Η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ (πρόδρομο της Ευρωπαϊκής Ένωσης) θεωρείται και πολύ σωστά η κορυφαία επιτυχία του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Η χώρα έγινε μέλος του πυρήνα της οικογένειας των ευρωπαϊκών χωρών και όλοι πιστέψαμε ότι αφενός αποκτήσαμε μία πολιτική ασπίδα που απομάκρυνε οριστικά κάθε απειλή δικτατορίας και ότι αφετέρου μπήκαμε σε ένα δρόμο εκσυγχρονισμού για να ξεφύγουμε από τις οθωμανο-βαλκάνιες παραδόσεις και ταυτόχρονα σταδιακής εξυγίανσης της οικονομίας. Το πρώτο το πετύχαμε, ή μάλλον το πέτυχαν οι καιροί που δεν ανέχονταν την επιβολή στρατιωτικών δικτατοριών στην Ευρώπη. Στους τομείς του εκσυγχρονισμού και της οικονομίας τα αναρχοπειρατικά κύτταρά μας αποδείχτηκαν πολύ ισχυρά, δυστυχώς.
Την πορεία της χώρας μέσα στην ΕΟΚ/Ευρωπαϊκή Ένωση την διαχειρίστηκε κυρίως το ΠΑΣΟΚ, με ένα διάλειμμα την τριετία 1990-1993 και δεν κατάφερε να εκσυγχρονίσει τη χώρα. Αντίθετα, είναι πολλές οι ευθύνες που το βαραίνουν για το ξεχαρβάλωμα της δημόσιας διοίκησης και της παιδείας κατά τη δεκαετία του ΄80. Είδε την ΕΟΚ/Ευρωπαϊκή Ένωση σαν αγελάδα για να την αρμέγουμε παντοιοτρόπως, ακόμη και με ψεύτικα στοιχεία, ιδιαίτερα στον αγροτικό τομέα και όχι σαν βάση ή και εργαλείο εκσυγχρονισμού του κράτους, της κοινωνίας και της οικονομίας. Ταυτόχρονα, στην περίοδο του ΠΑΣΟΚ οι συνδικαλιστές, ιδιαίτερα του δημόσιου τομέα, αναγορεύτηκαν σε ισότιμη και ίσως και περισσότερο από ισότιμη εξουσία, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να καταστεί χώρα συντεχνιών που η κάθε μία κατόρθωνε να εξασφαλίζει προνόμια από το κράτος χρησιμοποιώντας κάθε μέσο. Το αποκορύφωμα ήταν η διάταξη που πέρασε επί Σημίτη στο νόμο περί ΔΕΚΟ που λέει ότι οι Γενικοί Κανονισμοί Προσωπικού δεν αλλάζουν χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του συνδικάτου!
Η κορυφαία επιτυχία του Κώστα Σημίτη ήταν αναμφίβολα η ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ. Ο ίδιος ο Σημίτης γνώριζε πολύ καλά τι σήμαινε αυτό για τη χώρα και ότι θα έπρεπε να μάθουμε να κολυμπάμε φορώντας ευρωμαγιό, αλλά οι συνδικαλιστές και η κοινωνία είχαν ξεφύγει ήταν αλλού πια. Η προσπάθεια για εξυγίανση του Ασφαλιστικού τινάχθηκε στον αέρα και από μέσα από το ΠΑΣΟΚ και από εκεί και πέρα η κυβέρνηση μετρούσε μέρες βυθισμένη και στην αγωνία της οργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Στην πραγματικότητα όμως η ευθύνη της διαχείρισης της χώρας στο πλαίσιο της Ευρωζώνης βαραίνει την κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή που τα έκανε κυριολεκτικά ρόϊδο. Ο ίδιος και οι υπουργοί του δεν κατάλαβαν ποτέ ότι το παιχνίδι ήταν εντελώς καινούργιο με το ενιαίο νόμισμα και το σημαντικότερο, ότι το όπλο της άσκησης νομισματικής πολιτικής είχε μεταφερθεί εκτός Ελλάδας. Είναι αμφίβολο ακόμη και αν είχαν αντιληφθεί τι σήμαινε Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού είχαν κάνει συνήθεια να μην πηγαίνουν ούτε στα συμβούλια υπουργών. Αντίθετα έμειναν πιστοί στα πατροπαράδοτα οθωμανικα-βαλκανικά τερτίπια με τα γνωστά αποτελέσματα.
Συμπέρασμα: τριάντα χρόνια ευρωπαϊκής θητείας πήγαν στράφι με ευθύνη όλων μας. Την ένταξη στην ΕΟΚ/ Ευρωπαϊκή ΄Ενωση την χειρίστηκε κυρίως το ΠΑΣΟΚ και απέτυχε. Την ένταξη στην ΟΝΕ την χειρίστηκε η ΝΔ και απέτυχε ακόμη περισσότερο. Τα κόμματα της Αριστεράς έκαναν ό,τι μπορούσαν και συνεχίζουν για να εξασφαλιστεί η διαχρονική αποτυχία. Μία αποτυχία που συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας…
Αγγελος Στάγκος