Τα ελληνικά Μέσα σχεδόν χωρίς εξαίρεση, μετέδιδαν την είδηση με θλίψη και ετοίμαζαν αφιερώματα, ενώ ακόμη και το Associated Press είχε σπεύσει να αναμεταδώσει.

Πώς μεταδιδόταν η είδηση του θανάτου; Με παραπομπή σε ένα tweet της υπουργού Πολιτισμού Μυρσίνης Ζορμπά.

Τίποτε από αυτά δεν συνέβαινε στην πραγματικότητα. Και πάντως όχι ο θάνατος του Κώστα Γαβρά.

Τα μέσα θεώρησαν αξιόπιστη πηγή μία ανάρτηση στο twitter και μετέδωσαν άκριτα και βιαστικά.

Σηκώθηκε έτσι η κουρτίνα και φάνηκε τι επικρατεί στον χώρο των κοινωνικών δικτύων και την διασύνδεσή τους με τον Τύπο.

Δήθεν ειδήσεις, δηλαδή αναρτήσεις, μεταδίδονται χωρίς εξέταση, διασταύρωση, ανάλυση ή φιλτράρισμα και… όποιον πάρει ο χάρος.

Στην προκειμένη περίπτωση η κυρία Ζορμπά υποστήριξε ότι ο λογαριασμός της είχε χακαριστεί, πιθανώς από έναν διάσημο και επαγγελματία φαρσέρ του χώρου. Είτε είναι έτσι, είτε όχι, δεν έχει και τόση σημασία.

Σημασία έχει ο προβληματικός τρόπος λειτουργίας των κοινωνικών δικτύων, των νέων μέσων και το πώς μέσω αυτών καλλιεργείται μία αντίληψη, η οποία ουδεμία σχέση έχει με την δημοσιογραφία σε οποιανδήποτε εκδοχή της.

Στο πλαίσιο λειτουργίας μίας εφημερίδας ή ακόμη και ενός καναλιού ή ενός ραδιοφωνικού σταθμού παλαιότερα, μία είδηση θανάτου κάποιου σαν τον Γαβρά δεν θα μεταδιδόταν αν δεν είχε επιβεβαιωθεί, διασταυρωθεί, συζητηθεί με την διεύθυνση ή κάποιον αρχισυντάκτη.

Σήμερα, η ψευδής είδηση μεταδίδεται με ελαφρότητα και η παράθεση της πηγής θεωρείται επαρκής προϋπόθεση, ειδικώς στα site όπου κυριαρχεί το δόγμα της ανάρτησης «με το κιλό». Ή στο όνομα της ταχύτητας της πληροφόρησης.  

Μόνο που τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Ακόμη και αυτό που θεωρείται πηγή, κάποιες φορές δεν είναι καν πηγή. Είναι ένας ψεύτικος λογαριασμός σε ένα κοινωνικό δίκτυο. Κάπου εδώ ξεκινά το χάος.

Το περιστατικό ήταν διαφωτιστικό, για όσους τουλάχιστον θέλουν και καταλαβαίνουν ότι πρέπει να το δουν έτσι.

Τα λεγόμενα social media αποδεικνύεται και πρέπει να το καταλάβουν όλοι, ότι δεν είναι Media, ελληνιστί «Μέσα». Δεν μεσο-λαβούν μεταξύ πηγής ή γεγονότος και αναγνώστη. Μεταφέρουν απευθείας, «από την παραγωγή στην κατανάλωση».

Οφείλουν όλοι να το εμπεδώσουν και να προσαρμόσουν την δουλειά τους, την σκέψη τους και την αντίληψη του νέου κόσμου.

Από εκεί κι έπειτα, ξεκινά μία νέα συζήτηση για τις πολιτικές παρενέργειες και τις κοινωνικο-πολιτικές αντιλήψεις που έχουν διαμορφωθεί από όλα αυτά.

Όλα πρέπει να επανεξεταστούν.