Το μόνο που αντιλαμβάνομαι ξεκάθαρα είναι ότι ενώ οι απανταχού κεντρικές τράπεζες ρίχνουν τα επιτόκια, αυτή η μείωση δεν περνάει στους δανειολήπτες και τον επιχειρηματικό κόσμο, τουλάχιστον στην Ελλάδα, αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι κάτι ανάλογο συμβαίνει και αλλού, όπως στην Βρετανία π.χ.
Όπως τα βλέπω και τα μισοκαταλαβαίνω εγώ ο απλός πολίτης, η κυβέρνηση έσπευσε να υλοποιήσει μία κοινοτική απόφαση που περίπου έλεγε ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα έπρεπε να στηριχθεί για να μην καταρρεύσει, αλλά η κάθε χώρα θα το ενίσχυε στη δική της επικράτεια, ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητές της. Ετσι η Αθήνα έκρινε ότι πρέπει να διαθέσει 28 δισεκατομμύρια ευρώ, τα 5 ως ροή ζεστού χρήματος και τα υπόλοιπα 23 με τη μορφή εγγυήσεων. Εκρινε επίσης,γιατί αντέγραφε το μοντέλο Μπράουν, αλλά και γιατί υπήρχε πίεση από την αντιπολίτευση, από την κοινή γνώμη και τα μήντια, ότι η προσφορά της βοήθειας προς τις τράπεζες έπρεπε να εξασφαλίζει και ανταλλάγματα υπέρ του κράτους. Να πάρει δηλαδή το κράτος προνομιούχες μετοχές των τραπεζών, να ασκεί κάποιο έλεγχο, να περιοριστούν τα λεγόμενα «μπόνους» και οι μισθοί των μεγαλοστελεχών, να εξασφαλιστεί ότι τα λεφτά της στήριξης θα πήγαιναν στην ενίσχυση τηςρευστότητας στην αγορά.
Αντιλαμβάνομαι επίσης ότι στο θέμα των όρων και των ανταλλαγμάτων άρχισε και ένα φοβερό παζάρι. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι ο κ. Αλογοσκούφης γράφει και ξαναγράφει κάθε ημέρα το σχετικό νομοσχέδιο, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Προβόπουλος παρεμβαίνει και αυτός συνεχώς με υποδείξεις και πιέσεις, ενώ από την πλευρά τους οι τράπεζες κάνουν διάφορους ελιγμούς και παιχνίδια για να εξουδετερώσουν τον έλεγχο του κράτους και να μειώσουν τα «ανταλλάγματα» πού απαιτεί για να τις στηρίξει. Συνεννοούνται ότι όλες μαζί θα μπουν στο πρόγραμμα στήριξης για να μη φανεί ποιες πραγματικά χρειάζονται την ενίσχυση, ή κάνουν τις αδιάφορες λέγοντας δεν αντιμετωπίζουν οι ίδιες προβλήματα και επομένως δεν έχουν ανάγκη την κρατική αιμοδότηση, η ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ρίχνει τα επιτόκια, αυτές (ή κάποιες από αυτές ) τα αυξάνουν στις πιστωτικές κάρτες και τα δάνεια. Με αποτέλεσμα να φτάνει στο σημείο η κυβέρνηση να τους τρίζει τα δόντια.
Για μένα λοιπόν, τον απλό πολίτη, που στο κάτω-κάτω της γραφής χρηματοδοτεί το σχέδιο της ενίσχυσης που καθόρισε η κυβέρνηση, τα ερωτήματα κοντεύουν να μου σπάσουν το κεφάλι. Εχουν ή όχι οι ελληνικές τράπεζες ανάγκη στήριξης; Αν κάποιες έχουν ανάγκη και κάποιες όχι, είναι υποχρεωτικό να μπουν όλες στο σχέδιο στήριξης; Αν δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα, τότε γιατί έχουν περιοριστεί δραματικά οι χορηγήσεις δανείων; Γιατί και πως, ενώ πέφτουν διεθνώς τα επιτόκια, εδώ αυξήθηκαν για τις πιστωτικές κάρτες και πάνε να αυξηθούν για τους νέους δανειολήπτες; Γιατί, ενώ υποτίθεται ότι όλα είναι ομαλά στην ελληνική τραπεζική αγορά, οι τράπεζες σκοτώνονται μεταξύ τους για την προσέλκυση καταθετών, με υψηλότερα επιτόκια; Και τέλος, έχουμε ή δεν έχουμε ελεύθερη οικονομία όπου η κάθε τράπεζα καθορίζει την πολιτική της και τα επιτόκιά της;
Από την άλλη πλευρά όμως, ως πονηρόςπολίτης, σκέφτομαι ότι λογικά όλες οι τράπεζες θα μπουν στο κόλπο. Οι καιροίείναιπερίεργοι και δύσκολοι, τους προσφέρεται ζεστό και άμεσο χρήμα και αν ομαλοποιηθούν τα πράγματα θα μπορούν κάποια στιγμή να δώσουν πίσω τα λεφτά στο κράτος να πάρουν πίσω τις προνομιούχες μετοχές και να απαλλαγούν από τον έλεγχό του. Η όχι;
Αγγελος Στάγκος