Ο Σ. Άμπε υπήρξε ένας εθνικιστής πολιτικός που προώθησε τις απαραίτητες συνταγματικές αλλαγές για να έχουν και πάλι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας το συνταγματικό δικαίωμα να εκστρατεύουν και να πολεμούν στο εξωτερικό (Πολιτική της Θεσμικής Ομαλοποίησης της Ιαπωνίας). Ταυτόχρονα αύξησε τον ετήσιο αμυντικό προϋπολογισμό στα 60 δισ. USD. Συγκριτικά την ίδια χρονική περίοδο (2010-2020): Αμυντικές δαπάνες Γαλλίας 45-50 δισ. Euro, Γερμανίας 50-55 δισ. Euro και Μ. Βρετανίας 40-43 δισ. GBP.
Παράλληλα οι πολιτικές των κυβερνήσεων Σ. Άμπε ενίσχυσαν την πατριωτική εκπαίδευση, προώθησαν την άποψη ότι οι νεότερες γενιές δεν θα πρέπει να απολογούνται για τα λάθη του παρελθόντος όπως τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξε η Ιαπωνία κατά την διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου ενώ ταυτόχρονα αρνούνταν διαβόητα και απεχθή εγκλήματα πολέμου όπως ότι οι ιαπωνικές κατοχικές δυνάμεις κατοχής χρησιμοποίησαν «σκλάβες του sex” (γυναίκες άνεσης όπως τις χαρακτήριζαν περιφρονητικά οι Ιάπωνες στρατιωτικοί) στην κατεχόμενη Κορέα. Η επίσκεψη του Σ. Άμπε το 2013 στο Ιερό Γιασουκούνι, μνημείο των Ιαπώνων στρατιωτικών που κατηγορήθηκαν για εγκλήματα πολέμου στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο προκάλεσε τις αντιδράσεις της Κίνας της Κορέας και της Ιαπωνικής διανόησης.
Η Ιαπωνία στα πλαίσια της ανάπτυξης καλών σχέσεων με την Κίνα είχε διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις με Ταιβάν το 1972. Ο Σ. Άμπε ως πρωθυπουργός αναθεώρησε στην πράξη και αυτή την πολιτική. Ξεκίνησε το 2015 με την δήλωση «Η Ταιβάν είναι σημαντικός εταίρος και πολύτιμος φίλος» και έφθασε το Νοέμβριο 2021 να προειδοποιεί δημόσια την Κίνα ότι «Η έκτακτη ανάγκη της Ταιβάν είναι έκτακτη ανάγκη της Ιαπωνίας και έκτακτη ανάγκη της συμμαχικής σχέσης ΗΠΑ-Ιαπωνίας. Η κυβέρνηση στο Πεκίνο και ο Πρόεδρος Ξι Τζινπινγκ (Xi
Jinping) πρέπει το γνωρίζουν αυτό και να μην κάνουν λάθος. Αυτό που συνέβη στο Χονγκ Κονγκ δεν πρέπει ποτέ να συμβεί στην Ταιβάν».
Είναι ευνόητο ότι για όλα αυτά ο Σ. Άμπε ήταν ιδιαίτερα αντιπαθής στην Κίνα. Παρ’ όλα αυτά η είδηση της δολοφονίας του Σ. Άμπε έπρεπε να προκαλέσει τουλάχιστον σκεπτικισμό στο Πεκίνο. Το κλίμα οργής για την δολοφονική απόπειρα και συγκίνησης για τον θάνατο του Σ. Άμπε αντικειμενικά ενισχύει την υπέρ-εθνικιστική τάση που προωθεί αντί-κινεζικές θέσεις και την πλήρη επανά-στρατιωτικοποίηση της χώρας. Όμως η αντίδραση του Πεκίνου αφενός δεν έδειξε καμία ανησυχία αφετέρου δεν είχε καμία σχέση με τα διεθνώς αποδεκτά πρωτόκολλα διακρατικών σχέσεων.
Τα επίσημα σχόλια του Wang Wenbin εκπροσώπου τύπου του κινέζικου υπουργείου εξωτερικών και της κρατικής τηλεόρασης της κίνας (CCTV) για την δολοφονία του του Σ. Άμπε ήταν κατ’ ελάχιστον υβριστικά για τον δολοφονημένο και πανηγυρικά για τον θάνατο του. Πολύ γρήγορα αυτό το κλίμα διαχύθηκε στα κινέζικα μέσα ΜΜΕ και στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης. Η δολοφονία του Σ. Άμπε προκάλεσε ακόμα και πανηγυρικές εκδηλώσεις (Φωτο Νο.1) που προβλήθηκαν στα μέσα ενημέρωσης ενώ αρκετά καταστήματα ανακοίνωσαν ακόμα και εορταστικές προσφορές (Φωτο Νο.2). Σίγουρα η εικόνα μίας κοινωνίας που πανηγυρίζει τον θάνατο ενός ανθρώπου είναι τουλάχιστον αποκρουστική.
Το ερώτημα που άμεσα προκύπτει είναι μάλλον εύλογο. «Δεν καταλαβαίνει η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος ότι αυτοί οι μισαλλόδοξοι πανηγυρισμοί προκαλούν αλγεινή εντύπωση στην διεθνή κοινή γνώμη».
Όμως περίπου αυτονόητη είναι και η απάντηση. Φυσικά και γνωρίζει, όπως γνωρίζει επίσης εδώ και πολλά χρόνια ότι δεν μπορεί να επιλύσει τα μεγάλα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα της χώρας. Η επιθετική ρητορική εναντίον της Ταιβάν και οι εκστρατείες μίσους εναντίον της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ που την υποστηρίζουν αποτελούν εδώ και 10-ετίες επίσημη κυβερνητική πολιτική. Στρατηγικός στόχος αυτής της πολιτικής η χειραγώγηση της κοινής γνώμης.
Τις αμέσως επόμενες ημέρες η κινεζική κυβέρνηση επιβεβαίωσε τα παραπάνω. Για μία ακόμα φορά ο εκπρόσωπος του κινέζικου υπουργείου εξωτερικών Wang Wenbin ζηλεύοντας την δόξα της γνωστής σε εμάς κ. Ζαχάροβα διαμαρτυρήθηκε έντονα εναντίον της Ιαπωνίας για την παρουσία (ιδιωτική όπως είχε εγκαίρως διευκρινιστεί) του αντιπροέδρου της Ταιβάν Λάϊ Τσίνγκ-Τε (Lai Ching-Te) στην κηδεία του Σ. Άμπε.
Στην Δύση τα κρίσιμα εσωκομματικά πολιτικά ζητήματα (Εκλογή ηγεσίας, κεντρική πολιτική γραμμή) λύνονται με ανοικτές δημοκρατικές διαδικασίες. Ας θυμηθούμε το ανοικτό συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το 1996. Δύο εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικά εσωκομματικές τάσεις συγκρούστηκαν σκληρά σε πανελλήνια τηλεοπτική μετάδοση. Η δημόσια εικόνα του ΠΑΣΟΚ σίγουρα τραυματίστηκε πρόσκαιρα όπως απέδειξαν τα μετέπειτα γεγονότα. ‘Όμως η Ελληνική κοινωνία «ανέπνευσε» πολιτικά. Το μάθημα δημοκρατίας που έδωσε εκείνο το συνέδριο παραμένει ακόμα και σήμερα πολιτικό κεκτημένο για ολόκληρο (εξαιρείται το ΚΚΕ) το πολιτικό σύστημα.
Οι κομμουνιστές διαφωνούν με αυτές τις διαδικασίες. Στην δημόσια εικόνα του κόμματος δεν πρέπει να υπάρχουν πολιτικές «ρυτίδες» που θα εκμεταλλευθεί ο ταξικός εχθρός. Γι’ αυτό και επιλέγουν τις «κλειστές» διαδικασίες όπου η πρωτοπορία της πρωτοπορίας (συνήθως η μερικά μέλη του πολιτικού γραφείου) αποφασίζει για τα κρίσιμα ζητήματα. Τα κομματικά συνέδρια και οι συνεδριάσεις της κεντρικής επιτροπής διεξάγονται για να νομιμοποιούν (επικυρώσουν) αυτές τις αποφάσεις, συνήθως αδιαμαρτύρητα. Γνωρίζουν τα στελέχη των κομμουνιστικών κομμάτων ότι η διαφωνία στην γραμμή που προκρίνει και εισηγείται η κομματική ηγεσία έχει συνήθως ολέθριες συνέπειες. Το ιστορικό προηγούμενο δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία. Από τα επτά μέλη του πρώτου πολιτικού γραφείου του κόμματος των μπολσεβίκων (μετέπειτα ΚΚΣΕ) που εκλέχθηκε για να οργανώσει και να ηγηθεί της οκτωβριανής επανάστασης μόνο δύο (Λένιν, Στάλιν) πέθαναν από φυσικό θάνατο. Από τα υπόλοιπα πέντε, ένα δολοφονήθηκε από πράκτορα της NKVD (Τρότσκι), τρία καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν κατά την διάρκεια των σταλινικών εκκαθαρίσεων (Καμένεφ. Ζινόβιεφ, Μπουμπνόφ ) ενώ και το τέταρτο πέθανε στην φυλακή κάτω από αδιευκρίνιστες ακόμα ιστορικά συνθήκες (Σοκολνίκοφ).
Το φθινόπωρο θα διεξαχθεί στο Πεκίνο το 20ο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Μέχρι σήμερα στην επίσημη κομματική αρθρογραφία δεν γίνεται καμία αναφορά σε θέματα διεθνούς πολιτικής (προβληματική θέση της Κίνας στο μεταβαλλόμενο νέο-ψυχροπολεμικό παγκόσμιο γίγνεσθαι) και στα εσωτερικά προβλήματα (ανεργία, αστάθεια χρηματοπιστωτικού μοντέλου, αποτυχίες στο αναπτυξιακό και παραγωγικό πρότυπο-πχ real estate).
Έως σήμερα, ο κομματικός διάλογος επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στην προσωπολατρία. Ο Ξι Τζινπινγκ προβάλλεται πλέον ως ο «Λαϊκός Ηγέτης» κατ’ αντιστοιχία με τον Μαο Τσε Τουνγκ (Mao Zedong) που είχε ανακηρυχθεί σε «Μεγάλο Ηγέτη και Μέντορά» και τον διάδοχο του Μαο, τον Χουα Κουοφενγκ (Hua Guofeng) που ήταν ο «Σοφός Ηγέτης». Όλα αυτά που προϊδεάζουν φυσικά για την 3η συνεχόμενη εκλογή του Ξι Τζινπινγκ στην ηγεσία του κόμματος και της χώρας προκαλούν και εύλογη ανησυχία.
Ο Ξι Τζινπινγκ όντως πολιτικά αδύναμος λόγω των προβλημάτων που αρχίζουν και εμφανίζονται στην οικονομία και γνωρίζοντας ότι δεν μπορεί να τα λύσει είναι ευνόητο γιατί αποφεύγει να αναφερθεί σε θέματα οικονομικής πολιτικής και επιλέγει ως αντίβαρο την προβολή της συνεργασίας με την Ρωσία, την εθνικιστική ρητορική και τις εκστρατείες μίσους εναντίον της Ταιβάν της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ. Στόχος να εξασφαλίσει για την επανεκλογή του την υποστήριξη του στρατού που προωθεί με φανατισμό την δυναμική λύση του προβλήματος της Ταιβάν. Οι προβλέψεις για την οικονομία και την ειρήνη δεν είναι καλές.