Δεν αφίσταμαι, πρέπει να πω, από την προ εβδομάδων ευχή (στη στήλη αυτή) να αρχίσουν οι δικαστές, επ' αφορμή της ρήξης τους με την κυβέρνηση, να προστατεύουν περισσότερο τα δικαιώματα του πολίτη και να λειτουργούν λιγότερο ως απολογητές της φορομπηχτικής ελληνικής σατραπείας. Αυτή, ωστόσο, η ευχή κείται εντός των πλαισίων του Συντάγματος - και οι προκείμενες «διαπιστώσεις» αντισυνταγματικότητας δεν είμαι βέβαιος ότι πληρούν αυτήν τη θεμελιώδη προϋπόθεση.

Για να αρχίσουμε από τον τίτλο, οι μισθοί των δικαστών έφθασαν στο σημερινό επίπεδό τους - ή μάλλον στο επίπεδο προ περικοπών- όχι επειδή έτσι λέει ρητά το Σύνταγμα, αλλά επειδή έτσι το ερμήνευσαν εκείνοι δι' εαυτούς με διαδοχικές αποφάσεις και με μία «ερμηνεία» που δύσκολα ένας τρίτος θα χαρακτήριζε ερμηνεία και όχι διάπλαση νόμου. Η τάση αυτή προσέλαβε ενοχλητική -και δαπανηρή- διάσταση και η νομοθετική εξουσία τροποποίησε το Σύνταγμα θεσπίζοντας το Μισθοδικείο - ωστόσο κι αυτό, απαρτιζόμενο από δικαστές, καθηγητές νομικής και δικηγόρους (ήτοι από το σινάφι - και συγγνώμη για το ευτελές, αλλά είναι ακριβές) ακολούθησε ανάλογη ρότα. Φτάσαμε έτσι στο αποτέλεσμα ένας πρωτοδίκης να παίρνει περισσότερο από έναν πρωτοδιόριστο γιατρό του ΕΣΥ, κάτι που δεν νομίζω (ούτε οι δικαστές φίλοι μου) ότι το λέει το Σύνταγμα. Το ότι οι υπάλληλοι της Βουλής ή οι κλειδούχοι του ΟΣΕ ή οι εργάτες του ΟΛΠ έπαιρναν ακόμη περισσότερα δεν μετέβαλλε τις δικαστικές μισθολογικές αυξήσεις σε συνταγματικά επιβεβλημένες - απλώς έδειχνε την έκταση του ελληνικού νοσήματος και το πώς -και που- διανεμόταν το προϊόν των φόρων του κόσμου και των δανείων του κράτους, που το άχθος τους πάλι στους ώμους του κόσμου έπεφτε. Άλλωστε, για να είμαστε ειλικρινείς, οι δικαστές δεν επιφύλαξαν αυξήσεις μόνο εις εαυτούς. Απένειμαν επιδόματα, μονιμοποιήσεις και εισοδήματα σε πολλές κατηγορίες - όπως αδίκησαν πολλές άλλες.

Έστω. Σήμερα; Από πού θα λάβουν τις «προσήκουσες» αποδοχές τους οι δικαστές και λοιποί λειτουργοί; Από τα δανεικά που δεν υπάρχουν; Από τα εισοδήματα που δεν παράγονται; Από τους ανέργους που δεν δικαιούνται ούτε καν επίδομα ή από τους εργαζόμενους που το εισόδημά τους κατακρημνίζεται;

Και τι σημαίνει «αντισυνταγματική» περικοπή; Μόνο, υποθέτω, ότι το Σύνταγμα κελεύει ένα ελάχιστο εισόδημα για τον καθένα - μεγαλύτερο ίσως για τον δικαστή (αν και δεν το συμμερίζομαι σε σύγκριση π.χ. με τον χειρουργό) και μικρότερο για μένα, αλλά πάντως κάποιο για τον καθένα. Αυτό, όμως, δεν το δέχεται η Νομολογία, τα κοινωνικά δικαιώματα, μας λέει, δηλαδή το δικαίωμα στην εργασία, στη στέγη κλπ δεν είναι «εξαναγκαστικά», δεν μπορείς να απαιτήσεις δικαστικά από το κράτος να σου βρει δουλειά ή κεραμίδι.. Χωρίς αυτή τη γενική παραδοχή, η άποψη ότι ανεξάρτητα από τη δημοσιονομική στενότητα κάποιοι κλάδοι δικαιούνται εκ του Συντάγματος συγκεκριμένες αποδοχές θυμίζει Όργουελ: κάποια ζώα είναι πιο ίσα από τα άλλα - κατά διάφορη διατύπωση όσοι μπορούν να εξαιρεθούν από τις θυσίες το κάνουν ακόμη και αν είναι θεματοφύλακες της ισονομίας.

Και όλα αυτά χωρίς να έχουμε θίξει το ότι κατά ρητή διάταξη του Συντάγματος, από τις λίγες τόσο ξεκάθαρες, στους δικαστές απαγορεύεται κάθε μορφή απεργίας. Ούτε να κατεβαίνουν από τις έδρες μπορούν, ούτε να καθυστερούν την έκδοση αποφάσεων. Αλλά το κάνουν παρά τις παραινέσεις της ηγεσίας του Αρείου Πάγου και την αντίθετη στάση πολλών ανώτερων δικαστών και (όλου) του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Οι περισσότεροι γνωστοί μου, με τους οποίους συζητήσαμε το θέμα, βιάστηκαν να θυμηθούν ότι «το ψάρι βρωμάει απ' το κεφάλι». Προσωπικά το θεωρώ άδικο. Νομίζω ότι οι δικαστές μας μοιάζουν. Και ότι αρμόζει μάλλον το «τέτοιοι μας έπρεπαν αρχιερείς».