Σύμφωνα με σχετικές δηλώσεις του οικονομικού συμβούλου του Πρωθυπουργού, Αλέξη Πατέλη, σε ένα από τα επόμενα νομοσχέδια προβλέπεται μείωση φόρου 50% για όσα φυσικά πρόσωπα, μισθωτούς ή ελεύθερους επαγγελματίες, είχαν φύγει στο εξωτερικό και προτίθενται να επιστρέψουν και να εργαστούν με φορολογική έδρα την Ελλάδα.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του νομοσχεδίου, το εξωφρενικά ευνοϊκό αυτό φορολογικό κίνητρο θα διαμορφώσει τις προϋποθέσεις για την δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας και για την προσέλκυση κάποιων από τους περίπου 800.000 Έλληνες που έφυγαν κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Το μέτρο δεν αφορά πάντως μόνο αυτούς, αλλά και όσους τώρα θέλουν να μεταφέρουν την έδρα τους από το εξωτερικό στην Ελλάδα. Είναι φανερό ότι οι νέες συνθήκες που επέβαλε η πανδημία, αλλάζουν τα δεδομένα στην τηλεργασία, στις εργασιακές σχέσεις, στην κινητικότητα εν γένει και η Ελλάδα μπορεί να αποδειχθεί ότι έχει κάποια συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Ως προς την δεύτερη κατηγορία, η σκέψη μπορεί να θεωρηθεί κατ’ αρχάς σωστή και να συζητηθεί.
Ως προς την πρώτη, όλες αυτές τις εκατοντάδες χιλιάδες, τίθεται ένα τεράστιο ζήτημα διακριτικής μεταχείρισης, βάσει ενός μύθου της τελευταίας δεκαετίας.
Τι είναι αυτό που ομογενοποιεί σε τέτοιο βαθμό όσους έφυγαν στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια, ώστε να τους προσφέρεται μία τόσο γενναιόδωρη φορολογική μεταχείριση;
Προφανώς κάποιοι, ικανοί, δεν έβρισκαν εργασία και αναγκάστηκαν να φύγουν. Άλλοι μπορεί να μην ικανοποιούνταν από τους χαμηλούς μισθούς και να επέλεξαν να φύγουν.
Υπάρχουν και εκείνοι που έφυγαν δίχως καμία σκέψη και αναστολή ή κάποιοι, λίγοι, οι οποίοι μόνο στο εξωτερικό θα μπορούσαν να απασχοληθούν λόγω ειδικότητας ή γνωστικού αντικειμένου, αλλά αυτοί θα έφευγαν έτσι κι αλλιώς, επ’ ουδενί μπορεί να θεωρηθούν αναξιοπαθούντες.
Την ίδια στιγμή, δεν είναι διόλου ξεκάθαρο ότι όλοι ανεξαιρέτως εκείνοι, που πήγαν στο εξωτερικό διέπρεψαν, ούτε και ότι όλοι τους είναι «τα καλύτερα μυαλά».
Τι μας λέει ότι «τα καλύτερα μυαλά έφυγαν» και ότι όσα έμειναν είναι παρακατιανά; Τίποτε απολύτως.
Υπό αυτό το πρίσμα, εντυπωσιακά εκ πρώτης όψεως μέτρα, όπως αυτό της φοροελάφρυνσης του 50%, πρέπει να επανεξεταστούν.
Ακόμη κι αν ισχύσουν, δεν μπορεί να μην συνδυαστούν με μία ευρύτερη φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία θα περιλάβει και ευνοϊκά μέτρα για όσους έμειναν, σοβαρούς, καταρτισμένους και επαρκείς, οι οποίοι είτε εργάστηκαν και εργάζονται σε φορολογικές συνθήκες εξοντωτικές, είτε βασανίστηκαν στην ανεργία ή και την επέλεξαν, καθώς το επίδομα έχει καταντήσει να είναι για μερικούς επιλογή πολύ πιο συμφέρουσα από τους μισθούς της πείνας.
Αν οι φοροαπαλλαγές δεν σχεδιαστούν με διεξοδικό και ρεαλιστικό τρόπο, ώστε τελικά να ανακουφίσουν και όσους δεινοπαθούν από το φορολογικό καθεστώς των τελευταίων ετών, θα πρόκειται για μέτρο άδικο και επιβαρυντικό για όσους σήκωσαν και εξακολουθούν να σηκώνουν το βάρος της πολυετούς κρίσης.