% το Α’ Τρίμηνο 2014), με αποτέλεσμα σε κάθε πέντε εργαζομένους να αντιστοιχούν σχεδόν δύο άνεργοι. Η ύπαρξη ανέργων ακόμα και με υψηλότατο επίπεδο εκπαίδευσης και η παράταση της ύφεσης, φαίνεται ότι έχουν μετατρέψει την ανεργία σε «πάγιο» χαρακτηριστικό της ελληνικής οικονομίας.
Σε αυτές τις συνθήκες είναι σημαντικό να δοθεί μια σαφής εικόνα των εξελίξεων και τάσεων σχετικά με το μέτωπο της απασχόλησης και ιδιαίτερα εκείνο της ανεργίας, η οποία επηρεάζει σοβαρά τις προοπτικές εξέλιξης, σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.

Απασχόληση – Εργατικό Δυναμικό

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού της ΕΛ.ΣΤΑΤ. (Ελληνική Στατιστική Αρχή), ο μέσος αριθμός των απασχολουμένων μειώθηκε κατά 4,9% (182 χιλ. άτομα) το 2013 σε σχέση με το 2012. Η κάμψη της απασχόλησης συνεχίζεται και το 2014, με σαφώς μειούμενο ωστόσο ρυθμό, αφού ο αριθμός των απασχολουμένων κατά το Α’ Τρίμηνο του έτους μειώθηκε σε 3.483,7 χιλ., που συνεπάγεται ότι σε ένα μόνο έτος υπήρξε νέα απώλεια 20,5 χιλ. θέσεων εργασίας.
Με βάση τα στοιχεία των ροών μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα (πηγή: Πληροφοριακό Σύστημα «Εργάνη» του Υπουργείου Εργασίας), η επιβράδυνση του ρυθμού μείωσης της απασχόλησης προήλθε από την άνοδο των προσλήψεων και όχι τόσο από τη μείωση των καταγγελιών συμβάσεων εργασίας. Μετά από συνεχή εμφάνιση αρνητικού ισοζυγίου προσλήψεων και αποχωρήσεων την περίοδο 2007-2012, το 2013 οι προσλήψεις μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα υπερέβησαν τις αποχωρήσεις κατά 133 χιλιάδες. Ένα συστηματικά θετικό ισοζύγιο ροών μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα είναι σημαντικό και για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Είναι ενδεικτικό ότι η ανάκαμψη των προσλήψεων μετά το Β’ τρίμηνο του 2013, σε συνδυασμό με την εντατικοποίηση των ελέγχων για την ανασφάλιστη εργασία και την αύξηση των σχετικών προστίμων, συνέβαλαν στην αύξηση των μηνιαίων εσόδων του ΙΚΑ τον Ιανουάριο του 2014, για πρώτη φορά από το 2009.
Την τριετία 2011-2014 (Α’ Τρίμηνο) η συνολική μείωση των θέσεων εργασίας διαμορφώθηκε σε 681,8 χιλ. (διάγραμμα 1).

Το γεγονός αυτό αποτελεί το σημαντικότερο ίσως αντίκτυπο της βαθειάς οικονομικής ύφεσης που έπληξε τη χώρα. Οι μειώσεις στην απασχόληση έχουν προέλθει σε πολλές περιπτώσεις και από την παύση λειτουργίας των επιχειρήσεων (οι οποίες δεν επιβίωσαν λόγω της οικονομικής ύφεσης) και όχι μόνον από τον περιορισμό του αριθμού των απασχολουμένων.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ / Πληροφοριακό Σύστημα «Εργάνη» του Υπουργείου Εργασίας / ICAP