Ο Εμμανουήλ Κριαράς γεννήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 1906 στον Πειραιά. 

Το 1950 εκλέχτηκε στην θέση του τακτικού καθηγητή της μεσαιωνικής ελληνικής φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Εκεί δίδαξε κυρίως μεσαιωνική φιλολογία και γενική και συγκριτική γραμματολογία. Το 1965 ιδρήθηκε στο ΑΠΘ η έδρα της Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας.
Τον Ιανουάριο του 1968, η χούντα τον απέλυσε από το Πανεπιστήμιο. 

Έγραψε πάνω από 1.000 άρθρα και περίπου 60 βιβλία.

Το κυριότερο έργο του ήταν το Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους γραμματείας (1100-1669, 14 τόμοι).

Πιστός δημοτικιστής από τα νεανικά του χρόνια, συνέβαλε όσο λίγοι στην Ελλάδα για την αναγνώριση της δημοτικής ως επίσημης γλώσσας του ελληνικού κράτους, καθώς και στην καθιέρωση του μονοτονικού συστήματος γραφής.
Η κηδεία του Εμμανουήλ Κριαρά θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα.