Ωστόσο η εκλογή δεν απαντά (ακόμη) το ερώτημα για το μέλλον. Ακόμη και αν ο κ. Μητσοτάκης εννοεί όσα λέει, η πορεία ενός μεγάλου κόμματος προσδιορίζεται και από εσωτερικές ισορροπίες και εξωτερικές παραμέτρους πολιτικής απήχησης. Η Ν.Δ. θα αποφασίσει άραγε να εκπροσωπήσει εκείνους τους πολίτες (όχι αναγκαίως δεξιούς ή κεντροδεξιούς) που αισθάνονται ότι η Ελλάδα έχει ανάγκη αναμόρφωσης του κράτους της με περιορισμό των άχρηστων (ή έστω «πολυτελών» -για περίοδο κρίσης) υπηρεσιών, των περιττών ελεγκτικών διατάξεων και μηχανισμών και του πλεονάζοντος προσωπικού; Ή οι υπολογισμοί πολιτικού κόστους και ισχύος θα τη συγκρατήσουν, τελικά, στη λογική του κρατισμού, ακόμη και ενάντια στις πεποιθήσεις του νέου αρχηγού της;
Με άλλα λόγια, θα εκπροσωπηθεί επιτέλους πολιτικά η άποψη ότι στην Ελλάδα πάσχει η ελευθερία του πολίτη ως ατόμου – κυρίως αλλά όχι μόνο η οικονομική; Ή θα εξακολουθήσει η Ν.Δ., όπως στο παρελθόν, να εκπροσωπεί –και αυτή- κυρίως τον δημόσιο τομέα, οι απασχολούμενοι στον οποίον έχουν αποκτήσει εδώ και χρόνια πολύ μεγαλύτερη πολιτική ισχύ από τα αποπαίδια της ιδιωτικής οικονομίας;
Στη σχολιογραφία γίνεται πολύς λόγος περί δήθεν νεοφιλελεύθερης (ορθότερα: νεοσυντηρητικής) πολιτικής. Νομίζω ότι ο χαρακτηρισμός αυτός είναι εσφαλμένος. Δεν υπάρχει, βεβαίως, αμφιβολία ότι πολλοί Έλληνες εργοδότες έχουν βρει την ευκαιρία να πιέζουν για κατεδάφιση της εργατικής νομοθεσίας ή, ακόμη συνηθέστερα, να εκμεταλλεύονται τις περιστάσεις για να παραβιάζουν και όποιο εργατικό δίκαιο έχει απομείνει. Ανεξάρτητα, όμως, από το ότι η οικονομική καχεξία πολλών επιχειρήσεων είναι εξίσου έντονη με εκείνη του προσωπικού τους (ώστε τα εργοδοτικά επιχειρήματα δεν είναι πάντα ψευδή), στο πολιτικό επίπεδο δεν ζούμε την επικράτηση της ιδιωτικής οικονομίας και της ακραίας (νεοσυντηρητικής) άποψης ότι η αγορά πρέπει να αφεθεί στην ησυχία της χωρίς φορολογικά βάρη και κρατικές παρεμβάσεις.
Αντιθέτως. Βλέπουμε την επίμονη προσπάθεια να διασωθεί ο ευρύτερος κρατικός τομέας καθώς και να προστατευθούν οι εν γένει χρεώστες σε βάρος όσων αποταμίευσαν, δεν δανείστηκαν, περιόρισαν τη ζωή τους και δουλεύουν εξ ανάγκης περισσότερο και με μικρότερες αμοιβές, αλλά μεταβάλλονται σε οφειλέτες από την εναντίον τους φορολογική και ασφαλιστική επιδρομή. Αυτοί βλέπουν ότι, ενώ για την ανεργία ουδέν έγινε, επαναπροσλήφθηκαν οι καθαρίστριες, ξανάνοιξαν τα κρατικά κανάλια και αποκαταστάθηκε η κατρουγκάλειος -πολιτική ή νομική- πελατεία, ενώ δεν καταβλήθηκε καμία προσπάθεια εκλογίκευσης των αμοιβών και της διάρθρωσης σε χώρους στρατηγικής σημασίας, όπως π.χ. τα κρατικά νοσοκομεία.
Μέχρι στιγμής, η μόνη πολιτική παράταξη που ψέλλισε κάπως τα παραπάνω υπήρξε το Ποτάμι, που όμως δεν έχει απογαλακτιστεί εντελώς από την κρατιστική φορολογική στάση και δείχνει να στερεύει υπό την πολωτική πίεση των περιστάσεων. Ο φυσικός, ωστόσο, χώρος, από τον οποίον πρέπει να προέλθει η εκπροσώπηση των παραπάνω είναι η Ν.Δ. ως κεντροδεξιά (και όποια άλλη περί το κέντρο παράταξη, βέβαια, αλλά η Ν.Δ. έχει τη «βούλα»). Ο δε νέος αρχηγός της το πιστεύει.
Θα μπορέσει να το κάνει; Επιτρέψτε μου να αμφιβάλλω (ελπίζοντας, πάντως, να διαψευστώ). Και να φοβάμαι ότι σε όποιον έχει την (νεαρή) ηλικία, τις ευκαιρίες και τη δημιουργική διάθεση η Ελλάδα θα εξακολουθήσει επί χρόνια να του μεταδίδει το μήνυμα ότι θα ήταν καλό to get out of this place…