Οι φωνές αυτές, που θα μπορούσαμε να τις πούμε και «φωνές της λογικής», είναι ακόμη λίγες και σχετικά αδύναμες, παρ΄ όλο που πυκνώνουν και δυναμώνουν. Όχι γιατί όσοι επισημαίνουν τον κίνδυνοδεν φωνάζουν αρκετά δυνατά, αλλά γιατί το σύστημα και οι πολλοί δεν θέλουν να τις ακούν. Γίνονται δυσάρεστοι, τα στοιχεία τα οποία επικαλούνται είναι δυσκολονόητα στον μέσο έλληνα πολίτη (έλλειμμα, ΑΕΠ, δημόσιο χρέος, ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών, επιτόκια δεκαετών ομολόγων κλπ.), το σύστημα των μήντια και των κομμάτων επιζητούν πάντα το εύκολο και το «πασάρικο» και η ελληνική κοινωνία δεν διακρίνεται τόσο για τον ορθολογισμό της σκέψης της, όσο και για την λογική στην καθημερινότητά της.
Οι περισσότεροι από τους πολίτες και αρκετοί από τους πολιτικούς, ιδιαίτερα οι κυβερνητικοί, νομίζουν ότι το δημοσιονομικό αδιέξοδο της χώρας δεν τους αγγίζει, ή ότι η κρισιμότητα της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα οφείλεται αποκλειστικά στη διεθνή οικονομική κρίση. Πιστεύουν επίσης ότι αν υπάρξει ανάκαμψη διεθνώς, αυτόματα θα ανακουφισθεί και η χώρα μας και επομένως δεν μπορούμε και δεν χρειάζεται να κάνουμε καμία ιδιαίτερη προσπάθεια εμείς εδώ. Καταφεύγουν δηλαδή στον «από μηχανής θεό», όπως μας έχει διδάξει το αρχαίο ελληνικό δράμα.
Ε λοιπόν, δεν είναι καθόλου έτσι. Η διεθνής κρίση λειτούργησε σαν καταλύτης για να φανούν τώρα τα αδιέξοδα της ελληνικής οικονομίας, της ανάπτυξης, της κοινωνίας και της νοοτροπίας που την διέπει.Δεν φταίει η διεθνής κρίση για το τεράστιο χρέος, το τεράστιο έλλειμμα, την ραγδαία πτώση της ανταγωνιστικότητας, την κατάρρευση των εσόδων, την τεράστια φοροδιαφυγή, την στρεβλή ανάπτυξη που βασιζόταν μόνο στον δανεισμό και την κατανάλωση, την εκτεταμένη διαφθορά και την ανομία, την δημόσια ανασφάλεια, την διάλυση της δημόσια παιδείας και φυσικά για την ανικανότητα των κρατικών μηχανισμών, στους οποίους περιλαμβάνονται και οι οργανισμοί της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Αν περιορίσουμε την επιχειρηματολογία μόνο στα δημοσιονομικά, το έλλειμμα του 2008, που πιθανότατα θα αυξηθεί όταν το Φθινόπωρο η Γιούροστατ καταλήξει στα οριστικά συμπεράσματά της, δεν οφείλεται στη διεθνή κρίση που ξέσπασε το τελευταίο τρίμηνο του χρόνου και αρχίσαμε να την αισθανόμαστε με μεγαλύτερη καθυστέρηση στην Ελλάδα. Το ίδιο ισχύει βεβαίως,για το δημόσιο χρέος και για το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών, καθώς και για άλλα μεγέθη. Αρα,τα προβλήματα μας είναι διαρθρωτικά και δεν πρόκειται να λυθούν δια μαγείας αν και όταν περάσει η κρίση.
Δεν κόβει πια το ελληνικό κράτος μονέδα για να ασκήσει νομισματική πολιτική, για να μειωθεί το έλλειμμα πρέπει να περιορισθούν οι δαπάνες και να αυξηθούν τα έσοδα του κράτους και για να μειωθεί το χρέος θα πρέπει να γίνει θετικό το μόνιμα αρνητικό ισοζύγιο συναλλαγών, δηλαδή να γίνουν ανταγωνιστικά τα προϊόντα και οι υπηρεσίες μας. Και όλα αυτά για πολλά χρόνια...Μόνο που η απλή λογική λέει ότι για να γίνουν όλα αυτά θα απαιτηθούν συντονισμένα και σκληρά μέτρα, χωρίς ακατάσχετη μπουρδολογία. Αν δεν γίνει αυτό, είναι μαθηματικά σίγουρο ότι το καράβι θα βουλιάξει και μαζί του και το πλήρωμα, ενώ μόνον οι επιβάτες της πρώτης θέσης έχουν ελπίδες να διασωθούν.
Αγγελος Στάγκος