ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Η φιλάνθρωπη Αμερική και η απάνθρωπη Ευρώπη

10:04 - 21 Δεκ 2012
Ντίνος Κουτσολιούτσος

Γράφει ο Ντίνος Κουτσολιούτσος

Το παλιό εκείνο τον καιρό, δηλαδή μόλις πριν λίγα χρόνια, η Ευρώπη φάνταζε σαν η ιδανική ανθρώπινη κοινωνία στον Δυτικό αλλά και στο υπόλοιπο κόσμο, για την κοινωνική της πολιτική, η οποία προσέφερε στους λαούς της προνόμια και κοινωνικές υπηρεσίες που ζήλευαν όλοι, σαν την δημόσια υγεία, την τζάμπα παιδεία, την κατοχύρωση των εργασιακών δικαιωμάτων, και άλλα παρόμοια κοινωνικά αγαθά.

Σε αντιπαράθεση με την Ευρώπη, η Αμερική, δηλαδή οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, εθεωρούντο ό,τι το χειρότερο υπάρχει σε κοινωνική πρόνοια, όπου η εργασία δεν εθεωρείτο δικαίωμα, τα εργατικά συνδικάτα ήταν αποδυναμωμένα, η υγεία δεν ήταν δημόσια, ούτε τζάμπα, και η παιδεία παρομοίως.
Μέσα σε πέντε χρόνια, από το ξεκίνημα της οικονομικής καταστροφής, το 2007/8 έως σήμερα, η Αμερική και η Ευρώπη έχουν ανταλλάξει πολιτικοοικονομικά πορτραίτα και κοινωνικές ταυτότητες. Καταλύτες ήταν δύο συμπληρωματικοί παράγοντες. Ο ένας παράγων ήταν η οικονομική καταστροφή, αυτή καθεαυτή, που έπληξε πρώτα την Αμερική και αμέσως μετά την Ευρώπη, και ο δεύτερος παράγων ήταν οι αντίστοιχες πολιτικής ηγεσίες, στις ΗΠΑ και στην Ευρωζώνη, με την αμερικανική ηγεσία να επιλέγει οικονομικές στρατηγικές με πρωτεύοντα στόχο την προστασία του αμερικανικού λαού από τις βαρύτερες επιπτώσεις της οικονομικής καταστροφής, και την Ευρωζωνική «ηγεσία», να εφαρμόζει πειθήνια την πολιτική που επέβαλε και συνεχίζει να επιβάλλει η Γερμανία της Μέρκελ, με αντικειμενικό στόχο την προστασία του ιδιωτικού χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και του γερμανικού λαού από τις βαρύτερες επιπτώσεις της ευρωζωνικής κρίσης.
Οι αριθμοί της ανεργίας αφηγούνται μία απλή ιστορία. Η ανεργία στις ΗΠΑ, μέσα στα τέσσερα χρόνια της προεδρίας Ομπάμα, ανέβηκε από τα 8%, ακαριαίως στα 10% με το πλήρες ξέσπασμα της κρίσης, και τα υπόλοιπα τρία χρόνια, μέσω των προσπαθειών της κυβέρνησης και της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας, κατέβηκε στα 7.7% τον περασμένο Σεπτέμβριο. Τα ίδια τέσσερα χρόνια, η ανεργία στην Ευρωζώνη, ξεκίνησε περίπου από το ίδιο σημείο όπως η αμερικανική, αλλά ανέβηκε σταθερά και συνεχώς, για να κοντεύει να ακουμπήσει τα 12% την σήμερον ημέρα και συνεχίζει να ανέρχεται. Έως και στην Γερμανία, έχουν αρχίσει μονομερείς απολύσεις χιλιάδων εργατών και υπαλλήλων από μερικές μεγάλες επιχειρήσεις.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα κόντεψε να χάσει τις προεδρικές εκλογές τον περασμένο Νοέμβριο διότι κατά γενική ομολογία του αμερικανικού λαού και του αμερικανικού πολιτικού συστήματος, δεν είχε μπορέσει να κατεβάσει ακόμα περισσότερο την ανεργία σε ποσοστά που να μη βαραίνουν κοινωνικά εκατομμύρια ανέργους αμερικανούς. Αντιθέτως, η ευρωζωνική «ηγεσία», υπόδουλη όπως είναι στις γερμανική βούληση και επιταγή, πανηγυρίζει, με μία πολιτική που όχι μόνο ανέχεται παρά συντηρεί και επιμέρους προκαλεί τεράστια ανεργία σε διάφορους λαούς. (Βλέπε τις πρόσφατες δηλώσεις του Ντράγκι, προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που εκθείασε μόλις χθες τα επιτεύγματα της Ευρωζώνης, γύρω από τα ετήσια ελλείμματα των κρατικών υπολογισμών) Για την γερμανοκρατούμενη Ευρωζώνη, χαμηλά δημόσια ελλείμματα είναι πολύ μεγαλύτερη προτεραιότητα από την τεράστια ανεργία που μαστίζει γενικά την Ευρώπη, την εγκληματικά υψηλή ανεργία που υπάρχει στην Ισπανία και στην Ελλάδα, και από το γεγονός ότι για εκατοντάδες χιλιάδες νέων ευρωπαίων, εάν όχι εκατομμύρια, η μόνη λύση είναι να γίνουν μία χαμένη γενεά, η να μεταναστεύσουν, ακόμα μία φορά στις χώρες του Βορρά, όπως έκαναν οι γονείς τους.
Η τρομακτική διαφορά στις πολιτικές επιλογές μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής ζωγραφίζονται με διάφορα συμπληρωματικά χρώματα.
1) Η Αμερικανική ηγεσία είναι κατεξοχήν κεντροαριστερά. Η Γερμανική ηγεσία είναι κεντροδεξιά. (Είναι φυσικά τελείως περιττό να μιλάμε για την ταυτότητα της επίσημης ευρωζωνικής ηγεσίας, διότι η πολιτική της δύναμη είναι ουσιαστικά μηδενική).

2) Η τεράστια διαφορά στο καταστατικό των δύο κεντρικών τραπεζών. Στην Ευρώπη, η Κεντρική Τράπεζα του Ντράγκι, περιορίζεται ασφυκτικά στην σταθερότητα του ευρώ. Αντιθέτως, η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα είναι αναγκασμένη να στοχεύει σε δύο συνυπάρχοντες, και ενίοτε, όπως η σημερινή κρίση, αντικρουόμενους στόχους. Στην σταθερότητα του νομίσματος και στην πλήρη απασχόληση εργασίας του αμερικανικού λαού. Αυτή η διαφορά Αμερικής και Ευρώπης ζωγραφίστηκε με δυνατά χρώματα τον τελευταίο μήνα, όταν η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα, για πρώτη φορά στην ιστορία της, αποφάσισε επίσημα, να συνδέσει την στρατηγική της για το ύψος των επιτοκίων που ελέγχει, στην προσπάθεια σταθεροποίησης του νομίσματος, με τον στόχο να κατεβάσει την ανεργία στα 6.5% του εργατικού πληθυσμού, επιτρέποντας, ταυτόχρονα, τον τιμάριθμο να κυμαίνεται έως και στα 2.5% ετησίως. Η διαφορά αυτής της πολιτικής με την πολιτική της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας, και ακόμα χειρότερα με την πολιτική της γερμανικής Bundesbank δεν θα μπορούσε να είναι πιο εκκωφαντική. Η μία τράπεζα της Αμερικής, προβάλλει την αναστήλωση της οικονομίας σαν πρωταρχική ανάγκη, η δε ευρωζωνική τράπεζα, αυτοθαυμάζεται για την πολιτική λιτότητας, τα χρόνια που μία ολόκληρη γενεά νέων ανθρώπων πάει να χαθεί από το χάρτη της ιστορίας.

3) Στην Αμερική, η αλληλεγγύη ανάμεσα στο κράτος και στις διάφορες πολιτείες, είναι αυτονόητη και απόλυτη. Έτσι, επί γενεές, διάφορες πλούσιες πολιτείες, σαν την Καλιφόρνια, συνεισφέρουν με τους φόρους τους στα έσοδα που έχουν ανάγκη φτωχότερες πολιτείες, διότι δεν είναι τόσο παραγωγικές, και οι ισολογισμοί τους είναι αιωνίως ελλειμματικοί. Αντιθέτως, όπως η ευρωζωνική κρίση απέδειξε τρανταχτά και τραγικότατα, η πολυδιαφημισμένη αλληλεγγύη της κοινότητας με το κοινό νόμισμα, υποχώρησε ακαριαία στα εθνικιστικά συμφέροντα, στις ρατσιστικές αντιπάθειες και στα ιστορικά τραύματα, από τα οποία πάσχει η Ευρώπη διαχρονικά. Το τελευταίο έτος, η γερμανική κυβέρνηση πέρασε μέσα από το γερμανικό κοινοβούλιο, νομοθεσία που επιτρέπει στο γερμανικό κράτος να δημιουργήσει γερμανικά ομόλογα και να επιτρέψει στα διάφορα γερμανικά κρατίδια που είναι καταχρεωμένα, και των οποίων τα δημόσια χρέη δεν είναι βιώσιμα, (αλλά ελληνικά), να ανταλλάξουν τα δικά τους πάμφθηνα ομόλογα με τα πανίσχυρα γερμανικά ομόλογα. Αυτό που δεν δέχεται η Γερμανία να κάνει για την Ευρωζώνη, το κάνει για τον γερμανικό λαό.

4) Η Αμερική, μέσω των κρατικών της ομολόγων, που καλύπτουν τις χρηματοπιστωτικές ταυτότητες και των 50 πολιτειών, εξακολουθεί να δανείζεται με φτηνότατα επιτόκια, που είναι χαμηλότερα του ετήσιου τιμάριθμου, δηλαδή, καθιστούν την συντήρηση του αμερικανικού δημοσίου χρέους άτοκη. Η Γερμανία, παρόλο που σημαίνοντες οικονομικοί αναλυτές, από την αρχή της κρίσης, πίστεψαν και πιστεύουν ότι ένα βασικό ευρωομόλογο , λόγω της τεράστιας οικονομικής επιφάνειας της ευρωζωνικής οικονομίας, θα κέρδιζε αυτομάτως εξίσου μηδενικά επιτόκια όπως τα αμερικανικά, η τα ιαπωνικά κρατικά ομόλογα, απαγόρευσε οιαδήποτε σοβαρή συζήτηση για την εφαρμογή τους. Αντί αυτού επικαλέστηκε την παραπλανητική ανάγκη, να μην επιβαρύνει τους γερμανούς ψηφοφόρους με τα χρέη άλλων κρατών. Στην πραγματικότητα, ένα ευρωομόλογο, που θα αντικαθιστούσε όλα τα μεμονωμένα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης, θα κυμαινόταν, σύμφωνα με αναλυτές, στα ύψη των πολύ χαμηλών επιτοκίων που πληρώνουν τα αμερικανικά και ιαπωνικά ομόλογα. Η Γερμανική επιλογή να μην επιτρέψει ευρωομόλογα έχει καθαρό χαρακτήρα οικονομικού ιμπεριαλισμού για το εξής λόγο.

Η ευρωζωνική κρίση μετέτρεψε τα κρατικά ομόλογα από το κοινό παρανομαστή του επιτοκίου των 4%, που όλα τα κράτη πλήρωναν πριν από την κρίση, σε δύο κατηγορίες τυχερών και άτυχων κρατών. Τα τυχερά κράτη του Βορρά συντηρούν τα τεράστια χρέη τους με επιτόκια χαμηλότερα του τιμαρίθμου, άρα, ουσιαστικά «άτοκα», ενώ ο άτυχος Νότος, καταχρεώνεται και αποδυναμώνεται περαιτέρω, αναγκαζόμενος να συντηρεί τα χρέη του με επιτόκια πολλαπλάσια σε μέγεθος αυτών του βορρά. Και όσο η κρίση συνεχίζεται αυτή η σημαντική οικονομική ανισότητα ανάμεσα σε Βορρά και Νότο, έρχεται να προστεθεί στην υπάρχουσα τεράστια ανισότητα εμπορικών συναλλαγών, ανάμεσα στο Βορρά και στο Νότο. Δηλαδή, ο οικονομικός ιμπεριαλισμός που έχει πολύ αποτελεσματικά επιβάλει η Γερμανία από την αρχή της κρίσης, συνεχίζεται με ραγδαία ταχύτητα, και γιγαντώνει την γεωπολιτική αποδυνάμωση του Νότου, και την αντίστοιχη γεωπολιτική επικράτηση του βορρά και ειδικότερα της Γερμανίας. Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο η Γερμανία απαγορεύει τα ευρωομόλογα.

5) Η μεγάλη διαφορά στα αντίστοιχα αποτελέσματα της αμερικανικής και της ευρωζωνικής πολιτικής διαγράφονται και σε δύο άλλα σημαντικότατα σταθμά. Το ένα είναι η νομισματική χαλάρωση που πραγματοποιείται στην Αμερική, από την αρχή της κρίσης, και, αντιθέτως, στην νομισματική συρρίκνωση που έχει επιβάλει η Γερμανία μέσω του τεχνάσματος της «αναγκαίας» δημοσιονομικής λιτότητας. Τα θετικά αποτελέσματα της αμερικανικής πολιτικής να πλημμυρίσει την οικονομία με χρήμα επέτρεψαν στην αμερικανική οικονομία να αναπτυχθεί πάνω από 10% από το 2008, και έτσι δημιουργήθηκαν περισσότερες θέσεις εργασίας που κατέβασαν τα ποοστά ανεργίας. Αντιθέτως, η Ευρωζώνη έμεινε βασικά στάσιμη, με μόνη την Γερμανία να πραγματοποιεί σημαντική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, εν μέσω μίας γενικότερης συρρίκνωσης των οικονομιών των περισσοτέρων άλλων κρατών. Το τρίτο τρίμηνο του 2012, η Αμερική αναπτύχθηκε πάνω από 3%, την στιγμή κατά την οποία η Ευρώπη απειλείται από το λεγόμενο «διπλό πέσιμο» («douple dip»), δηλαδή δεύτερη, επαναλαμβανόμενη ύφεση.

Ο λόγος φυσικά για αυτή την μεγάλη διαφοροποίηση στην οικονομική πολιτική των δύο μπλόκων είναι φυσικά το γεγονός ότι όταν ένας Αμερικανός πονάει στην Αμερική, όλη η Αμερική πονάει, και αντιδρά ανάλογα για να διορθώσει την κατάσταση. Στην Ευρώπη, αντιθέτως, όταν ένας έλληνας η ένας ισπανός πονάει, ο Γερμανός το μόνο που τον κόβει είναι πόσα δάνεια πρέπει να παραχωρήσει και πόσο επιτόκιο θα εισπράξει. Αυτή και μόνο, η απλή αντιπαράθεση, εξηγεί το Α και το Ω της Ευρωζωνικής τραγωδίας και του ευρωζωνικού προβλήματος.

Όλες αυτές οι σημαντικότατες διαφοροποιήσεις στις αντίστοιχες πολιτικές και οικονομικές στρατηγικές των δύο αυτών τεραστίων αγορών και κοινωνιών, έχουν τελείως αντιστρέψει τους ρόλους που έχουν υιοθετήσει οι δύο αντίστοιχες πολιτικές ηγεσίες. Η Αμερικανική, και η Γερμανοκρατούμενη Ευρωζωνική. Και φτάσαμε στο σωτήριο έτος 2013, όπου το «φιλάνθρωπο» αμερικανικό κράτος φαίνεται να νοιάζεται πιο σοβαρά για την ευμάρεια των πολιτών του, ενώ το «απάνθρωπο» ευρωζωνικό κράτος συνεχίζει να καταπιέζει εγκληματικά εκατομμύρια πολιτών του, χωρίς να υπάρχει ούτε ίχνος σωτηρίας στο άκρος του τούνελ. Για τους λαούς του Ευρώ είναι εξόχως σημαντικό να συνειδητοποιήσουν, ότι η Ευρωζώνη έχει γίνει, έχει καταντήσει, αυτό που τώρα είναι διότι η κυρίαρχη δύναμη είναι αυτή της Γερμανίας, και όχι μόνο αυτό, αλλά της γερμανικής νεοφιλελεύθερης, κεντρο-, και ακροδεξιάς ιδεολογίας. Δηλαδή, η Ευρωζώνη έχει μεταμορφωθεί σε αυτό που έχει μεταμορφωθεί, ξένη από το όραμα που αρχικά ένωσε την Ευρώπη, γιατί είναι μαγεμένη από την νεράιδα του γερμανικού νεοφιλελευθερισμού. Μιλάμε, δηλαδή, για μία άκρως αντι-ανθρωπιστική συνταγή.

Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.