Τη κουβέντα αυτή την είχε εκστομίσει ο μακαρίτης ο πατέρας μου, πριν σχεδόν 40 χρόνια, σε μιά παρέα λογοτεχνών καθ' οδόν προς την Αρχαιολογική Εταιρεία, όπου θα εδίδετο διάλεξη από καθηγητάδες για τη παγκοσμιοποίηση και τα αγαθά της. Μου τη θύμισε μία λογοτέχνις της παρέας σ' ένα εξαίρετο αφήγημα της για το τι διημείφθη τότε.
Οι πεφωτισμένοι καθηγητάδες από τότε πάσχιζαν να ποτίσουν τη συνείδηση του κόσμου για τα καλά που θα έκανε η παγκοσμιοποίηση: όχι σύνορα, όχι πόλεμοι, μία γλώσσα, κοινές συνήθειες και γούστα, ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων, ιδεών κι αγαθών. Ποιός δε το θέλει αυτό; Άλλωστε είναι ο τελικός προορισμός των αρίστων κοσμοθεωριών και θρησκειών. Όμως τα νήματα προς αυτή τη κατεύθυνση δεν τα κινούν οι πολλοί (χάριν των οποίων) αλλά οι ελάχιστοι, που πραγματικά θα ωφεληθούν, οι αστοί όλου του κόσμου. Έτσι οι καθηγητάδες, οι διανοούμενοι, η ιντελιγκέντσια ως ευρύτερος κύκλος καταλήγουν να είναι οι σερβιτόροι των "θέλω" της αστικής τάξης. Είτε συγγνωστώς είτε ασυγγνώστως.
Η παγκοσμιοποίηση έχει ένα συστατικό: δεν πρόκειται να λάβει χώρα στη πατρίδα καθενός χωριστά. Αφού δεν θα υπάρχουν οριοθετημένες πατρίδες, το παιδί της ερήμου θα πάρει το δισάκι του στον ώμο και θα πάει σε πιό σκιερά μέρη. Έτσι οι φαινομενικά ωφελούμενοι της παγκοσμιοποίησης φέρονται να είναι οι κάτοικοι του τρίτου κόσμου. Μεταναστεύοντας οι πρώην δυστυχείς θα καταστούν (και καλά) κοινωνοί του δυτικού πολιτισμού και των καταναλωτικών αγαθών του. Στο τέλος, όταν παύσει η στήριξη και τα επιδόματα, θα περιθωριοποιηθούν, θα στραφούν στην εγκληματικότητα και θα κατρακυλήσουν σε ήσσονος σημασίας καταναλωτικές μονάδες. Κι έτσι ακόμη η οικονομική ελίτ πάλι κερδισμένη θα είναι. Το κόστος της παγκοσμιοποίησης θα το πληρώνει η εκάστοτε μεσαία και φτωχή γηγενής τάξη.
Σ' αυτή τη μοντέρνα σύλληψη ποστιάσματος κέρδους η ελίτ βρήκε ένα απρόσμενο σύμμαχο. Τον προαιώνιο ταξικό εχθρό της, την αριστερά. Η αριστερά, ξέπνοη και ξεδοντιασμένη διεθνώς μετά το 1989, βρήκε νέα σημαία για να κρατήσει τον κόσμο της, τους προσφυγομετανάστες. Με την ιδεοληψία της για τους επί γης κολασμένους στέκεται αλληλέγγυα στους νέους επήλυδες. Τους συντρέχει και τους ενισχύει στη μετεγκατάσταση τους στη δύση. Δεν κάνει όμως τίποτε άλλο απ' το να ρίχνει νερό στο μύλο των κεφαλαιοκρατών. Αυτοί οι χοντροί κύριοι στέκονται αγέρωχοι στο κάδρο, ως πωλώντες τοις μετρητοίς κι εμείς οι υπόλοιποι (ο πολτός) απισχνασμένοι, ως πωλώντες επί πιστώσει. Τρίβουν τα χέρια τους με τα νέα πελατάκια που τους κουβαλούν αφενός οι μίσθαρνοι ανταποκριτές τους με παρέα την εκκλησία κι αφετέρου η αριστερά στο άρμα της ιδεολογίας της.
Όσο ο καρχαρίας χρειάζεται τη σαρδέλα για να του καθαρίζει τη ράχη απ' τα παράσιτα έχει καλώς. Όταν όμως τελειώσουν τα παράσιτα κι οι μικροοργανισμοί, τότε ο καρχαρίας θα φάει τη σαρδέλα. Είναι στη φύση του.