ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Ο ευεργέτης τραπεζίτης και η πρώτη επιτήρηση-1897

09:50 - 30 Ιαν 2009 | Από θέσεως...
Στην Ελληνική Ιστορία ελάχιστη σημασία δίνεται στον «άτυχο ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897». Ισως λόγω της κακής εξέλιξης. Αυτή η σύγκρουσή ήταν η πρώτη πολεμική εμπλοκή του Νέο-Ελληνικού Κράτους μετά την επανάσταση του 1821. Εληξε με την ήττα της Ελλάδας και την υπογραφή ταπεινωτικής συνθήκης ειρήνης με παρέμβαση των μεγάλων δυνάμεων.

Προέβλεπε δε, μεταξύ άλλων και την καταβολή υπέρογκης πολεμικής αποζημίωσης στην Τουρκία η οποία πληρώθηκε μετά από δανεισμό και παραχώρηση στην επιτροπή Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (ΔΟΕ) όλων των θεωρούμενων επαρκών προσόδων για αποζημίωση και εξόφληση του Δημοσίου Χρέους. Εκχωρήθηκαν στην ΔΟΕ τα μονοπώλια άλατος, πετρελαίου, σπίρτων, παιγνιόχαρτων, τσιγαρόχαρτου, ο φόρος κατανάλωσης καπνού, τα τέλη χαρτοσήμου και οι δασμοί του τελωνείου Πειραιώς. Την εκπροσώπηση του Ελληνικού Κράτους στις διαπραγματεύσεις με τους ξένους δανειστές που πλήρωσαν την πολεμική αποζημίωση και οι οποίοι στη συνέχεια εξοφλήθηκαν από την ΔΟΕ ανέλαβε ο τότε εκπρόσωπος των γαλλικών συμφερόντων στην Ελλάδα, τραπεζίτης Ανδρέας Συγγρός, ο οποίος είχε εμπλακεί στο μεγαλύτερο χρηματιστηριακό σκάνδαλο της εποχής (Τα Λαυρεωτικά η Λαυριακά την δεκαετία του 1870). Στη συνέχεια ίδρυσε τις τράπεζες Πιστωτική και Ηπειρο-Θεσσαλική ενώ θεωρείται από την δημοσιονομική ιστορία της χώρας υπεύθυνος για την πτώχευση του 1893 (Χ. Τρικούπης: "Δυστυχώς Επτωχεύσαμε").

Αποτελεί ακόμα και σήμερα ιστορικό μυστήριο γιατί ο τότε Πρωθυπουργός Θεόδωρος Δεληγιάννης ενώ γνώριζε το δημοσιονομικό αδιέξοδο της χώρας (είχε διαδεχθεί τον Χ. Τρικούπη μετά την πτώχευση του 1893) παρασύρθηκε σε αυτήν την πολεμική εμπλοκή παρ' ότι ήταν βέβαιο ότι ο ολιγάριθμός και κακά εξοπλισμένος Ελληνικός Στρατός δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί σε μία σύγκρουση με τους Οθωμανούς. Πολλές ερμηνείες έχουν δοθεί. Μία από αυτές οδηγείται στο συμπέρασμα ότι ο Ανδρέας Συγγρός και τα τραπεζικά γαλλικά συμφέροντα έχοντας αγοράσει σε εξευτελιστικές τιμές κατά την διάρκεια της πτώχευσης του 1893 τεράστιο όγκο Ελληνικών Κρατικών Ομολόγων επεδίωκαν τη διαχείριση των εσόδων του Ελληνικού Κράτους από την ΔΟΕ προκειμένου να θεωρηθεί ασφαλής η εξόφληση του Δημοσίου Χρέους και έτσι τα Ελληνικά Κρατικά Ομόλογα να θεωρηθούν και πάλι από τις χρηματαγορές εκείνης της εποχής αξιόπιστα και να ανέβουν οι τιμές τους.

Ο Θ. Δεληγιάννης δολοφονήθηκε από ένα χαρτοπαίκτη και καταγράφηκε στην Ελληνική Ιστορία σαν ακραιφνής εκπρόσωπος του κοτζαμπασισμού και του ρουσφετιού ενώ ο Α. Συγγρός παρ’ ότι κατηγορήθηκε, πέτυχε τελικά να περάσει στην ιστορική μνήμη σαν εθνικός ευεργέτης.

Στη σημερινή συγκυρία τα χρηματιστηριακά σκάνδαλα, η μεγάλη μείωση της τιμής των Κρατικών Ομολόγων και η δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης που μειώνει τις τιμές των Ελληνικών Κρατικών Ομόλογων και αυξάνει το Δημόσιο Χρέος είναι ομοιότητες με αυτές του 1897 που πρέπει να επισημανθούν. Η επικείμενη ένταξη σε καθεστώς επιτήρησης από την Ε.Ε. (όποια μορφή κι αν έχει) χωρίς να είναι τόσο οδυνηρή, όπως αυτή της ΔΟΕ, θα αυξήσει την πιθανότητα ανόδου της τιμής των ομολόγων και θα δώσει κέρδη σε όσους αγόρασαν φθηνά. Απομένει να δούμε ποιος θα παίξει τον ρόλο του ευεργέτη τραπεζίτη αφού μάλλον την πολεμική εμπλοκή την αποφεύγουμε.

Χρήστος Ιωάννου

Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.