Βεβαίως, παρά το «μορατόριουμ» σε ό,τι αφορά στις δηλώσεις, η πίεση στην Ελλάδα θα συνεχισθεί. Ηδη αποφασίστηκε ο πιο στενός έλεγχος, που θα γίνει και στενότερος των πεπραγμένων της κυβέρνησης. Ο,τι δηλαδή κάνει ή δεν κάνει η κυβέρνηση στα οικονομικά θα περνάει από το μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θα κρίνεται. Επιπλέον, η παράταση που ζήτησε η Αθήνα για να κατεβάσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού δεν θα είναι τριετής, αλλά διετής και στο τέλος των δύο χρόνων θα αποφασισθεί αν θα της δοθεί ακόμη ένας χρόνος, ανάλογα βέβαια με τις επιδόσεις της ως εκείνη την ώρα. Τετραετία μάλλον δεν πρόκειται να δοθεί, γιατί οι Βρυξέλλες έχουν πονηρέψει και ξέρουν ότι επικρατεί χαλάρωση τον τελευταίο χρόνο πριν από τις εκλογές και δεν επιθυμούν να δώσουν τέτοια ευκαιρία. Από την άλλη πλευρά, αν το έλλειμμα μειωθεί στο 4% ας πούμε, στα τρία χρόνια, δεν θα μπορούν να πουν και πολλά...

Ολα αυτά λοιπόν στο χαρτί γιατί μένει και η πρακτική εφαρμογή τους, γιατί εύκολα λέγονται και πολύ δύσκολα γίνονται, ειδικά στην Ελλάδα, όπου οι συντεχνίες ζουν και βασιλεύουν, οι συνδικαλιστές λένε μόνιμα όχι και απαιτούν, το λεγόμενο «βαθύ ΠΑΣΟΚ» αγρυπνεί πλάι-πλάι με τα κόμματα της Αριστεράς και κανείς γενικά δεν είναι διατεθειμένος να παραιτηθεί από τα λεγόμενα «κεκτημένα», όσο παράλογα και αν είναι αυτά. Με λίγα λόγια, η κυβέρνηση θα πρέπει να είναι εντελώς αποφασισμένη και έτοιμη για τις μάχες που την περιμένουν, από τον νέο χρόνο. Ωστόσο, υπάρχει ένας τομέας που προσφέρει πεδίο δόξας λαμπρό και αυτός είναι της γενναίας περιστολής των δαπανών.

Το ελληνικό κράτος είναι τόσο βλακωδώς σπάταλο, που μπορεί άνετα να περικόψει δαπάνες, αρκεί να υπάρχει η πολιτική βούληση και ο έλεγχος. Πέρα από τα μεγάλα και οφθαλμοφανή, όπως οι σπατάλες στα αναλώσιμα και τα φάρμακα των νοσοκομείων και των ασφαλιστικών ταμείων, υπάρχουν και πολλά άλλα που μπορούν να γίνουν. Κατάργηση άχρηστων επιτροπών, υπηρεσιών και οργανισμών, έλεγχος των εσόδων και των προϋπολογισμών των μεγάλων δήμων που ζητούν επιχορηγήσεις από την κεντρική διοίκηση, ενώ έχουν άπειρα έσοδα από τα δημοτικά τέλη, εξορθολογισμός των επιδοτήσεων (π.χ. το εισιτήριο στην θαυμάσια παράσταση του Εθνικού Θεάτρου «Το τρίτο στεφάνι» είναι εξωφρενικά χαμηλή, προφανώς με τη λογική ότι το Υπουργείο Πολιτισμού θα φροντίσει να καλύψει το κόστος) και άλλα πολλά.

Οπως και νάχει πάντως το πράγμα, είναι φανερό ότι οι αρμόδιοι υπουργοί Οικονομικών έχουν αντιληφθεί τι σημαίνει το «μορατόριουμ» με τις Βρυξέλλες. Δεν είναι σίγουρο όμως ότι αν όλα τα μέλη και τα στελέχη της κυβέρνησης κατάλαβαν ότι θα πέσουν οι τόνοι, αλλά όχι και η ουσιαστική πίεση, μέσω των διαδικασιών που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας. Αυτό ήταν εξάλλου το μήνυμα που έφερε στην Αθήνα ο υποδιοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Λουκάς Παπαδήμος.

Αγγελος Στάγκος
[email protected]