Τα στοιχεία όπως ήταν αναμενόμενο, δεν ήταν καλά. Μείωση ΑΕΠ β' τριμήνου στις ΗΠΑ 32,9% και στην Γερμανία 10,1 % (σε σύγκριση με το α' τρίμηνο) και 11,7 % (σε σύγκριση με το β' τρίμηνο του 2019) στην δε Ευρωζώνη και στην Ε.Ε. μείωση αντίστοιχα 12,1 % και 11.9 % (σε σύγκριση με το α' τρίμηνο) και 15 % και 14.4 % (σε σύγκριση με το β' τρίμηνο του 2019). 

Στην διεθνή ειδησεογραφία μαύρος καπνός, φόβος και έρεβος. Όμως στην πραγματική οικονομία και από την πρώτη ημέρα (30/7/2020) της ανακοίνωσης αυτών των όντως κακών πρώτων αποτελεσμάτων (μείωση ΑΕΠ σε ΗΠΑ και Γερμανία) 

• Οι βασικοί χρηματιστηριακοί δείκτες έκλεισαν με μία άκρως ψύχραιμη για την δεινότητα των στοιχείων διακύμανση. Τα πραγματικά απολογιστικά στοιχεία είναι τα εξής. Dow jones (-0,85%) ,S&P 500 (-0,38%) ,Nasdaq 100 (+0,49 %), DAX (-3,45 %) ο οποίος όμως την επόμενη ημέρα σταθεροποιήθηκε. 
• Στην αγορά ομολόγων η οποία κατά την γνωμη μας είναι και η ισχυρότερη ένδειξη: Η απόδοση του 10-ετους ομολόγου ΗΠΑ μειώθηκε κατά το εντυπωσιακό -5,65 % και έκλεισε στο 0,545 ενώ του 10-ετους Γερμανικού ομολόγου η απόδοση μειώθηκε με ακόμη πιο εντυπωσιακό ποσοστό -9,22 % και έκλεισε με αρνητικό πρόσημο - 0,545. (ΣΣ: Έχουμε εξηγήσει στο παρελθόν ότι η μείωση των αποδόσεων είναι εξαιρετικά καλή ένδειξη επειδή σημαίνει ότι το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους μειώνεται)
• Την επόμενη ημέρα (31/7/2020) που ανακοινώθηκαν και τα επίσης κακά νέα για το ΑΕΠ της Ευρωζώνης και της ΕΕ στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια όλα εξελίχθηκαν φυσιολογικά για ένα τόσο αρνητικό νέο (μεγάλη μειώση ΑΕΠ), ενώ την ίδια ώρα στις αγορές ομολόγων η διαμόρφωση των αποδόσεων των περισσοτέρων ευρωπαϊκών κρατικών ομολόγων ήταν απόλυτα φυσιολογική. 

Προσέξτε αντίφαση. Την ώρα που στις σελίδες της διεθνούς (αλλα και της εγχώριας) ειδησεογραφίας απλώνονταν ο φόβος για την επικείμενη οικονομική καταστροφή, στα χρηματιστήρια δεν γίνονταν καμία δραματική αλλαγή και ταυτόχρονα οι αποδόσεις των ομολόγων έπεφταν σε αρκετές περιπτώσεις με ραγδαίο ρυθμό. Στην δε περίπτωση της Γερμανίας, η θετική ένδειξη ήταν ακόμα πιο έντονη αφού οι επενδυτές δέχονται να πληρώσουν και αρνητικό επιτόκιο (δηλαδή επί πλέον κόστος) για να αποκτήσουν τίτλους του Γερμανικού δημοσίου. Τι συμβαίνει; Tρελάθηκαν όσοι προβλέπουν καταστροφή ή οι επενδυτές έπαθαν κρίση καλοσύνης και ξοδεύουν τα χρήματα τους αλόγιστα για να σώσουν τις κρατικές οικονομίες των ΗΠΑ και της Γερμανίας; 

Ούτε το ένα ούτε το άλλο. 

Κατ' αρχήν έχουμε μιλήσει πολλές φορές για τους εμπόρους του φόβου που όταν προκύπτει δυσμενής συγκυρία, προβλέπουν μονίμως καταστροφή. Μία αέναη και συνεχής δυσοίωνη πρόβλεψη που πάντα διαψεύδεται από την ίδια την ζωή. Στις σύγχρονες συνθήκες ενημέρωσης (διαδίκτυο) είναι πάρα πολύ εύκολο μία άποψη να αναπαραχθεί και να διαδοθεί. Το βασικό ερώτημα είναι: Η άποψη που αναπαράγεται και διαδίδεται είναι τεκμηριωμένη και διασταυρωμένη; Η πρόκειται για μία θέση που είτε είναι προϊόν ελλειπούς μελέτης και εξειδίκευσης, είτε εξυπηρετεί άλλες σκοπιμότητες; 

Στην συγκεκριμένη περίπτωση η καταστροφολογία είναι προϊόν ΚΑΙ ελλειπούς γνώσης και μελέτης αλλά ΚΑΙ υποβολιμαία. Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η παγκόσμια οικονομία βιώνει το φάσμα μίας τρομακτικής ύφεσης επειδή "κατέβασε ρολά" λόγω μίας πανδημίας που εξαπλώνονταν με τρομακτικά γρήγορο ρυθμό. Συνεπώς είναι απολυτως φυσιολογικά τα όντως κακά δημοσιονομικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν. Κανένας δεν περίμενε κάτι καλύτερο. 

Η πρώτη μεγάλη διαφορά.

Όλες οι μεγάλες οικονομικές κρίσεις του παρελθόντος προέκυψαν εξ αιτίας ένος συστημικού προβλήματος. Παραδειγματικά η τελευταία οικονομική κρίση ξεκίνησε απο τα προβληματικά στεγαστικά δάνεια στις ΗΠΑ (subprime loans). Ήταν μία συστημική ανωμαλία που προέκυψε από ένα συστημικό πρόβλημα, που ήταν ο ελλειπής έλεγχος του αμερικανικού τραπεζικού συστήματος. 

Στην παρούσα συγκυρία δεν συμβαίνει κάτι ανάλογο. Η παγκόσμια οικονομία (και παρά τα επί μέρους προβλήματα) αναπτύσσονταν με ασφάλεια και σχετικά ικανοποιητικούς ρυθμούς. Η αναπτυξιακή διαδικασία διακόπηκε βίαια λόγω της αιφνίδιας εμφάνισης της μεταδοτικής ασθένειας που εξελίχθηκε σε ελάχιστο χρόνο σε πανδημία. Στις παλαιότερες μεγάλες οικονομικές κρίσεις οι δομές του συστήματος (πχ τράπεζες) καταστράφηκαν και έπρεπε να δημιουργηθούν νέες. Στην παρούσα κρίση απλά "κατέβηκαν οι διακόπτες" (το τραπεζικό σύστημα δεν καταστράφηκε και διαθέτει κεφάλαια για να επανα-χρηματοδοτήσει παλαιά δάνεια και να χορηγήσει νέα) και όλοι περιμένουν την ανακοίνωση του εμβολίου για να  "ξαναβάλουν μπροστά τις μηχανές". 

Δεν υπάρχει λοιπόν ούτε ιστορικό προηγούμενο, ούτε στατιστικό μοντέλο που μπορεί να συγκρίνει την σημερινή ύφεση και  με κάποια ανάλογη του παρελθόντος, ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα για την εξέλιξη της. Αυτή η θεμελιώδης ποιοτική διαφορά ελάχιστα τονίζεται από τις εκθέσεις των “επενδυτικών” οίκων,  που προβλέπουν την επικείμενη οικονομική καταστροφή. 

Που βασίζονται όμως οι περισσότερες από τις δυσοίωνες προβλέψεις. 

Όπως προαναφέραμε, στις εκθέσεις "επενδυτικών" οίκων που δεν είναι ούτε ιδιαίτερα γνωστοί ούτε διαχειρίζονται μεγάλα κεφάλαια. Όποιοι πιστεύουν ότι γενικά οι οικονομικές εκθέσεις των διεθνών επενδυτικών οίκων και τραπεζών δημοσιεύονται για να προάγουν τον διεθνή οικονομικό προβληματισμό και σκέψη και για να ενημερώσουν τους επενδυτές, είναι τουλάχιστον αφελείς. 

Δημοσιεύονται για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των συντακτών της έκθεσης. Ήτοι, και για την συγκεκριμένη περίπτωση. Εάν οι αρνητικές προβλέψεις "πείσουν" θα φέρουν μεγάλο κέρδος σε αυτους που θα έχουν ποντάρει εκ των προτέρων,δηλαδή στους συντάκτες της έκθεσης. Πως θα συμβεί αυτό; 

,Έαν πείσει η αρνητική πρόβλεψη και προκληθεί μαζικό κύμα πωλήσεων θα μειωθούν οι τιμές των μετοχών και θα ανέβουν οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων (άρα θα πέσουν οι τιμές) οπότε θα αγοράσουν πολύ φθηνά καλές μετοχές και αξιόπιστα ομόλογα, αφού προηγουμένως θα έχουν κερδίσει αρκετά χρήματα από συμβόλαια short (δηλαδή έχουν "παίξει" την αγορά, αρνητικά-κάτω). 

Όμως κάτι τέτοιο δεν συνέβη αυτή την φορά, παρ' ό,τι τις τελευταίες ημέρες (και πριν την ανακοίνωση των αρνητικών δημοσιονομικών στοιχείων) η εγχώρια και η διεθνής ειδησεογραφία έβριθε από αρνητικά-δυσοίωνα δημοσιεύματα. Οι θεσμικοί επενδυτές επειδή γνωρίζουν από πραγματική οικονομία, αδιαφόρησαν για τις κατ' επάγγελμα κασσάνδρες. Η ανακοίνωση των αναμενόμενων κακών δημοσιονομικών αποτελεσμάτων δεν κλόνισε κανένα εκτός από τους κερδοσκόπους. 

Έτσι απλά. Την ώρα που η ανθρωπότητα δίνει τον "υπέρ πάντων" αγώνα για την επιβίωση του ανθρωπίνου είδους, κάποια δράκα κερδοσκόπων εξυφαίνει κερδοσκοπικά σενάρια. Η απόλυτη αποτυχία της νέο-φιλελύθερης πλευράς των χρηματαγορών.  

Απόφαση της στήλης ήταν να μην εμπλακεί και να μην σχολιάσει τα κερδοσκοπικά παιχνίδια που "στήνουν" οι κάθε λογής διεφθαρμένοι κερδοσκόποι. Όμως δεν μπορεί να παραμείνει αδιάφορη και σιωπηλή όταν η "σκοτεινή πλευρά" του καπιταλισμού, δηλαδή οι διεφθαρμένοι ολιγάρχες και οι ασυνείδητοι κερδοσκόποι επιτίθενται απο κοινού στην δημοκρατική ομαλότητα. 

Επειδή είμαστε καλοπροαίρετοι πιστεύουμε ότι είναι τυχαίο γεγονός 

Μόλις απέτυχε η προαναφερόμενη κερδοκοπική επίθεση, δηλαδή όταν το παγκόσμιο χρηματο-πιστωτικό σύστημα παρά την επικοινωνιακή θύελλα άντεξε σχεδόν χωρίς απώλειες την ανακοίνωση των πιο δυσμενών (στην πρόσφατη οικονομική ιστορία) δημοσιονομικών αποτελεσμάτων, ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ο Αιθίοπας Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, προσπάθησε να σκορπίσει εκ νέου τον φόβο στην παγκόσμια κοινότητα, δηλώνοντας ότι ακόμα και η ανακάλυψη του εμβολίου δεν θα λύσει το πρόβλημα της πανδημίας. 

Ποιός είναι όμως ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, που με το θεσμικό κύρος του ηγέτη του ΠΟΥ, βρίσκεται στο απυρόβλητο της κριτικής πολλών ΜΜΕ, παρ' ό,τι οι ευθύνες του για την εξάπλωση της πανδημίας δεν έχουν απαντηθεί πειστικά και δεν έχουν διερευνηθεί πλήρως. 

Ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρέσους δεν είναι γιατρός, έχει σπουδάσει Βιολογία. Αναδείχθηκε ως κυβερνητικό στέλεχος υγείας και υπηρέτησε με πίστη όλες τις αυταρχικές, παλαιο-κομμουνιστικές κυβερνήσεις της Αιθιοπίας απο τις αρχές της δεκαετίας του 2000 έως και το 2017 οπότε και εκλέχθηκε  στην ηγεσία του ΠΟΥ με τις "ευλογίες" και την οικονομική ενίσχυση (σύμφωνα με τις οικονομικές υπηρεσίες του ΟΗΕ) της κομμουνιστικής Κίνας. 

Για την εκλογή του Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους στην ηγεσία του ΠΟΥ αναφέρουν οι Times: "Οι κινέζοι διπλωμάτες αγωνίστηκαν σκληρά για τον Αιθίοπα, χρησιμοποιώντας την οικονομική επιρροή του Πεκίνου και τον αδιαφανή προϋπολογισμό, για να ενισχύσουν την υποστήριξη πρός αυτόν από τις αναπτυσσόμενες χώρες". 

Πρώτη πράξη του Τέντρός Αντανόμ Γκεμπρεγέσους μετά την εκλογή του ήταν ο διορισμός ως πρεσβευτή του ΠΟΥ του αιματοβαμένου και διεφθαρμένου δικτάτορα της Ζιμπάμπουε, Ρόμπερτ Μουγκάμπε (διορισμός που ανακλήθηκε μετά τον διεθνή κατακραυγή). 

Σήμερα που κυβερνήσεις (ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία, Ρωσία) και υπερ-εθνικοί οργανισμοί (Ε.Ε) διαβεβαιώνουν ότι σύντομα (εώς το τέλος 2020, αρχές 2021) θα αρχίσει να κυκλοφορεί το εμβόλιο εναντίον της πανδημίας, ο ηγέτης του ΠΟΥ δηλώνει δημόσια (3/8) ότι το μέλλον της ανθρωπότητας για την αντιμετώπιση της πανδημίας είναι η μάσκα, η αποστασιοποίηση, το πλύσιμο των χεριών και όχι το εμβόλιο. Δηλαδή, προτού ακόμα γίνουν γνωστά τα τελικά πραγματικά στοιχεία για το εμβόλιο και τα κλινικά αποτελέσματα των δοκιμών, ο ηγέτης του ΠΟΥ δηλώνει δημόσια ότι το εμβόλιο που θα κυκλοφορήσει δεν λύνει το πρόβλημα. 

Τι να πεί και τι να σχολιάσει κανείς για αυτό τον άνθρωπο και τις επιστημονικές ικανότητες πρόβλεψης που διαθέτει. 

Απλά υπενθυμίζουμε ότι α) Δημόσια δήλωση ΠΟΥ, 10 Ιανουαρίου "η πιθανότητα για μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι από μηδενική έως περιορισμένη" β) Δημόσια δήλωση Maria Van Kerkhova, επιδημιολόγου υπεύθυνου απο τον ΠΟΥ για την διαχείριση της πανδημίας, 14 Ιανουαρίου  οτι “υπάρχει πιθανότητα μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά περιορισμένη". 

Απολύτως τίποτε, σηκώνει κανείς τα χέρια ψηλά και αρχίζει τις "δεύτερες" σκέψεις για τον ρόλο που πιθανότατα παίζει ο συγκεκριμένος άνθρωπος. 

Προς το παρόν δεν θα συνεχίσουμε. Το επόμενο χρονικό διάστημα θα έχουμε τότε την ευκαιρία να τα σχολιάσουμε πιο αναλυτικά αφού είμαστε βέβαιοι ότι με αφορμή το εμβόλιο για τον κορωνοϊό θα δούμε και θα ζήσουμε "περιέργα" γεγονότα και καταστάσεις. Άλλωστε ήδη τα παρατράγουδα ξεκίνησαν. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ το εμβόλιο δεν είναι λύση ούτε πανάκεια, οπότε: ”Ok Mr Ghebreyesus, θα πάμε στον μάγο της φυλής για ξεμάτιασμα".