Ήταν η ημέρα που επίσημα διαλύθηκε η ΕΣΣΔ ιδρύθηκε η Ρωσία και αναγνωρίσθηκε η ανεξαρτησία της Ουκρανίας, μίας νέας χώρας που έμπαινε στον παγκόσμιο χάρτη και συμμετείχε στο παγκόσμιο γίγνεσθαι ως μέλος του πυρηνικού club. 

Η Ουκρανία είναι η δεύτερη σε έκταση (μετά την Ρωσία) χώρα της Ευρώπης. Για να κατακτήσουν την Ουκρανία οι Ρώσοι πολέμησαν σκληρά πρώτα με την Πολωνό-λιθουανική Κοινοπολιτεία που κατείχε την Ουκρανία για 3 αιώνες (1325-1648) και στην συνέχεια με τους Σουηδούς  που αντικατέστησαν τους Πολωνούς. (Μάχη της Πολτάβας 1709). Η Ουκρανία παραμένει τμήμα της Τσαρικής Ρωσίας ως την ήττα των Ρώσων από τις Κεντρικές Δυνάμεις στο Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την συνθηκολόγηση του Μπρέστ-Λιτόφσκ (1918). Ακολουθεί μία σύντομη περίοδο ανεξαρτησίας κατά την διάρκεια της οποίας στις πεδιάδες της Ουκρανίας διεξάγονται σκληρές μάχες μεταξύ των Μπολσεβίκων και των Λευκών υποστηρικτών του Τσάρου που ενισχύονται και από στρατιωτικές δυνάμεις της Αντάντ στις οποίες συμμετείχε και Ελληνικό εκστρατευτικό σώμα. Τελικά οι Μπολσεβίκοι νικούν και εγκαθιδρύουν την Σοβιετική εξουσία. Το 1922 η Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ΕΣΣΔ. 

Η Σοβιετική εξουσία τηρώντας με ευλάβεια το σοσιαλιστικό δόγμα «Ειρήνη και Φιλία για όλους τους λαούς» αμβλύνει (πολλές φορές με βίαιο τρόπο) τις εθνικές και θρησκευτικές αντιπαλότητες που είχαν αναπτυχθεί ιστορικά μεταξύ των λαών που απαρτίζουν την Σοβιετική Ένωση. Μία από τις ελάχιστες εξαιρέσεις η αμοιβαία καχυποψία και εχθρότητα μεταξύ Ρώσων (κατακτητές) και των Ουκρανών (κατακτημένοι) που τροφοδοτείται και από νέες εστίες έντασης όπως είναι οι λιμοί που προκαλούν οι γεωργικές πολιτικές των μπολσεβίκων και πλήττουν την Ουκρανία προκαλώντας τον θάνατο από πείνα εκατομμυρίων Ουκρανών (1921-23  5 εκατ. νεκροί και 1931-33 ο λιμός του Γολοντομόρ με 6 εκατ. νεκρούς) 

Πριν την διάλυση της ΕΣΣΔ και την ανεξαρτητοποίηση της Ουκρανίας οι περισσότεροι πολιτικοί στις ΗΠΑ και την Ευρώπη ανέλυαν το διεθνές γίγνεσθαι  επηρεασμένοι από την ήττα των ΗΠΑ στο Βιετνάμ και την δυναμική του νικητή, δηλαδή  του σοσιαλιστικού στρατοπέδου και της ΕΣΣΔ. Για τους περισσότερους απ’ αυτούς και ανεξάρτητα ιδεολογικής τοποθέτησης η διάλυση της ΕΣΣΔ ήταν έκπληξη πρώτου μεγέθους. 

Ελάχιστοι εκείνη την εποχή στις ΗΠΑ και την Ευρώπη είχαν προβλέψει αυτές τις εξελίξεις και ακόμα πιο λίγοι είχαν επεξεργαστεί σενάρια διαχείρισης των αλλαγών  που προκάλεσαν αυτά τα γεγονότα. Ένας από αυτούς ήταν ο σύμβουλος ασφαλείας του Προέδρου Κάρτερ και διαπρεπής ακαδημαϊκός Ζ.Μπρεζίνσκι που δημοσιεύει τις απόψεις του στο βιβλίο «Η Μεγάλη Σκακιέρα» (Έκδοση 1997). Ο Ζ.Μπρεζίνσκι αναλύει την στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουν οι ΗΠΑ προκειμένου να διατηρήσουν τον ρόλο της μοναδικής υπερδύναμης. Στο κεφάλαιο Ουκρανία και προκειμένου να πείσει ότι είναι απαραίτητη η ενσωμάτωση της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε αναφέρει χαρακτηριστικά «Η Ρωσία με την Ουκρανία είναι αυτοκρατορία, χωρίς την Ουκρανία είναι μία απλή χώρα». 

Ο κύβος είχε ριφθεί, για να διατηρήσουν οι ΗΠΑ τον ρόλο της παγκόσμιας υπερδύναμης έπρεπε τα ευρωπαϊκά κράτη που δημιουργήθηκαν από την διάλυση της ΕΣΣΔ να ενταχθούν στις δυτικές πολιτικό-οικονομικές (Ε.Ε) και στρατιωτικές (ΝΑΤΟ) οντότητες. Η Ρωσία είτε θα αποδέχονταν την διεύρυνση συμμετέχοντας σε αυτή είτε θα αποκόβονταν από τον ευρωπαϊκό  γεωγραφικό χώρο αποδεχόμενη τον περιφερειακό ρόλο της ασιατικής δύναμης. Σήμερα τα σύνορα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ έχουν φθάσει έως τις Βαλτικές Δημοκρατίες (Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία),  την Πολωνία και την Ρουμανία ενώ το Αζερμπαϊτζάν και η Γεωργία ακολουθούν μη αναστρέψιμη πορεία ενσωμάτωσης στους δυτικούς συλλογικούς θεσμούς. Απομένει η Ουκρανία που μετά τα γεγονότα του 2013-2014 (Euromaidan, Προσάρτηση της Κριμαίας στην Ρωσία, Εμφύλιος στην Νοτιοανατολική Ουκρανία) βρίσκεται σε πορεία απόλυτης σύγκρουσης με την Ρωσία και σύγκλισης με την Δύση χωρίς ακόμα να έχει ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. 

Οι κύριοι χερσαίοι οδοί μεταφοράς του ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ περνούν μέσα από την Ουκρανία και την Πολωνία. Όλοι καταλαβαίνουμε την γεω-οικονομική σημασία αυτών των δύο χωρών για την Ρωσία. Εάν αυτές οι χώρες «κλείσουν» τους αγωγούς, η ρωσική ενεργειακή βιομηχανία παύει να εξάγει και να εισπράττει. Φυσικά όσο λειτουργούν οι αγωγοί η Πολωνία και η Ουκρανία χώρες ιδιαίτερα εχθρικές προς την Ρωσία εισπράττουν υψηλά τέλη διέλευσης. Υπεραπλουστευμένα ο καπιταλισμός και τα κέρδη αμβλύνουν έως σήμερα τις εθνικές διαφορές τις Πολωνίας και της Ουκρανίας με την Ρωσία. Αλλά ως πότε θα λειτουργεί αυτή η οικονομική ισορροπία του τρόμου; Αυτό ακριβώς το πρόβλημα φιλοδοξούσε να λύσει ο V. Putin με τους υποθαλάσσιους αγωγούς Nord Stream 1 & 2 που διοχετεύουν απ’ ευθείας το ρωσικό φυσικό αέριο από την Ρωσία στην Γερμανία και από εκεί στην κεντρική Ευρώπη. Όμως ο  Nord Stream 1 υπολειτουργεί λόγω των οικονομικών κυρώσεων για την προσάρτηση της Κριμαίας που έχει επιβάλει η Δύση στην Ρωσία ενώ ο Nord Stream 2 παρ’ ότι η κατασκευή του έχει τελειώσει δεν έχει πάρει ακόμα άδεια λειτουργίας από την νέα γερμανική κυβέρνηση στην οποία συμμετέχουν δύο κόμματα (Πράσινοι και Φιλελεύθεροι) που αποδέχονται πλήρως το σκεπτικό των ΗΠΑ στο θέμα των αγωγών Nord Stream 1 & 2. Ποια είναι αυτό το σκεπτικό.

Να λειτουργήσουν οι αγωγοί αλλά να συνεχίσει η Ρωσία να χρησιμοποιεί τον Ουκρανικό και τον Πολωνικό διάδρομο ως κύρια οδό εξαγωγής φυσικού αερίου προς την Ε.Ε. Να συνεχίσει δηλαδή η Ρωσία να εξαρτάται και να χρηματοδοτεί δύο εχθρικά κράτη που βρίσκονται στα σύνορα της. Πώς αντιδρά η Ρωσία; Μειώνοντας τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ε.Ε (αυξάνεται η τιμή) και αναπτύσσοντας στα κοινά σύνορα Ουκρανίας-Ρωσίας μεγάλες στρατιωτικές μονάδες. Ποιος κερδίζει; Οικονομικά οι ΗΠΑ που καλύπτουν τις ανάγκες της Ε.Ε σε φυσικό αέριο με τις τρέχουσες υψηλές διεθνείς τιμές. Γεω-πολιτικά οι ΗΠΑ αφού οι ρωσικές στρατιωτικές μονάδες που βρίσκονται στα σύνορα με την Ουκρανία «σπρώχνουν» την Ε.Ε στην αγκαλιά των ΗΠΑ. Ποια θα είναι η εξέλιξη; Στο τέλος την λύση θα την δώσει ο καπιταλισμός. Η Gazprom θα μετρήσει κέρδη και ζημιές και θα αποφασίσει ότι αρκετά έχασε. Θα ανοίξει και πάλι τις στρόφιγγες και το ρωσικό φυσικό αέριο σε λογικές τιμές θα φθάσει στην Ε.Ε μέσω Πολωνίας και Ουκρανίας. Ο V. Putin θα δείχνει στην διεθνή και την ρωσική κοινή γνώμη την δική του νίκη, την δέσμευση του ΝΑΤΟ για μη ένταξη της Ουκρανίας στον οργανισμό.

Την ίδια ώρα η αντί-ρωσική φιλοδυτική κυβέρνηση του Κίεβου θα εισπράττει τα υψηλά τέλη διέλευσης και θα χρηματοδοτεί την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Στην επόμενη κρίση η Ουκρανία και με την βοήθεια των ρωσικών χρημάτων θα είναι ισχυρότερη οικονομικά και στρατιωτικά. Όμως προς το παρόν είναι όλοι κερδισμένοι, σε ένα έργο που άρχισε να παίζεται πριν 30 χρόνια τέτοια εποχή.