Αναμφίβολα θα υπάρχουν και χρήσιμοι και άχρηστοι ανάμεσά τους, αλλά από την άλλη πλευρά δύσκολα θα μπορούσε να πείσει ότι θα λειτουργούσε ακριβοδίκαια μία επιτροπή που θα περνούσε από κρίση όλους όσους ανήκουν στη συγκεκριμένη κατηγορία. Δεν έχει πολλά τέτοια προηγούμενα η Ελλάδα για να βασιστεί σε ανάλογη εμπειρία, το αντίθετο. Πάντα σχεδόν γλίτωναν εκείνοι που είχαν τα μεγαλύτερα και πιο ισχυρά "δόντια".
Αυτή είναι η μία πλευρά. Υπάρχει ωστόσο και η άλλη που λέει ότι οι "λεγάμενοι" θα μπουν σε διαθεσιμότητα και δεν θα απολυθούν και όσοι από δαύτους τοποθετηθούν σε υπηρεσίες του δημοσίου όπου υπάρχουν κενά, θα συνεχίσουν την υπαλληλική τους καριέρα. Ήδη ο περιφερειάρχης Αττικής, ο Σγουρός, είπε ότι έχει τα κονδύλια για να απορροφήσει αρκετούς. Αλλά ακόμη και αν αυτή η υπόσχεση - η γενική, όχι του Σγουρού – αντιμετωπίζεται με δυσπιστία, η αλήθεια είναι ότι οι ανά την Ελλάδα δήμοι λειτουργούσαν γενικά με πλήρη ανευθυνότητα, στο πλαίσιο πελατειακών σχέσεων και διαφθοράς.
Η ετήσια έκθεση του επιθεωρητή δημόσιας διοίκησης βγάζει κάθε χρόνο πρωταθλήτρια στη διαφθορά την τοπική αυτοδιοίκηση. Παραδοσιακά οι δήμαρχοι φόρτωναν με υπαλλήλους χωρίς καμία διαδικασία αξιοκρατίας τους δήμους για να αναπτύξουν πελατειακές σχέσεις (με αποτέλεσμα το υπαλληλικό προσωπικό των δήμων να είναι σε γενικές γραμμές χαμηλότερου επιπέδου από εκείνο του δημοσίου), δημιουργούσαν γραφειοκρατία, συνδιοικούσαν με συνδικαλιστές και πολιτικούς και ξόδευαν αλόγιστα επιβαρύνοντας τους δημότες και συσσώρευαν δάνεια θεωρώντας ότι θα υπάρχει πάντα ένα κράτος που θα εγγυάται και τελικά θα πληρώνει αυτά τα δάνεια. Όσο για τις υπηρεσίες που προσέφεραν, καλύτερα να μη γίνει λόγος για τους περισσότερους από αυτούς.
Αλλά υπάρχει και μία ακόμη διάσταση. Οι δήμαρχοι και οι δήμοι δεν προσπάθησαν ποτέ να βάλουν κάποιους κανόνες στους δημότες προκειμένου να μειώσουν το κόστος. Ας πούμε, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν κανόνες στην αποκομιδή των σκουπιδιών. Τα απορριμματοφόρα δεν περνούν καθημερινά από όλες τις γειτονιές για να μαζέψουν τα σκουπίδια και οι δημότες είναι υποχρεωμένοι να τα βγάζουν προς αποκομιδή κατά τακτά διαστήματα, συνήθως δύο ημερών και καθορισμένες ώρες. Σε περιοχές μάλιστα όπου υπάρχουν σπίτια με κήπους, το κούρεμα του γρασιδιού γίνεται συγκεκριμένη εποχή και μαζεύεται το ... προϊόν. Όποιος δεν κουρέψει το γρασίδι στο συγκεκριμένο διάστημα, ή θα το κουβαλήσει με δικά του έξοδα, ή θα το φάει.
Συμπέρασμα, δεν είναι μόνο το κράτος που πλέον είναι υποχρεωμένο να αναδιοργανώσει τη λειτουργία του, αλλά και οι δήμοι. Το ερώτημα είναι πόσοι δήμοι και δήμαρχοι μπορούν να αλλάξουν. Τουλάχιστον ας βγουν παραέξω για να ενημερωθούν κάπως για τις πρακτικές που εφαρμόζονται αλλού.
Άγγελος Στάγκος