Από τότε που έγινε γνωστό ότι οι τράπεζες της Κύπρου και η οικονομία της είχαν μεγάλο πρόβλημα, οι γερμανοί και γενικότερα οι ευρωπαίοι δεν έδειξαν καμία ιδιαίτερη βιασύνη να το αντιμετωπίσουν. Για να είμαστε δίκαιοι το ίδιο συνέβη και με την κυβέρνηση του Χριστόφια που δεν ήθελε να αναλάβει το βάρος της λήψης μέτρων που θα ακύρωνε την κομμουνιστική διαδρομή του και θα έκανε σμπαράλια την πολιτική κουλτούρα του. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Χριστόφιας ήταν γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ, του μεγαλύτερου κομμουνιστικού κόμματος της Δύσης σε ποσοστό, ακόμη και τότε που τα κομμουνιστικά κόμματα ευημερούσαν...
Όλοι περίμεναν, πάλι υποτίθεται, να γίνουν οι κυπριακές εκλογές για να αναληφθεί η δράση στήριξης των κυπριακών τραπεζών και της κυπριακής οικονομίας, αλλά στο μεταξύ άρχισαν να φαίνονται καθαρά κάποια περίεργα σημάδια και πρώτα από όλα η σκληρή στάση της Γερμανίας και των πρωτοπαλίκαρών της που έδειχναν να μη νοιάζονται αν η Κύπρος θα παρέμενε ή όχι στο ευρώ. Καμία σχέση με την αγωνία τους και τις προσπάθειές τους να μη φύγει η Ελλάδα από το ευρώ. Στη συνέχεια αυτή η σκληρή στάση πήρε μορφή δίωξης του ρωσικού μαύρου χρήματος και της κάθαρσης των κυπριακών τραπεζών που το φιλοξενούσαν. ΟΙ δηλώσεις των γερμανών αξιωματούχων είναι γνωστές και μάλιστα δεν άφηναν περιθώρια στήριξης αν δεν γίνονταν έλεγχοι και αν οι κυπριακές τράπεζες δεν ακολουθούσαν τους αυστηρούς κανόνες στην αποδοχή καταθέσεων.
Η κυπριακή κυβέρνηση δέχτηκε και τους κανόνες και τους ελέγχους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ή Κύπρος ήταν και είναι ένας από τους παραδείσους του ρωσικού μαύρου χρήματος, αλλά ποιος παίρνει όρκο ότι μαύρο χρήμα δεν γίνεται δεκτός στις τράπεζες του Λουξεμβούργου, του Λιχτενστάϊν, της Βρετανίας, ακόμη και της Γερμανίας. Δεν είναι δα παρθένες οι γερμανικές τράπεζες... Μετά άρχισε να συζητείται κατά πόσον η Ρωσία θα μπορούσε να δώσει δάνειο στην Κύπρο, γύρω στα 2,5 δις ευρώ, στη συνέχεια η συζήτηση πήγε στο κατά πόσο θα μπορούσε και η Ρωσία να συμμετάσχει στο πακέτο των 17,5 δις που υπολογίστηκε ότι απαιτείται για να στηριχθεί η Κύπρος, κάτι είπε ο Σόϊμπλε, κάτι είπε και ο Πούτιν επ' αυτού, αφήνοντας και οι δύο το θέμα ανοιχτό και στο τέλος άρχισε να γίνεται λόγος και περί κουρέματος των καταθέσεων.
Οι πολλοί δεν το άκουσαν, κάποιοι δεν το πήραν σοβαρά και άλλοι, όπως η κυπριακή κυβέρνηση δεν θέλησαν να το πιστέψουν. Ο Αναστασιάδης μάλιστα, φιλοευρωπαϊστής και εκλεκτός της Μέρκελ, έτσι τουλάχιστον έδειχναν τα πράγματα, το απέρριψε και ήταν ήσυχος ότι δεν πρόκειται να συμβεί τέτοιο κακό. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, πριν από την σύνοδο κορυφής της περασμένης εβδομάδας και το Γιούρογκρουπ, είχε διαβεβαιώσεις ότι η Κύπρος θα πέσει στα σχετικά μαλακά και θα αντιμετωπιστεί με κατανόηση από τους εταίρους. Γι' αυτό και έκανε την δήλωση ότι η Λευκωσία θα προσαρμοστεί και θα εφαρμόσει πλήρως το πρόγραμμα εξυγίανσης τραπεζών και οικονομίας της. Αντ' αυτού, τον αντιμετώπισαν παγωμένα και σκληρά και τελικά κατέληξαν στην απόφαση του κουρέματος των καταθέσεων 6,75% μέχρι τις 100.000 και 9,99% από τις 100.000 ευρώ και πάνω!
Φαίνεται όμως ότι έγινε και ένα παζάρι πριν καταλήξουν. Η Γερμανία, η Φινλανδία και οι λοιποί συγγενείς, αλλά και το ΔΝΤ (που πλέον αποτελεί αναπόσπαστο μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας) πρότειναν να κουρευτούν μέχρι και 40% οι καταθέσεις, άνω των 100.000 ευρώ, και να μη πειραχθούν οι μικροκαταθέτες μέχρι αυτό το ποσό, που άλλωστε οι καταθέσεις τους ήταν και εγγυημένες, γνωρίζοντας ότι θα πλήξουν βασικά τους ρώσους καταθέτες, κάτι που δεν θέλησαν να κάνουν στην περίπτωση της Ιρλανδίας, γιατί εκεί υπήρχαν και γερμανοί καταθέτες. Αυτό δεν το δέχτηκε η κυπριακή κυβέρνηση και μαζί της συντάχθηκε και η Κομισιόν. Προφανώς η κυπριακή κυβέρνηση αφενός ήθελε να διαφυλάξει κάποια υπολείμματα αξιοπιστίας των τραπεζών της και ταυτόχρονα να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των ρώσων καταθετών που αποτελούν ποσοστό άνω του 50% στις κυπριακές τράπεζες. Από την άλλη πλευρά φαίνεται ότι η κυπριακή κυβέρνηση δεν είπε σθεναρό όχι στη φορολόγηση του 6.75% και 9,99% αντίστοιχα στις καταθέσεις μέχρι και άνω των 100.000, με την ελπίδα ότι θα αποφύγει στη συνέχεις τις οριζόντιες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, αλά Ελλάδα. Δεν θα τις αποφύγει τελείως, αλλά με αυτή την απόφαση συντάχθηκαν η Κομισιόν και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Ωστόσο, οι αντιδράσεις στην Κύπρο, αλλά και διεθνώς είναι μεγάλες γι αυτή την απόφαση και έτσι αποφάσισαν να ξανασυζητήσουν χθες το θέμα. Τα ερωτήματα πάντως παραμένουν. Γιατί δηλαδή η Γερμανία κράτησε τόσο σκληρή στάση απέναντι στους ρώσους και τις κυπριακές τράπεζες, ενώ το Βερολίνο και η Μόσχα συνεργάζονται τόσο στενά, ιδιαίτερα στα ενεργειακά; Γιατί η αντίδραση της Ρωσίας ήταν τόσο χλιαρή και περιορίστηκε σε ένα περίπου «δεν είναι σωστό και δίκαιο»; Γιατί η Γερμανία δείχνει να αδιαφορεί αν η Κύπρος μείνει ή όχι στην Ευρωζώνη και γενικότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Μήπως όλες αυτές οι εξελίξεις συνδέονται με τα ενεργειακά, καθώς υπάρχει και η ανεπιβεβαίωτη πληροφορία ότι η Γκαζπρομ βολιδοσκόπησε την Λευκωσία αν θα δεχόταν μία πρόταση εξαγοράς της Λαϊκής Τράπεζας και της Τράπεζας Κύπρου από την ίδια, κάλυψη όλων των ανοιγμάτων τους χωρίς κούρεμα των καταθέσεων και με αντάλλαγμα την εκμετάλλευση κάποιων περιοχών της κυπριακής ΑΟΖ με αέριο και τη δημιουργία τερματικού σταθμού υγροποίησης και φόρτωσης του αερίου; (Επισημαίνεται ότι η Γκαζπρομ συμμετέχει σε περιορισμένο ποσοστό στην εξόρυξη και εκμετάλλευση του αερίου σήμερα στην Κύπρο).
Όπως είπαμε και στην αρχή, είναι άγνωστο ακόμη πως θα εξελιχθούν τα πράγματα στην Κύπρο και με την Κύπρο. Κατ΄αρχήν, όποια νέα απόφαση πήρε χθες το Γιούρογκρουπ και το Γιουρογουόρκινγκγκρουπ θα πρέπει να περάσει από την κυπριακή Βουλή, όπως έπρεπε να περάσει και η προηγούμενη. Εκεί πάντως που έφτασαν τα πράγματα, αυτό πρέπει να γίνει άμεσα γιατί η όποια καθυστέρηση συμβάλλει στην αποσταθεροποίηση του συστήματος και την αύξηση του πανικού. Όσο δε για την Ελλάδα, οι ειδικοί επιμένουν ότι δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις και κίνδυνοι, αλλά να δούμε και πως θα αντιδράσει σήμερα ο κόσμος.
Άγγελος Στάγκος