Όσο ο Αλέξης Τσίπρας επιμένει και σχεδόν θριαμβολογεί προκαταβολικά για την καθαρή έξοδο από το μνημόνιο, τόσο ο Ευκλ. Τσακαλώτος του χαλάει την σούπα. Μιλά για ένα μεταμνημονιακό πρόγραμμα παρακολούθησης ο υπουργός Οικονομικών, συντασσόμενος μάλλον με τα όσα είναι ούτως ή άλλως γνωστά και συζητούνται στις Βρυξέλλες.
Όσο όμως θα περνούν οι εβδομάδες και οι συζητήσεις θα εντείνονται για την τελική φάση του σημερινού μνημονίου και την πρώτη του επόμενου, η ελληνική κυβέρνηση θα καλείται να δώσει απαντήσεις για την επόμενη ημέρα.
Από τις μέχρι στιγμής υπάρχουσες ενδείξεις δημιουργείται η εντύπωση ότι οι απαντήσεις αυτές δεν υπάρχουν ή ότι πάντως τα όσα έχει να πει η κυβέρνηση δεν πείθουν κανέναν.
Το περίφημο αναπτυξιακό σχέδιο για την μεταμνημονιακή περίοδο είναι σύμφωνα με πληροφορίες ένα κείμενο 50 σελίδων, στο οποίο ως βασικοί πυλώνες ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο διάστημα έως τα μέσα του 21ου αιώνα περιγράφονται ο τουρισμός και οι εκμεταλλεύσεις γης. Κατά τα άλλα, διάφορες αναφορές σε συνεργατικές τράπεζες, κοινωνικές επιχειρήσεις και δημόσιες επενδύσεις.
Υπό αυτές τις συνθήκες η υποψία ότι βαδίζουμε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα είναι βάσιμη και δικαιολογεί κάθε ανησυχία.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι από το καλοκαίρι κι έπειτα θα βγει να δανειστεί από τις αγορές και ότι αυτό θα γίνει χωρίς την προληπτική γραμμή στήριξης. Με λίγα λόγια, προσπαθεί να πείσει για την ορθότητα της επιλογής της να δανείζεται ακριβά (αλλά με υπερηφάνεια…), με εχέγγυο ένα δήθεν αναπτυξιακό σχέδιο προχειρογραμμένο και αναχρονιστικό και… ο Θεός βοηθός.
Οι αγορές δεν πρόκειται να γοητευτούν από νεομαρξιστικά αναπτυξιακά μοντέλα. Μπορεί να μας δανείσουν αλλά αυτό θα γίνει με κόστος υψηλό. Κάτι τέτοιο θα υπονομεύσει ακόμη περισσότερο τις αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας και ο κίνδυνος εγκλωβισμού σε μία στασιμότητα για πολλά χρόνια είναι υπαρκτός.
Τίποτε από όλα αυτά δεν φαίνεται πως απασχολεί τον Αλέξη Τσίπρα και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Αυτό που τους απασχολεί και που όσο και αν το επαναλαμβάνουν έχει αγνοηθεί από την κοινή γνώμη, είναι ο «κοινωνικός μετασχηματισμός». Με άλλα λόγια η ισοπέδωση των πάντων και η πολιτική, οικονομική και κοινωνική ομηρία μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η περιέργεια εντείνεται: ποιος θα πρωτοπανηγυρίσει την «έξοδο από τα μνημόνια» και την είσοδο στην περίοδο της παρατεταμένης (υπ)ανάπτυξης;