Η επικοινωνία είναι χρήσιμη, ιδίως όταν γίνεται εγκαίρως και προτού φουντώσει μία κρίση, όπως η διαφαινόμενη με τις μαζικές φυγές Αφγανών, έπειτα από την παλινόρθωση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. 

Η Τουρκία ως γνωστόν διεκδικεί ρόλο διαμεσολαβητή με τη Δύση, κάτι που σημαίνει προφανώς ότι είναι έτοιμη για παζάρια και διεκδικήσεις. 

Το τι μέσα θα χρησιμοποιήσει για να πετύχει τις επιδιώξεις της δεν είναι ακόμη γνωστό, πάντως η νέα εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού δεν μπορεί να αποκλειστεί. 

Κοιτάζοντας κανείς το χάρτη, διαπιστώνει ότι η μετάβαση από το Αφανιστάν στην Τουρκία και από εκεί στη Μεσόγειο, προϋποθέτει ότι κάποιος πρέπει να διασχίσει το Ιράν, προκειμένου να φτάσει στα Ανατολικά σύνορα της Τουρκίας και στη συνέχεια να διασχίσει ολόκληρη τη χώρα προκειμένου να φτάσει στα ελληνικά σύνορα. 

Δύσκολο το εγχείρημα, αλλά ο ρόλος του κάθε κράτους έχει καθοριστική σημασία και τίποτε δεν θα πρέπει να αποκλειστεί. 

Παρόλο που η συνομιλία Μητσοτάκη - Ερντογάν έγινε όπως ελέχθη σε καλό κλίμα, πέρασαν απαρατήρητες κάποιες λεπτομέρειες. 

Μία αυτές ήταν ότι ενώ από ελληνικής πλευράς δεν εκδόθηκαν ανακοινώσεις, ούτε και έγιναν δηλώσεις, η Τουρκική Προεδρία εξέδωσε επίσημο δελτίου Τύπου. 

Και παρά το γεγονός ότι υπήρξε σύμπτωση με τα όσα ανέφεραν ελληνικές πηγές ως προς το ότι υπήρξε συμφωνία πως στόχος είναι να παραμείνουν οι Αφγανοί πρόσφυγες κοντά στις εστίες τους (δηλαδή στο Ιράν και το Πακιστάν), στην τουρκική ανακοίνωση έκαναν αίσθηση κάποια «αν». 

«Ο πρόεδρος Ερντογάν τόνισε ότι ΑΝ δεν διασφαλιστεί κάποια μεταβατική περίοδος στο Αφγανιστάν, η μεταναστευτική πίεση που ήδη είναι έντονη, θα αυξηθεί και η κατάσταση θα συνιστά σοβαρή πρόκληση για όλους», αναφέρθηκε μεταξύ άλλων από τουρκικής πλευράς. 

Και επιπλέον: «Δηλώνοντας ότι η ΕΕ θα πρέπει να παράσχει βοήθεια στους Αφγανούς είτε στη χώρα τους είτε στις γειτονικές χώρες και ιδίως στο Ιράν, ο πρόεδρος Ερντογάν ανέφερε ότι ΑΝ δεν ληφθούν μέτρα στο Αφγανιστάν και στο Ιράν, ένα νέο μεταναστευτικό κύμα είναι αναπόφευκτο και υπό αυτό το πρίσμα βρίσκεται σε επαφή με την Τεχεράνη , ενώ προσέθεσε ότι έχουν ληφθεί επιπρόσθετα μέτρα στα σύνορα Ιράν - Τουρκίας». 

Σε άλλο σημείο, στην ίδια ανακοίνωση υπογραμμίζεται: «Ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε εμφατικά ότι η συνεργασία στο μετανασυετικό θα πρέπει να ενισχυθεί, στη βάση της αμοιβαίας κατανόησης και των κοινών συμφερόντων». 

Καταλαβαίνει κανείς από αυτά ότι ο Ερντογάν δεν δεσμεύτηκε για τίποτε. Ερμηνεύοντας δε τα «αν» του, μπορεί κάποιος βασίμως να υποθέσει ότι… αν οι προϋποθέσεις που περιέγραψε λείψουν, εκείνος θα πράξει αυτό που εδώ και χρόνια γνωρίζει πολύ καλά. Θα εκβιάσει την Ευρώπη, μέσω πίεσης προς την Ελλάδα, εργαλειοποιώντας το προσφυγικό. 

Προφανώς και αυτός ήταν ο λόγος που ο Έλληνας Πρωθυπουργός επιδίωξε την έγκαιρη επικοινωνία. 

Το θέμα είναι ότι όσο και αν η Ελλάδα προετοιμάζεται για παν ενδεχόμενο, αν Ευρώπη ούτε αυτή τη φορά ακούσει εγκαίρως τα «αν» του Ερντογάν, ώστε να δράσει προληπτικά και αποτελεσματικά, οι εξελίξεις δεν προδιαγράφονται θετικές.