ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Αφιέρωμα περί βλακείας στον κ. Ζορμπά (και πολλούς άλλους)

17:00 - 12 Ιαν 2006 | Από θέσεως...
Αβυσος η ψυχή του ανθρώπου, ιδιαίτερα αν ανήκει στον μέχρι χθες γενικό διευθυντή εξοπλισμών του υπουργείου Εθνικής Άμυνας κ. Ζορμπά, που έγινε διάσημος για τις εισαγγελικές του παρεμβάσεις επί κυβέρνησης Σημίτη και τοποθετήθηκε από τον κ. Καραμανλή στο συγκεκριμένο πόστο ως «βράχος ηθικής». Με αυτή την έννοια είναι πολύ δύσκολη ως αδύνατη η σωστή ερμηνεία της σημασίας του αναμνηστικού δώρου που πρόσφερε φεύγοντας στους δημοσιογράφους που καλύπτουν το υπουργείο Εθνικής ΄Αμυνας. Τους κατέπληξε δίνοντας στον καθένα από ένα αντίτυπο του δοκιμίου του Ευάγγελου Λεμπέση «Η τεράστια κοινωνική σημασία των βλακών εν τω συγχρόνω βίω», γραμμένο το σωτήριο έτος 1941.
΄Όπως αναμενόταν, οι περισσότεροι δημοσιογράφοι έσπευσαν να ερμηνεύσουν το δώρο ως έμμεση βολή του κ. Ζορμπά για τον προϊστάμενό του υπουργό κ. Σπηλιωτόπουλο. Κάποιοι το συνέδεσαν με τις επιδόσεις του καταπληκτικού κωμικού διδύμου Μαρκογιαννάκη- Ξεκουκουλωτάκη οι οποίοι συνέχισαν και σήμερα να διασκεδάζουν από τις τηλεοράσεις τους απανταχού έλληνες που τρελαίνονται για «χαβαλέ», αποκαλύπτοντας όμως ταυτόχρονα πως λειτουργούν πολλοί έλληνες βουλευτές στις επαρχίες τους, σαν να μην έχει αλλάξει δηλαδή τίποτα από τον καιρό του Δεληγιάννη. Τέλος, κάποιοι λίγοι θα σκέφτηκαν ότι ο κ. Ζορμπάς ανήκει στην κατηγορία των ευφυών που αντιμετωπίζουν αφ υψηλού την μεγάλη κατηγορία των βλακών. Ωστόσο, όσοι από τους εκλεκτούς συναδέλφους έκαναν τον κόπο να διαβάσουν το δοκίμιο πρέπει να ανακάλυψαν ότι το περιεχόμενό του είναι πολυσήμαντο αφού αναφέρεται στην έμφυτη τάση του βλάκα να ανήκει σε οργανώσεις και να αγελοποιείται γιατί δεν μπορεί να αναπτύξει την ατομικότητά του. Να ανήκει δηλαδή σε κόμματα, σε οργανώσεις, ή σε ομίλους, να πηγαίνει σε κοσμικές εκδηλώσεις ή να επηρεάζεται από τα μήντια. Θα διαπίστωναν επίσης ότι το δοκίμιο μιλάει για βλάκες που σχηματίζουν κλίκες και ανέρχονται σε αξιώματα, οπότε ανέχονται ως συνεργάτες μεγαλύτερους βλάκες από τους ίδιους και αντίθετα θεωρούν προκλητική την παρουσία ευφυών ανθρώπων δίπλα τους. Το δοκίμιο αναλύει την συμπεριφορά των βλακών στην κοινωνία και κυρίως την σύνδεσή τους με την πονηριά και την κουτοπονηριά, για να καταλήξει στο «ακλόνητο δόγμα» ότι «και η ανηθικότητα είναι αποκλειστικόν προϊόν των βλακών». Που σημαίνει εξ ορισμού ότι αφού ο κ. Ζορμπάς δοξάστηκε στο δημόσιο βίο ως ηθικό στοιχείο και κυνηγός της διαφθοράς, δεν ανήκει στους βλάκες, αλλά στους ευφυείς… Μια όμως και μιλάμε περί βλακείας, με αφορμή πάντα το δώρο του κ. Ζορμπά, επισημαίνεται ότι κατά καιρούς έχουν γραφεί και άλλα σχετικά πονήματα. Το πρώτο είναι το «Μωρίας Εγκώμιον» του ΄Ερασμου που έζησε στα τελευταία χρόνια του Μεσαίωνα, όταν άρχισε να ανατέλλει η Αναγέννηση και συνδέει την ανθρώπινη βλακεία με την παραφροσύνη που κυβερνούσε εκείνη την εποχή τον κόσμο. «Περί Βλακείας» είναι και ο τίτλος της διάλεξης που έδωσε το 1937 ο Ρόμπερτ Μούζιλ, ο οποίος περιγράφει τις ανθρώπινες συμπεριφορές, συμπεριλαμβανομένης που πηγάζουν από την καθαρόαιμη βλακεία και δημιουργούν κοινωνικές-πολιτικές καταστάσεις. Το πιο πρόσφατο είναι το «Δοκίμιο Περί Ανθρώπινης Βλακείας» του Κάρλο Τσιπόλα, που εκδόθηκε το 1988. Ο Τσιπόλα αναγνωρίζει τέσσερις βασικές κατηγορίες ανθρώπων, τους αμόρφωτους, τους έξυπνους , τους κακοποιούς και τους βλάκες, ενώ ταυτόχρονα παραθέτει τέσσερις θεμελιώδεις νόμους: 1. Ο κάθε άνθρωπος υποτιμά τον αριθμό των βλακών που κυκλοφορούν. 2. Η πιθανότητα να είναι ένα συγκεκριμένο άτομο βλαξ είναι ανεξάρτητη από οποιοδήποτε άλλο γνώρισμα του ιδίου προσώπου. 3. Βλαξ είναι ένα άτομο που προκαλεί ζημιά σε ένα άλλο άτομο ή ομάδα ατόμων, χωρίς ταυτόχρονα να εξασφαλίζει κάποιο πλεονέκτημα για τον εαυτό του, ενώ πολλές φορές ζημιώνεται και ο ίδιος. 4. Τα άτομα που δεν είναι βλάκες υποτιμούν πάντα την βλαπτική ενέργεια των βλακών. Κυρίως ξεχνούν διαρκώς ότι πάντα και παντού, σε οποιαδήποτε περίσταση ή συναναστροφή, ο συγχρωτισμός με βλάκες αποδεικνύεται σοβαρότατο σφάλμα. Πέρα όμως από τους θεμελιώδεις κανόνες ο Τσιπόλα τονίζει ότι η δυναμική ενός βλακός καθορίζεται από την θέση ισχύος και εξουσίας που κατέχει μέσα στην κοινωνία. Και καταλήγει: «Ανάμεσα στους γραφειοκράτες, τους στρατηγούς, τους πολιτικούς, τους αρχηγούς κρατών και τους ανθρώπους της Εκκλησίας βρίσκεται το χρυσό ποσοστό των κατά βάση βλακών, η ικανότητα των οποίων να ζημιώνουν τον πλησίον τους αυξήθηκε (ή αυξάνεται) επικίνδυνα από τη θέση ισχύος που κατείχαν (ή κατέχουν)»! Αγγελος Στάγκος
Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.