Επιπλέον το διεθνές οικονομικό κλίμα αλλάζει, μετά από μια δεκαετή άνοδο, με την  οποία εμείς ουδέποτε συγχρονιστήκαμε. Όταν όλες οι αγορές έκαναν party, πλέοντας σε πακτωλούς ρευστότητας, εμείς ασχολούμασταν πως θα σωθούμε από την χρεοκοπία, έχοντας απωλέσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από τις χρηματιστηριακές αποτιμήσεις των εισηγμένων εταιριών (κυρίως των τραπεζών). Έτσι ο σημερινός κίνδυνος είναι στην χειρότερη περίπτωση να ακολουθήσουμε τις διεθνείς αγορές στο πτωτικό σπιράλ τους, ενώ στην καλύτερη να μην μπορέσουν να αντιδράσουν στον βαθμό που θα έπρεπε, τόσο Ελληνική οικονομία όσο και η χρηματιστηριακή αγορά.

Η 13η σύνοδο των G20 στo Buenos Aires, δεν καθησύχασε τις αγορές ως αναφορά την αποκλιμάκωση του Σινο -Αμερικανικού εμπορικού πολέμου, αφού το μόνο που επιτεύχθηκε ήταν μια ασταθής ανακωχή για περίοδο 90 ημερών. Όμως πλέον το Διεθνές οικονομικό σύστημα και οι εμπλεκόμενοι στις αγορές είναι επιφυλακτικοί  και οποιαδήποτε αρνητική είδηση (π.χ. σύλληψη της CFO της κινέζικής Huawei), μεγεθύνεται, ενώ μέχρι πρότινος οποιαδήποτε αρνητική είδηση της αγνοούσαν ή την υποβάθμιζαν, δείγμα ότι αλλάζει η μακροπρόθεσμη τάση της Παγκόσμιας οικονομίας.  

Έτσι η Ελληνική οικονομία & χρηματαγορά, με δεδομένα τα συνεχιζόμενα προβλήματα στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, παραμένει εύθραυστη. Η Ιταλική κρίση για τον προϋπολογισμό και το ύψος του ελλείμματος συνεχίζεται, αν και σε χαμηλότερους τόνους. Η αντιστροφή της καμπύλης των αμερικανικών ομολόγων, με μείωση των μακροπρόθεσμων και αύξηση των βραχυπρόθεσμων αποδόσεων, εκφράζει τον φόβο των θεσμικών επενδυτών για περαιτέρω επιδείνωση του οικονομικού κλίματος την επόμενη 3-ετία. Επιπρόσθετα οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι συνεχίζονται, με εναλλαγή περιοχών και χωρών, με το πρόβλημα της Κριμαίας-Ουκρανίας να παραμένει πρωτεύων στην παρούσα φάση.

Τα εγγενή προβλήματα της Ελλάδας παραμένουν

Επιπλέον τα εγγενή διαρθρωτικά προβλήματα της Ελλάδος παραμένουν. Ο νέος προς κατάθεση προϋπολογισμός συνεχίζει στο ίδιο σκεπτικό υπέρ φορολόγησης και παροχολογίας, διατηρώντας το 10-ετές Ελληνικό ομόλογο στο απαγορευτικό επίπεδο του 4,20%. Έτσι επιμελώς μειώνονται οι προσδοκίες  για έξοδο στις αγορές σε άγνωστο χρόνο εντός του 2019, ξεχνώντας την 10-ετή έκδοση και στοχεύοντας στην καλύτερη περίπτωση σε μία 5-τη η 3-τη έκδοση .

Οι ήδη πετσοκομμένες (τα προηγούμενα χρόνια) δημόσιες επενδύσεις για άλλη μια χρονιά μειώθηκαν περαιτέρω, οι Ιδιωτικοί μισθοί για πρώτη φορά από το 2014 έπεσαν περίπου 3,5%, οι Δημόσιοι υπάλληλοι (μόνιμοι και μετακλητοί) συνεχίζουν να αυξάνονται και μαζί  και το Δημόσιο χρέος, που αισίως έφτασε τα 356 δις ευρώ (9/2018). Παρά τις μικρές μακροοικονομικές αχτίδες φωτός (μικρή μείωση ανεργίας λόγω ελαστικών μορφών απασχόλησης) και τις προγραμματισμένες παροχές τέλος έτους, με δυσκολία  συντηρείται το οικονομικό κλίμα στα τρέχοντα  έρποντα επίπεδα.  Έτσι εκτιμούμε ότι δεν θα επιτευχτεί ο προϋπολογισμένος στόχος ανάπτυξης  του 2,10% για το 2018 και με τέτοιους ρυθμούς θα χρειαστούμε τουλάχιστον 10 χρόνια για να επανέλθουμε στα επίπεδα του 2008.

Τα ληξιπρόθεσμα χρέη των Ιδιωτών προς το Δημόσιο & τα ασφαλιστικά ταμεία  συνεχίζουν να  καταγράφουν νέα ιστορικά υψηλά, ξεπερνώντας  αισίως τα 185 δισεκατομμύρια ευρώ (δηλ το ετήσιο ΑΕΠ), εξαιτίας της υπέρ φορολόγησης και απομένει ακόμα ο βαρύς φορολογικά Δεκέμβριος. Αν προσθέσουμε σε αυτά και την επίσημη έναρξη της προεκλογικής περιόδου τότε το μακροοικονομικό μέλλον της χώρας εμφανίζεται προβληματικό.

Πως διαμορφώνεται η κατάσταση στο Χ.Α.

Οι Τράπεζες συνεχίζουν να αποτελούν τον αδύνατο κρίκο, παρά την αντίδραση των τελευταίων ημερών. Η συγχώνευση Εurobank Grivalia δημιουργεί δεύτερες σκέψεις στην αγορά, που θέλει χρόνο για να αξιολογήσει πλήρως το συγκεκριμένο εγχείρημα. Όμως το βασικό πρόβλημα των τραπεζών , που είναι η αύξηση της ρευστότητας (μέσω καταθέσεων ή ταχύτερης είσπραξης- μείωσης  των κόκκινων δανείων) δεν λύνεται. Αντίθετα για πρώτη φορά από το 2017 οι συνολικές καταθέσεις του συστήματος μειώθηκαν κατά περίπου 343 εκατομμύρια.

Έτσι ο δείκτης τραπεζών συνεχίζει να παλεύει για να παραμείνει πάνω από την ζώνη των 460-470 μονάδων. Μόνο διάσπαση των 520 μον. μπορεί να οδηγήσει σε  προσέγγιση του επόμενου σημαντικού επιπέδου των 550 μονάδων, που αποτελεί επίπεδο Fibonacci 38,20% της τελευταίας μεγάλης πτωτικής κίνησης. Οι 460 μονάδες αποτελούν και την 1η κοντινή στήριξη, με τις 437 & 400 μον. να αποτελούν τις πρόσφατα δοκιμασμένες γραμμές αμύνης.

O Γενικός Δείκτης, προσπαθεί να κρατήσει το σημαντικό επίπεδο των 647-645 μονάδων, για να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις να προσεγγίσει το επόμενο επίπεδο ισχυρών αντιστάσεων των 675 μονάδων. Ημερήσιο κλείσιμο κάτω από τις 645 μονάδες θα επιβαρύνει ξανά την ήδη τεχνικά αρνητική εικόνα του, ανοίγοντας την όρεξη των short sellers για τις 615 μονάδες.

Αντίστοιχα έγκυρη καθοδική ημερήσια διάσπαση  των 1690 μονάδων στον Δείκτη μεγάλης κεφαλαιοποίησης FTSE25, μεγαλώνει τις πιθανότητες επαναπροσέγγισης της ζώνης αντίστασης των 1660 & 1635 μον.. Οι 1609 μον. αποτελούν την 1η κοντινή  στήριξη με επόμενη τις 1570 μον..

Συμπερασματικά, η Ελληνική αγορά ελπίζουμε να διατηρήσει την έλλειψη συγχρονισμού που είχε την τελευταία 10-ετία με τις διεθνείς αγορές, προς όφελος της αυτή την φορά, αν και το εγχείρημα είναι αρκετά δύσκολο αν συνεχιστεί η πίεση των ξένων σε μεγαλύτερο βαθμό και χρόνο. Χρειάζεται εγρήγορση και αυξημένη επιφυλακή, αφού πέραν της διεθνούς αστάθειας, πρέπει να λάβουμε υπόψη  και τα δικά μας πολιτικά και οικονομικά δρώμενα…

Επιλέγουμε μετοχές με διαχρονικά καλά οικονομικά στοιχεία, υψηλές μερισματικές αποδόσεις, σε επιλεγμένα επιθυμητά τεχνικά σημεία, έχοντας πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας την χρήση στρατηγικών stop losses.

* Λουκάς Παπαϊωάννου, οικονομολόγος, Corporate Advisor, Msc Banking & Finance, στέλεχο της Fast Finance ΑΕΠΕΥ