Στο ΙΚΑ το μεγαλύτερο ασφαλιστικό φορέα της χώρας, με δεκάδες χιλιάδες αιτήσεις ασφαλισμένων να βρίσκονται σε αναμονή, η επεξεργασία από τα αρμόδια υποκαταστήματα απονομών συντάξεων γίνεται με ρυθμούς χελώνας. Η αύξηση των αιτήσεων συνταξιοδότησης με τα κύματα φυγής τα τελευταία χρόνια, σε συνδυασμό με την έλλειψη προσωπικού μετά από συνταξιοδοτήσεις, μη ανανέωση συμβάσεων, απολύσεις και διαθεσιμότητα, έχουν ως αποτέλεσμα ένας ελάχιστος αριθμός υπαλλήλων-εισηγητών να έχει απομείνει για τη διεκπεραίωση των συνταξιοδοτικών αποφάσεων.
Ενδεικτικά το Περιφερειακό Υποκατάστημα Συντάξεων Αθηνών έχει στη διάθεσή του είκοσι υπαλλήλους - εισηγητές όπου έκαστος εξ αυτών έχει «χρεωθεί» περίπου δύο χιλιάδες πεντακόσιες (2.500) αιτήσεις Συνταξιοδότησης.
Στην ίδια περίπου κατάσταση βρίσκεται και το Υποκατάστημα Συντάξεων Ιλίου - Αγίων Αναργύρων με πέντε υπαλλήλους - εισηγητές με τον κάθε υπάλληλο να διαχειρίζεται περίπου δύο χιλιάδες αιτήσεις. Σε καλύτερη μοίρα βρίσκονται το Υποκατάστημα Συντάξεων του Πειραιά όπου στο σύνολο των δεκαοκτώ υπαλλήλων αντιστοιχούν στον καθένα περίπου χίλιες διακόσιες πενήντα αιτήσεις συνταξιοδότησης, ενώ στο Υποκατάστημα Περιστερίου, στο σύνολο των οκτώ υπαλλήλων αντιστοιχούν στον καθένα περίπου χίλιες Αιτήσεις.
Ακόμη, στο Υποκατάστημα Πατησίων 7.500 αιτήσεις μοιράζονται πέντε υπάλληλοι ενώ στο Υποκατάστημα Αμαρουσίου 6.500 αιτήσεις ανατίθενται στους 6 αρμόδιους υπαλλήλους. Ίδια εικόνα υπάρχει και στα υπόλοιπα υποκαταστήματα με το ρεκόρ, στο Υποκατάστημα Ηλιούπολης όπου, για δύο χιλιάδες αιτήσεις ασφαλισμένων υπάρχει ένας και μοναδικός υπάλληλος. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι εν λόγω υπάλληλοι είναι «νέοι» κατά κύριο λόγο στον τομέα, κάτι που έχει ως συνέπεια να μην είναι δυνατή η ταχεία διεκπεραίωση των αντίστοιχων υποθέσεων.
Παρόμοια κατάσταση ελαφρώς βελτιωμένη παρατηρείται στον ΟΑΕΕ με τον κάθε υπάλληλο να χρεώνεται με μερικές εκατοντάδες αιτήσεις και να προσπαθεί να μειώσει όσο το δυνατόν περισσότερο το χρόνο μέχρι την τελική έκδοση. Αντίθετα, στο Δημόσιο η συνταξιοδοτική πράξη με μόνο το χρόνο του Δημοσίου, εκδίδεται σχετικά γρήγορα και στη συνέχεια ο φάκελος, εφόσον υπάρχει διαδοχική ασφάλιση, προωθείται στον αρμόδιο φορέα για να προστεθεί στους χιλιάδες φάκελους που ανωτέρω αναφέρουμε.
Έτσι σήμερα η αναμονή για την έκδοση μιας συνταξιοδοτικής απόφασης εφόσον ο ασφαλισμένος έχει χρόνο σε μόνο ένα ασφαλιστικό φορέα (ΙΚΑ π.χ.) ξεκινά από 18 μήνες και μπορεί να φτάσει και τους 28 μήνες. Στις περιπτώσεις της διαδοχικής ασφάλισης πάλι η αναμονή είναι σίγουρο ότι θα κρατήσεις 2 έτη τουλάχιστον ενώ μπορεί και να ξεπεράσει τα 3,5 έτη.
Μεγαλύτερη αναμονή παρατηρείται στις αιτήσεις που αφορούν την έκδοση αποφάσεων για επικουρικές συντάξεις αφού, εκτός του ΕΤΕΑΜ όπου η απόφαση εκδίδεται μαζί με την κύρια σύνταξη, σε όλους τους υπόλοιπους φορείς επικουρικής ασφάλισης η αναμονή ξεπερνά την κύρια, κατά 6 μήνες τουλάχιστον. Πρωταθλητής στην εν λόγω κατηγορία το Ταμείο των Εμποροϋπαλλήλων το οποίο και ακόμη επεξεργάζεται αιτήσεις του 2010.
Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα ο ασφαλισμένος, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις, λαμβάνει από τον κύριο φορέα προσωρινή σύνταξη. Όμως, ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, στο οποίο κάποιος καλείται να διαβιώσει με τους περιορισμένους πόρους της προσωρινής, συνήθως αφήνει πίσω μεγαλύτερα βάρη από τα οποία είναι δύσκολη η επανάκαμψη μετά την απονομή της οριστικής πράξης.
Ας ελπίσουμε ότι η επίσπευση των διαδικασιών μηχανογράφησης των φορέων και η αύξηση του προσωπικού των Ταμείων μέσω κάποιων προσλήψεων σύντομα θα οδηγήσει στη συρρίκνωση του χρόνου απονομής των συνταξιοδοτικών παροχών καθώς είναι απόλυτη ανάγκη ειδικά για τις ηλικιακές ομάδες που εξέρχονται στη σύνταξη η ταχύρρυθμη έκδοση των σχετικών αποφάσεων ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν το δυνατόν γρηγορότερα στις καθημερινές τους ανάγκες.
Διονύσης Ρίζος. Δικηγόρος- Ειδικός σε θέματα Κοινωνικών Ασφαλίσεων