Σ’ αυτό το επίπεδο η σημερινή κυβέρνηση δεν πρωτοτυπεί. Η προηγούμενη αναθεώρηση του 2001 (από τη Ζ Αναθεωρητική Βουλή) είχε ήδη δείξει πώς ακόμη και η αναθεωρητική του Συντάγματος διαδικασία κυριαρχείται, τελικώς, από τον πολιτικό αγώνα εντυπώσεων. Διαγκωνιζόμενοι να ξεχωρίσουν ως προασπιστές της «διαφάνειας» και της «εξυγίανσης», οι πολιτικοί – σε επίπεδο κομμάτων και προσώπων- ενέταξαν στο Σύνταγμα διατάξεις λεπτομερειακές, η νομοτυπική θέση των οποίων σε μία σοβαρή χώρα θα ήταν το πολύ σε κοινό νόμο. Κάποιες απ’ αυτές, όπως οι διατάξεις για τον «βασικό μέτοχο», για την απαγόρευση μονιμοποιήσεων των συμβασιούχων και για το επαγγελματικό ασυμβίβαστο των βουλευτών, αποδείχθηκαν ήδη προβληματικές για τη χώρα ή «ανεπιθύμητες» από τους κομματικούς μηχανισμούς, με αποτέλεσμα να ζητείται τώρα αναθεώρηση της … αναθεώρησης. Πέρα, λοιπόν, από τα ειδικότερα μικροπολιτικά στοιχεία (όπως η εμφανής χρήση της αναθεώρησης ως επικοινωνιακού αντιπερισπασμού εκ μέρους της κυβέρνησης), οφείλει κανείς να επισημάνει την ευκολία και την προχειρότητα, με τις οποίες η χώρα «παίζει» κάθε τόσο με το Σύνταγμά της που προορίζεται, υποτίθεται, να έχει διάρκεια και να θέτει γενικά θεσμικά πλαίσια. Ένδειξη της προχειρότητας είναι και η πενία των επιχειρημάτων ως προς το πώς αναμένεται να εφαρμοσθούν τα προτεινόμενα στην Ελλάδα. Οι συνταγματικές διατάξεις έχουν έντονη πολιτική διάσταση και η αποτίμησή τους διέρχεται από την πρόβλεψη του πώς θα λειτουργήσουν (ή θα …καταντήσουν) στην πράξη. Υπ’ αυτό το πρίσμα μπορεί κανείς να σχολιάσει ορισμένες από τις βασικές προτάσεις του πρωθυπουργού – με τη γενική παρατήρηση ότι όφειλαν να είναι πιο συγκεκριμένες και να προσδιορίζουν ποια ακριβώς «προβλήματα» επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν: α. Η δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, υπέρ της οποίας έχει ταχθεί επανειλημμένα και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, είναι κατεξοχήν διάταξη που μπορεί να σχολιασθεί μόνο μέσα από την πρόβλεψη των αποτελεσμάτων της. Η προβαλλόμενη αιτιολογία της, ότι δηλαδή έτσι δεν θα χρειάζεται να «ξενιτεύονται» τα Ελληνόπουλα, είναι προσχηματική – και δεν υπηρετεί παρά μόνον την κομματική ρητορική προς μία «κακομαθημένη» κοινωνία που, συνηθισμένη σε εύηχα συνθήματα, δυσανασχετεί με την «ωμή» υπόμνηση ότι δεν μπορούν όλοι να γίνονται γιατροί. Για να έρθουμε στο προκείμενο: Τι λογής πανεπιστήμια θα εγκατασταθούν, με τις νέες διατάξεις, στη χώρα και ποιά κενά της θα καλύψουν; Ποιά έγκυρα πανεπιστήμια του εξωτερικού είναι όντως ιδιωτικά, ώστε να ελπίζουμε εμείς ότι θα πρωτοτυπήσουμε αποκτώντας ιδιωτικό Τύμπινγκεν; Ποιοί ελληνικοί μη κερδοσκοπικοί φορείς είναι ικανοί ή διατεθειμένοι να ιδρύσουν πραγματικά πανεπιστήμια – με τις επενδύσεις που αυτά προϋποθέτουν; Μόνο προβλέψιμο αποτέλεσμα της αναθεώρησης είναι η επίταση της σύγχυσης στο τοπίο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και η περαιτέρω πτώση του επιπέδου της. Όχι μόνο λόγω των αμφίβολης ποιότητας σχολών, που θα επιδιώξουν αναγνώριση, αλλά και επειδή με τη «λύση» των ιδιωτικών ιδρυμάτων το κράτος θα εξακολουθήσει να αποφεύγει το ακανθώδες ζήτημα της αναβάθμισης των ΑΕΙ και της οριοθέτησης των σχέσεών τους με τον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να μην απομειώνεται το εκπαιδευτικό και γενικό ερευνητικό έργο τους. β. Η περαιτέρω κάμψη της μονιμότητας στον δημόσιο τομέα με την πρόβλεψη ότι και οργανικές θέσεις θα καλύπτονται από εργαζόμενους με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου είναι προς το παρόν αρκετά αόριστη, για να μπορεί κανείς να τη σχολιάσει αναλυτικά. Τα αρνητικά της στοιχεία είναι, ωστόσο, ήδη εμφανή, αν αποβλέψει κανείς στις αιτίες που οδήγησαν στη μονιμότητα, και στην πελατειακή παθογένεια που μαστίζει την ελληνική διοίκηση. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα έχει επιδείξει παντελή αδυναμία να διασφαλίσει έστω και στοιχειώδη αξιοκρατία στις προσλήψεις. Ακόμη και το ΑΣΕΠ, που υπήρξε πρόοδος, υπέστη πλήγματα με την «έφοδο» των συμβασιούχων και τις μονιμοποιήσεις τους εις βάρος των «έξω από το κόλπο», που επί ματαίω ανέμεναν την προκήρυξη διαγωνισμών. Όσο αυτό το κρίσιμο πρόβλημα δεν επιλύεται (και η σημερινή κυβέρ