Oι Γερμανικές τράπεζες είναι oι μεγαλύτερoι ιδιωτικoί κάτοχοι ελληνικών ομολόγων, με 22,7 δις δολάρια, και οι γαλλικές τράπεζες κατέχουν σχεδόν 15 δις δολάρια, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας των Διεθνών Διακανονισμών.
Τα στοιχεία αυτά χρησιμεύουν ως μια υπενθύμιση του συνεχιζόμενου κινδύνου που έχει η ελληνική κρίση, στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο και υπογραμμίζουν το μέγεθος της πρόκλησης που αντιμετωπίζουν οι χαράσσοντες πολιτική, στην προσπάθειά τους να πείσουν τον ιδιωτικό τομέα να συμμετάσχει σε εθελοντική αναδιάρθρωση του χρέους, τύπου Πρωτοβουλίας της Βιέννης.
Τον Ιανουάριο του 2009, οι ευρωπαίοι, οι διεθνείς και ιδιώτες δανειστές ήρθαν σε συμφωνία να παραμείνουν επενδεδυμένοι στις τράπεζες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, αποτρέποντας τη μαζική έξοδο κεφαλαίων από την περιοχή. Ορισμένοι Ευρωπαίοι πολιτικοί ελπίζουν ότι η «άσκηση» αυτή μπορεί να επαναληφθεί για την Ελλάδα, διατηρώντας τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην χορήγηση δανείων προς την χώρα.
Οι Γαλλικές τράπεζες, σύμφωνα με την BIS, έχουν επίσης δανείσει σχεδόν 40 δις δολάρια σε ιδιώτες και επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Οι Γερμανικές και οι γαλλικές τράπεζες διαθέτουν επίσης 7,8 δις δολάρια και 8,2 δις δολάρια πορτογαλικού χρέους, αντίστοιχα.
Πριν λίγες ημέρες η Deutsche Bank δήλωσε ότι θεωρεί πως κάποια μορφή εθελοντικού rollover του χρέους θα αποτελέσει προϋπόθεση ενός δεύτερου πακέτου διάσωσης. Την Κυριακή, η εφημερίδα Welt am Sonntag ανέφερε ότι η γερμανική κυβέρνηση σκοπεύει να ζητήσει από τους ιδιώτες πιστωτές να ανταλλάξουν τα υφιστάμενα ομόλογα με άλλα,μεγαλύτερης διάρκειας. Προχθες ο κ. Τρισέ έδωσε το “ok” για το rollover του ελληνικού χρέους.
Για ορισμένους αναλυτές, συμπεριλαμβανομένου του Jonathan Loynes, επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics, αυτό είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί, γιατί η σημερινή κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Οπως προσθέτει, το «κλειδί» στην Πρωτοβουλία της Βιέννης, είναι ότι υπήρχε ένας σχετικά μικρός αριθμός τραπεζών που είχαν επενδύσει στην Ανατολική Ευρώπη και ήταν προς δικού τους συλλογικού και ατομικού συμφέροντος, να διατηρήσουν αυτήν την στήριξη.
Σύμφωνα με τον αναλυτή, το να γίνεται προσπάθεια να πεισθεί ένας τεράστιος αριθμός επενδυτών ομολόγων σε έναν τεράστιο αριθμό οργανισμών, να κρατήσουν τα ελληνικά ομόλογα είναι αρκετά διαφορετικό από αυτό που είδαμε με τη συμφωνία της Βιέννης. Οπως προσθέτει, το ερώτημα που τίθεται λοιπόν, είναι τί είδους κίνητρα θα πρέπει να δοθούν σε όλους αυτούς. Γίνεται λόγος για κάποιο είδος εγγύησης ή καθεστώτος προνομιούχου πιστωτή, αλλά το να πεισθούν ουσιαστικά όλοι αυτοί οι επενδυτές να συνεχίσουν να επενδύουν στην Ελλάδα, με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή, θα λυθεί το πρόβλημα του ελληνικού χρέους, είναι εξαιρετικά δύσκολο.
Σύμφωνα και με τον Nikan Firoozye, επικεφαλής της ευρωπαϊκής στρατηγικής της Nomura, αυτό είναι απλά ένα πολύ προσωρινό μέτρο διάσωσης. Νίκη θα θεωρηθεί εάν το 50% του ελληνικού χρέους υποστεί rollover, και θα αναγκαστούν κυρίως οι ελληνικές τράπεζες να το δεχθούν. Στο τέλος, δεν πρόκειται να είναι τεράστια η εξοικονόμηση κόστους για την Ευρώπη, αλλά θα είναι μια αρκετά λογική πολιτική νίκη.
Οπως τονίζει, η αγορά δεν θέλει ακόμη να «ανταμείψει» την Ελλάδα. Θα δουλευτεί το όλο αυτό σχέδιο και θα το κάνουν να μοιάζει σαν να υπάρχει μεγάλη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και πως δεν βάζουν τα χρήματα του Γερμανικού φορολογούμενου σε κίνδυνο, αλλά στην πραγματικότητα τα πιο σημαντικά θα έλθουν το 2013.
Σύμφωνα με τον Loynes, ότι και να αποφασιστεί το επόμενο διάστημα, το σίγουρο είναι πως οι αγορές πιστεύουν ότι η σκληρή αναδιάρθρωση, ακόμη και μακροπρόθεσμα, είναι αναπόφευκτη. Οπως σημειώνει, ακόμα και αν προκύψει κάποιου είδους ήπια αναδιάρθρωση μεσοπρόθεσμα - ίσως με βάση κάποια συλλογική συμφωνία μεταξύ των επενδυτών ομολόγων ότι θα μετακυλήσουν το ελληνικό χρέος ή θα αγοράσουν νέα ομόλογα - η ουσία είναι πως όλοι θα καταλάβουν ότι και αυτό το bailout, είναι μια προσωρινή λύση για τα προβλήματα της Ελλάδας.
Οπως προσθέτει, δεν αγγίζει την καρδιά του προβλήματος, δεν οδηγεί στην ανάπτυξη, στην ουσιαστική και βιώσιμη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών της Ελλάδας και ούτε αποκαθιστά την χαμένη της ανταγωνιστικότητα, αλλά φορτώνει τη χώρα με περαιτέρω μέτρα λιτότητας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, αργά ή γρήγορα θα υπάρξει κάποιο είδος πιο σημαντικής μορφής αναδιάρθρωσης του χρέους, αλλά ακόμη και αυτό δεν θα λύσει τα θεμελιώδη οικονομικά προβλήματα της χάρας κι ετσι σιγά-σιγά αλλά σταθερά, το όλο θέμα τείνει προς το ότι η Ελλάδα και ίσως μία ή περισσότερες άλλες οικονομίες, τελικά θα αποφασίσουν να εγκαταλείψουν το ευρώ.
Οπως καταλήγει χαρακτηριστικά, πριν από έναν περίπου χρόνο όλοι νομίζαμε πως τα bailouts ήταν παράνομα και αδύνατο να συμβούν. Ομως…