Και αν ως προς τις δυνατότητες καταπολέμησης της πανδημίας, με την πρωτοφανή και… πάνδημη επιστράτευση της επιστήμης και την αστρονομική πρόοδο στην έρευνα, δοκιμή και παρασκευή εμβολίων, φαίνεται ότι υπάρχει κάποιος λόγος αισιοδοξίας, κάτι αντίστοιχο δεν παρατηρείται στο πεδίο των νοοτροπιών και των αντιλήψεων.
Δυστυχώς, σε κλίμακα ανάλογη με την παγκοσμιότητα της επέλασης της πανδημίας, εξελίσσεται και η επέλαση της ανοησίας, της συνωμοσιολογίας και της εγκληματικής περιφρόνησης της επικινδυνότητας της κατάστασης. Όλα αυτά συμβαίνουν είτε με πολιτική υποκίνηση, είτε με εκ των υστέρων πολιτική εκμετάλλευση των αιρετικών αντιλήψεων, από δυνάμεις στο φάσμα που ξεκινά από τον παραδοσιακό λαϊκισμό, διαπερνά τις αριστερές και αριστερίστικες ομάδες και φτάνει έως την άκρα δεξιά, η οποία βρίσκει έτσι άλλο ένα πεδίο καλλιέργειας ατμόσφαιρας για την επόμενη φάση, αυτήν που θα ακολουθήσει την πανδημία ή που θα εκδηλωθεί σε κάποιο από τα επόμενα κύματα της.
Σε όλες τις χώρες του Δυτικού κόσμου παρατηρούμε λίγο πολύ τα ίδια. Κυβερνήσεις να επιχειρούν να κρατήσουν μία ισορροπία μεταξύ περιοριστικών μέτρων και συνταγματικών ελευθεριών, προστασίας της δημόσιας υγείας και του συστήματος περίθαλψης, απαγορεύσεων και στοιχειώδους λειτουργίας κάποιων οικονομικών δραστηριοτήτων.
Παντού και με παρεμφερείς τρόπους, παρατηρείται και η παρόμοια προσπάθεια υπονόμευσης των μέτρων ελέγχου της εξάπλωσης της πανδημίας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Γερμανία. Τις προηγούμενες εβδομάδες και ενώ η έξαρση της πανδημίας προκάλεσε μεγάλη ανησυχία στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και στις κατά τόπους των επί μέρους κρατιδίων, σχεδιάστηκε μία μεγάλη και πρωτότυπη καμπάνια. Βασίστηκε σε μερικά τηλεοπτικά σποτ, εξαιρετικές παραγωγές και αρκετά ευφάνταστες.
Ο κεντρικός άξονας των μηνυμάτων περιστρεφόταν γύρω από υποθετικές συνεντεύξεις ηλικιωμένων, οι οποίοι μιλούν κάποια στιγμή στο υποθετικό μέλλον και θυμούνται πώς στον «δύσκολο χειμώνα του 2020» η τεμπελιά τους και το να μην κάνουν τίποτε και να παραμένουν στα σπίτια τους, θεωρήθηκαν ηρωικές πράξεις και βοήθησαν στο να σωθούν ζωές.
Και όμως ακόμη και αυτά τα εξαιρετικά καλογυρισμένα σποτ, τα οποία πάνε κόντρα με χιούμορ και αυτοσαρκασμό στην γερμανική μενταλιτέ και ανατρέπουν στερεότυπα, έγιναν αντικείμενα αντίδρασης των γνωστών ακραίων. «Η κυβέρνηση Μέρκελ διαφημίζει την τεμπελιά», ήταν το μήνυμα της αντι-καμπάνιας ακροδεξιών και συναφών ομάδων. Προφανώς, έσπευσαν να σπείρουν στο εύφορο έδαφος του γερμανικού υποσυνείδητου: η τεμπελιά είναι μη αποδεκτή. Ακόμη και αν μπορεί να σώσει ζωές.
Υπό αυτές τις συνθήκες και έως ότου φανεί τι θα απογίνει τις επόμενες, δύσκολες, εβδομάδες στην Ευρώπη, οι ενδείξεις για την επόμενη ημέρα δεν είναι ενθαρρυντικές. Η πανδημία μπορεί να προκάλεσε μία σχάση στο επιστημονικό και οικονομικό πεδίο, να επέβαλλε αποφάσεις και διαδικασίες που θα απαιτούσαν δεκαετίες για να υλοποιηθούν, όμως έθρεψε και τις δυνάμεις της αντίδρασης παγκοσμίως.
Το επόμενο στάδιο είναι η έλευση του εμβολίου. Μένει να φανεί πόσοι θα είναι οι αρνητές του, προφανώς από τις ίδιες ομάδες, και τι επίπτωση θα έχει η δράση τους.
Μέχρις ότου υπάρξει αντιστοίχιση των εξελίξεων που πολλοί δεν έχουν συνειδητοποιήσει καν και της πολιτικοκοινωνικής τους έκφρασης, θα έχουμε μπροστά μας μία πολύ δύσκολη περίοδο.