Το παράδειγμα με τα αναλογικά και ψηφιακά ραδιόφωνα, που τουλάχιστον εμείς οι παλαιότεροι ευτυχήσαμε να ζήσουμε και τα δύο, και να διακρίνουμε την διαφορά, είναι το καλύτερο παράδειγμα για να περιγράψει κανείς αυτήν διανοητική διαφορά στους εγκεφάλους μας, και για να γίνει αντιληπτή.
Στο αναλογικό ραδιόφωνο, γυρνάς μια ροδίτσα, η ένα δείκτη, ψάχνοντας ένα ειδικό κύμα για να ακούσεις έναν ειδικό ραδιοσταθμό. Όσο πλησιάζεις στο συγκεκριμένο σημείο, αρχίζεις να λαμβάνεις το σήμα του σταθμού, αλλά αρχικά το λαμβάνεις πολύ αδύνατο, με μεγάλη ασάφεια στον ήχο. Προχωρώντας προς το σωστό σημείο του ραδιοσταθμού, ο ήχος από τον σταθμό γίνεται όλο πιο δυνατός και λιγότερο ασαφής, ώσπου να φτάσεις πάνω στο ακριβές σημείο του σταθμού, που το αναγνωρίζεις διότι ο ήχος είναι πλέον απόλυτα σαφής, απόλυτα καθαρός, και πολύ δυνατός. Και εκεί συνήθως σταματάς, και ακούς τον σταθμό που διάλεξες. Εάν όμως προχωρήσεις και προσπεράσεις με την βελόνα το ακριβές σημείο του σταθμού, τότε ο ήχος από τον σταθμό αρχίζει σιγά σιγά να γίνεται πάλι πιο ισχνός και πιο ασαφής, ώσπου να χαθεί εντελώς λίγο παραπέρα. Αυτή η διαδικασία περιγράφει πολύ παραστατικά τον τρόπο με τον οποίον δουλεύει το πολύ αναλογικό μυαλό.
Αντίθετα, στα σημερινά ψηφιακά ραδιόφωνα, όταν ταξιδεύεις την βελόνα για να βρεις το ακριβές σημείο του σταθμού που γυρεύεις, δεν πιάνεις κανένα ήχο, κανένα σημάδι του σταθμού που γυρεύεις, πάρα μόνο όταν χτυπήσεις το ακριβές σημείο όπου βρίσκεται ο συγκεκριμένος σταθμός. Και τότε, ξαφνικά, από το μηδέν φτάνεις στο εκατό, από την μια στιγμή στην άλλη, και ακούς τον σταθμό καθαρά και δυνατά. Και εάν προχωρήσεις έστω και ένα απειροελάχιστο βήμα παραπέρα, χάνεται αστραπιαία ο σταθμός, λες και δεν υπάρχει πια. Αυτός είναι ο τρόπος που δουλεύει το ψηφιακό μυαλό στον άνθρωπο.
Αυτήν την ανακάλυψη την έκανα στην προσωπική μου ζωή εδώ και αρκετά χρόνια από την προσωπική μου εμπειρία, πρωταρχικά από τις δυσκολίες που είχα στην επικοινωνία με διάφορους κολλητούς μου με τους οποίους είχα αναρίθμητους διαλόγους , και αργότερα εξατάζοντας τον τρόπο με τον οποίον σκέπτομαι.
Δεν ξέρω πώς διαχωρίζονται σε ποσοστά πληθυσμού τα αναλογικά μυαλά από τα ψηφιακά, και κατά πόσον μερικά μυαλά είναι πολύ αναλογικά η πολύ ψηφιακά, η εάν πολλά μυαλά έχουν τις δύο αυτές λειτουργίες ίσα μοιρασμένες, και λειτουργούν σε ικανοποιητικό βαθμό και αναλογικά και ψηφιακά.
Προσωπικά, το δικό μου το μυαλό είναι άκρως αναλογικό, έχω τρομερή δυσκολία να προσέξω και να υπολογίσω στην σκέψη μου λεπτομέρειες, ούτε να τις θυμηθώ. Και τα μεγάλα προβλήματα που έχω στην ζωή μου στην επικοινωνία είναι με άτομα που σκέπτονται άκρως ψηφιακά. Καί είναι αξιοπερίεργο, και ίσως όχι τυχαίο, ότι μερικοί κολλητοί φίλοι και φιλες μου, σκέπτονται άκρως ψηφιακά, και οι δυσλειτουργικές επικοινωνίες ανάμεσα μας, με οδήγησαν να καταλάβω τι μας συμβαίνει.
Αυτά τα δύο ειδών μυαλά, το αναλογικό και το ψηφιακό, έχουν το καθένα τα πλεονεκτήματα τους και τα μειονεκτήματα τους. Συμπληρώνουν το ένα το άλλο, αλλά από την απόσταση δύο διαφορετικών ατόμων. Το ασαφώς σκεπτόμενο αναλογικό μυαλό ψάχνει και βρίσκει ιδέες πιο εύκολα, διότι το μυαλό του πιάνει πολλούς ασαφείς και ισχνός “ήχους”, δηλαδή ιδέες, και με αυτό τον τρόπο μπορεί να είναι πιο δημιουργικό στην ανακάλυψη και ταυτοποίηση νέων ιδεών. Το μειονέκτημα του ασαφους μυαλού είναι ότι κάνει πολύ συχνά λάθος στην σκέψη του, διότι πολλές φορές μπορεί να συλλάβει έναν ασαφή ήχο, μια ασαφή ιδέα, ή μία ασάφεια στην πραγματικότητα που παρατηρεί και να της δώσει μια λάθος εξήγηση, να την αντιληφθεί εντελώς λανθασμένα, μέσα στην ασάφεια που διακρίνει και την αντίληψη του και τον τρόπο του σκέπτεσθαι,
Από την άλλη μεριά, η τρομερή ανάγκη επακρίβειας που διακρίνει τον τρόπο που παρατηρεί και τον τρόπο με τον οποίον σκέπτεται το ψηφιακό, επακριβές μυαλό, το εμποδίζει να δει τις γκρίζες περιοχές ανάμεσα στο μαύρο και το άσπρο, που είναι τα μόνα σημεία που βλέπει. Όταν το ψηφιακό μυαλό εστιάζει πάνω στο ακριβές σημείο του θέματος το οποίο εξετάζει, η ευκρίνεια που διακρίνει την αποτελεσματικότητα της σκέψης του είναι ασυναγώνιστη. Αλλά το ψηφιακό μυαλό παραμένει απολύτως τυφλό στα γκρίζα ενδιάμεσα διαστήματα, ανάμεσα στις κουκίδες του μαύρου, που σημειοδοτουν το επίκεντρο της ιδέας που επεξεργάζεται και πάνω στην οποία λειτουργεί. Αλλά χάνει το μεγαλύτερο μέρος της οικουμένης, γιατί τα γκρίζα διαστήματα υπερτερούν σε πλήθος και αριθμό, των μαύρων κουκίδων. Τα αναλογικά διαστήματα ανάμεσα στα ψηφιακά σημεία είναι πολύ περισσότερα από τα ψηφιακά σημεία.
Για να δούμε καλύτερα τις διαφορές ανάμεσα στα αυτά τα δύο διαφορετικού είδους μυαλά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε παραδείγματα από το σύγχρονο πολιτικό σκηνικό.
Η Μέρκελ έχει ένα άκρως αναλογικό μυαλό, το οποίο και την βοήθησε σημαντικά να ηγηθεί με ανεπανάληπτη επιτυχία και της Γερμανίας αλλά ακόμα πιο σημαντικά της Ευρώπης. Είναι παροιμιακή η ηγετική στάση της Μέρκελ καθόλην την διάρκεια της ηγεσίας της, διότι αρνήθηκε να υπηρετήσει ουδεμία πολιτική ιδεολογία, παρά κρατώντας τον κεντρικό στόχο της ενωμένης Ευρώπης, είχε το απαραίτητο αναλογικο μυαλό για να διακρίνει και τις πιο ασαφείς δυνάμεις, προθέσεις, καταστάσεις, στο σύνολο των κρατών της Ευρώπης, στο σύνολο των ηγετών της Ευρώπης, και να μπορεί, κολυμπώντας άνετα και αποτελεσματικά μέσα σε αυτούς τους ωκεανούς ασάφειας, να κατασταλάξει την βελόνα της ηγεσίας της στο καλύτερο δυνατόν σημείο , ακόμα και εάν αυτό το σημείο δεν ήταν το πιο ευκρινές. Αυτή η ελαστικότητα σκέψης, μόνο σε πολύ αναλογικά μυαλά μπορεί να υπάρξει.
Αντιθέτως ο κ. Σόιμπλε διαθέτει ένα άκρως ψηφιακό μυαλό. Για αυτό και ο πρώην υπουργός οικονομικών της Γερμανίας ήταν από την αρχή, και παρέμεινε έτσι, εναντίον της τωρινής σύστασης της Ευρωζώνης, λόγω της τρομερής ασάφειας, έως και ασυναρτησίας, που διακρίνει το ευρώ όταν είναι το κοινό νόμισμα δύο τόσο άνισων και διαφορετικών οικονομιών όπως της Γερμανίας και της Ελλάδας. Ο πολιτικός με το ψηφιακό μυαλό χρειάζεται επακριβώς μετρημένα κουκιά για να δράσει αποτελεσματικά. Και για αυτό, πολύ σωστά, ο κ. Σόιμπλε, από το 2010, και έκτοτε, συμβούλευε την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Και για αυτό, η ιδανική του Ευρωζώνη, όπως έχει επανειλημμένα διευκρινήσει, ήταν και είναι μια ευρωζώνη αποκλειστικά των δυνατών οικονομιών του Βορρά.
Και ο μόνος τρόπος που αυτά τα δύο αντίθετα σκεπτόμενα μυαλά μπόρεσαν να συνεργαστούν τόσο αποτελεσματικά, επί τόσα χρόνια, ήταν διότι η ασαφης στάση της Μέρκελ δεν τσαλακώνονταν από την αντίθετη συμβουλή του Σόιμπλε, και διότι ο Σόιμπλε, σαν Γερμανός, ενκατακλείδι υπάκουε πάντα στην θεσμική ηγεσία της Μέρκελ, και διότι και οι δύο πολιτικοί, και η Μέρκελ και ο Σόιμπλε, σαν έξυπνοι και λειτουργικοί Γερμανοί, ήσαν αφοσιωμένοι απόλυτα στην ανάγκη συνεργασίας των δύο θεσμικών των ρόλων. Βλέπουμε δηλαδή, σε αυτό το παράδειγμα, ότι αυτά τα δύο μυαλά, σε δύο συνεργαζόμενα άτομα, μπορούν να προσφέρουν μια ανεπανάληπτη επιτυχημένη συνεργία.
Ο δικός μας ο Τσίπρας, διαθέτει επίσης ένα εξόχως αναλογικό μυαλό, αντιθέτως με τον Μητσοτάκη, που φαίνεται, δυστυχώς, μάλλον ψηφιακός στο σκέπτεσθαι. Λόγω του απόλυτα αναλογικού του μυαλού, μπόρεσε ο Τσίπρας να θριαμβεύσει επί των 9 συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ. Και μόνο ένα αναλογικό μυαλό σαν του Τσίπρα, θα μπορούσε να κάνει τόσες και τέτοιες κωλοτουμπες μέσα σε 4 χρόνια, και να τις διαπεραιώσει με απόλυτη επιτυχία, επί πλέον. Διότι, όπως είπαμε και στο παράδειγμα της Μέρκελ, ο Τσίπρας διαθέτει, τουλάχιστον έως τώρα, ένα αλάθητο (αναλογικό) ένστικτο να σταματάει την βελόνα της πολιτικής του, όχι στο σωστό, το απόλυτα ευκρινές σημείο, αλλά στο πιο προσιτό, στο ποτό εφικτό, στο καλύτερο σημείο, από πολλά μη ευκρινή σημεία. Αντιθέτως, π.χ., ο προκάτοχος του, ο Σαμαράς, με.το ψηφιακό μυαλό του, όταν είδε τα δύσκολα, και ότι δεν μπορούσε να φτάσει στο ακριβές σημείο που αυτός ήθελε, παράτησε την προσπάθεια διότι δεν μπορούσε να κολυμπήσει σε αναλογικά ερτζιανά.
Το αναλογικό μυαλό του Τσίπρα του επιτρέπει χωρίς να χάνει τον ύπνο του, και να οραματίζεται και να υπόσχεται ότι θέλει, είτε είναι ψεμματάρες είτε αυταπάτες, από την μια μεριά, αλλά μετά, πάνω στην πολιτική του πράξη, ενώ έχει ξεκινήσει από οράματα και εξωπραγματικές υποσχέσεις, ο Τσίπρας εστιάζει την βελόνα του πάνω στο πιο εφικτό σημείο, χωρίς να σκοτιζεται ούτε προς στιγμή, το τί είχε υποσχεθεί ή ποια ιδεολογία έχει.
Ο Βαρουφάκης έχει ένα πολύ ψηφιακό μυαλό, αλλά έχει και ένα ιδιαίτερα δυνατό μυαλό, που του επιτρέπει να κολυμπάει εύκολα και στα ψηφιακά σημεία αλλά και στα αναλογικά γκρίζα διαστήματα. Αλλά η ψηφιακή του στάση σαν υπουργός οικονομικών το 2015 ήρθε άμεσα, αστραπιαία θα έλεγα, και απόλυτα, σε τρομερή σύγκρουση με το ψηφιακό μυαλό του Σόιμπλε. Ο Σόιμπλε ήξερε από την πρώτη στιγμή την οικονομική αλήθεια που πρόσφερε ο Βαρουφάκης με την πολιτική που έφερε στο Eurogroup , το πρώτο εξάμηνο του 2015. Η ψηφιακή παρουσίαση της πρότασης που έκανε ο Βαρουφάκης, ήταν κατ' ευθείαν κατανοητή από τον Σόιμπλε Για αυτό και ο Σόιμπλε δεν επέτρεψε ούτε στον εαυτό του, ούτε και σε κανέναν άλλο στο Eurogroup να απαντήσει στον Βαρουφάκη σε ψηφιακό, αληθές, επίπεδο. Η μόνη δυνατή απάντηση ήταν αυτή που ήρθε, η απόλυτα επιτυχημένη γελοιοποίηση του Έλληνα υπουργού οικονομικών. Εάν θυμάστε καλά, οι περιγραφές των συνεδριάσεων του Eurogroup, ήταν απόλυτα αντιφατικές. Ο Βαρουφάκης.μας.έλεγε ότι τους έκανε απόλυτα επακριβείς, ψηφιακές οικονομικές παρουσιάσεις, και οι Ευρωπαίοι τον κοροϊδεύανε ότι έπαιζε τον καθηγητή. Αυτός ο χλευασμός ήταν η μόνη δυνατή αντίσταση των δανειστών, γιατί δεν μπορούσαν να μιλήσουν επί της ουσίας. Και δυστυχώς, ο ελληνικός τύπος, και ο ελληνικός λαός, με πρωτοστατούσαν την ελληνική αντιπολίτευση, με την εθνική παθολογία που έχουμε να σκοτώνουμε πολλούς από τους μεγάλους Έλληνες που τυχαίνει να γεννηθούν και να πράξουν στην χώρα μας, σπεύσαμε να ρίξουμε τον Γιάνη στον Καιάδα, επειδή είχε την αυθάδεια να σβήσει ένα ν από το όνομα του. Και ο τρόπος που παραιτήθηκε ο Βαρουφάκης καταδεικνύει το ψηφιακό μυαλό του. Όταν η βελόνα της πολιτικής του Τσίπρα ξέφυγε από το ακριβές σημείο της πρπσυμφωνημένης στρατηγικής, ο Γιάνης έγινε καπνός.
Και τέλος, αυτό το ανεπανάληπτο ειδύλλιο ανάμεσα στα δύο πιτσουνάκια, την Μέρκελ και τον Τσίπρα, ήταν αναπόφευκτο άπαξ και οι δύο αυτοί πολιτικοί, με τα ακραία αναλογικά μυαλά, άρχισαν να κουβεντιάζουν μεταξύ τους. Μιλάμε φυσικά, για love at first sight, δηλαδή παράφορος έρωτας πολιτικός, με την πρώτη κουβεντουλα. Θα πρέπει να ήταν και οι δύο άκρως θαυμαστές με το μυαλό του άλλου. Και είχαμε αυτήν την ανεπανάληπτη ιστορική στιγμή, η απόλυτη σύγκρουση ανάμεσα στους δύο υπουργούς οικονομικών, Σοίμπλε και Βαρουφάκη, με τα δίδυμα ψηφιακά μυαλά τους, και το απόλυτο πολιτικό ειδύλλιο, ανάμεσα στους δύο προϊσταμένους τους, τον Τσίπρα και την Μέρκελ, με τα αναλογικά μυαλά τους. Έρως ανίκατε μάχαν!