Ας δούμε όμως το τι έγινε τότε και βέβαια να αξιολογήσουμε πώς θα λειτουργήσουν οι θεσμοί τώρα για το μετά της καταστροφής στο Μάτι.
Πέντε χρόνια μετά η δίκη
Η δίκη για την καταστροφή του 2007 έγινε το 2012. Μόνο πέντε χρόνια μετά…. Οι ποινές βαριές για … την νοικοκυρά που τηγάνιζε, για τον εποχικό πυροσβέστη που αμέλησε, όπως και για τον επικεφαλής του κλιμακίου στα Κρέστενα που δεν μερίμνησε. Κατά τα λοιπά ο σωφρονισμός δεν έγινε όπως έδειξε η ζωή.
Ας πάμε τώρα στο τι έγινε με την αποκατάσταση. Σαφώς έγιναν και θαύματα, όπως στην Αρτέμιδα όπου η βοήθεια της Κυπριακής Δημοκρατίας έπιασε τόπο. Έργα σε πολλά σημεία έγιναν ενώ η Ολυμπία αποκαταστάθηκε. Ωστόσο έμειναν αδιάθετα χρήματα από το Ταμείου που συστάθηκε για να μαζευτούν οι δωρεές τότε. Κυρίως γιατί από ένα σημείο και μετά οι δήμοι δεν είχαν ώριμες μελέτες για να προτείνουν ώστε να απορροφηθούν χρήματα για έργα, ενώ το κεντρικό κράτος έδραξε την ευκαιρία να αξιοποιήσει τα ποσά αλλού μέσω του ΠΔΕ.
Το Ταμείο για τους πυρόπληκτους τότε
Μάλιστα οι ΣΥΡΙΖΑ τότε με ερωτήσεις και παρεμβάσεις είχε πρωτοστατήσει στην ανάδειξη του θέματος το 2013 στον τότε υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, τότε, Έφη Γεωργοπούλου Σαλτάρη, Θανάσης Πετράκος, Μαρία Κανελλοπούλου, Βασίλης Χατζηλάμπρου είχαν ζητήσει ενημέρωση για τη διάθεση πόρων από το Ταμείο Μολυβιάτη στις πυρόπληκτες περιοχές από τα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης και, μάλιστα, ανάμεσα στα ερωτήματα που έθεταν προς τα δύο υπουργεία ήταν αν τελικά θα υλοποιηθεί ο αρχικός σχεδιασμός ώστε το τελικό κονδύλι που θα διατεθεί για το Νομό Ηλείας να φτάσει το 50% των δωρεών.
Οι βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης επεσήμαναν στην ερώτησή τους ότι έξι χρόνια μετά τις φονικές πυρκαγιές του 2007 στην Ηλεία, όπου 46 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, φαίνεται πως έχουν χαθεί στη διαδρομή 28 εκατ. ευρώ. Ζητούσαν επίσης αναλυτική κίνηση του ΕΤΕΑ, πριν και μετά την κατάργησή του και αναλυτική κίνηση του Λογαριασμού Αρωγής Πυρόπληκτων.
Στην απάντηση τότε το Υπ. Οικονομικών με το έγγραφο του κ. Στουρνάρα έλεγε: «Μετά την κατάργηση του ΕΤΕΑ (Ειδικό Ταμείο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών), το ταμειακό υπόλοιπο που προέκυψε, ήταν ύψους 118.324.384,80 ευρώ, περιήλθε το 2011 στην αρμοδιότητα του υπουργού Οικονομικών και μεταφέρθηκε από τους λογαριασμούς που τηρούσε το ΕΤΕΑ στον «Λογαριασμό Αρωγής Πυρόπληκτων» (είχε συσταθεί στην Τραπεζα της Ελλάδος) ειδικά για τη συγκέντρωση δωρεών υπέρ πυροπλήκτων».
Επιπρόσθετα, ο τότε υπουργός ενημέρωσε ότι «ο λογαριασμός αυτός πιστώθηκε επίσης με το ποσό των 2.079.480,04 ευρώ το οποίο προέρχεται από τόκους (συνολική πίστωση 120.404.620,84 ευρώ). Αφότου περιήλθε στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους η παραπάνω αρμοδιότητα μεταφοράς των αιτούμενων ποσών, έχουν ικανοποιηθεί από τη Δ24-Λογαριασμών του Δημοσίου, έως και την 10η Απριλίου του 2013, όλες οι υποβληθείσες αιτήσεις χρηματοδότησης των φορέων συνολικού ύψους 27.686.811,45 ευρώ.
Διασπορά πόρων
Αναλυτικότερα, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου- Δυτικής Ελλάδας- Ιονίου χρηματοδοτήθηκε με 5.135.040,89 ευρώ, η Περιφέρεια Πελοποννήσου με 2.690.109 ευρώ, το υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων με 15.557.889,48 ευρώ, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας- Στερεάς Ελλάδας χρηματοδοτήθηκε με 113.600,49 ευρώ, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας με 1.279.565,69 ευρώ και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας χρηματοδοτήθηκε με 2.910.605,90 ευρώ.
Ο κ. Στουρνάρας ανέφερε ότι από τον Λογαριασμό Αρωγής Πυρόπληκτων και σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει η Κοινή Υπουργική Απόφαση του 2011, συνεχίζεται η χρηματοδότηση έργων αποκατάστασης των πυρόπληκτων περιοχών, που είχαν ήδη εγκριθεί από το Ταμείο κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του και είχαν ήδη ενταχθεί στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Τα κονδύλια αυτά, διευκρινίζεται, είναι δεσμευμένα μέχρι του ύψους του εγκεκριμένου προϋπολογισμού τους, δεδομένου ότι η εκταμίευσή τους γίνεται σταδιακά, ανάλογα με την πρόοδο των εργασιών, ύστερα από σχετικό αίτημα του φορέα υλοποίησής τους.
Επίσης, ο υπουργός Οικονομικών επικαλείται Κοινή Υπουργική Απόφαση του περασμένου Δεκεμβρίου, σύμφωνα με την οποία η επιλογή των νέων έργων που θα χρηματοδοτηθούν θα γίνει από την Περιφέρεια, μετά από έλεγχο και αξιολόγηση των προτάσεων που θα υποβληθούν από τους αρμόδιους ΟΤΑ α΄ βαθμού. Στη συνέχεια, ο Περιφερειάρχης υποβάλλει τις προτάσεις για ένταξη των έργων στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο εμπίπτει στην αρμοδιότητα του υπουργείου Ανάπτυξης.
Το ιστορικό
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με δημοσίευμα στις 24/8/2017 της εφ. «Πατρίς» του Πύργου παραπέμποντας σε συνέντευξη που έδωσε στην ίδια εφημερίδα στις 24 Μαρτίου του 2013 ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Πέτρος Μολυβιάτης, σημείωνε: Το 2007 συγκεντρώθηκαν 208 εκατ. ευρώ περίπου (198 συν 10 εκατ. οι τόκοι) από 93.000 δωρητές και κατατέθηκαν σε λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος, συστήνοντας το Ειδικό Ταμείο Αντιμετώπισης Εκτακτων Αναγκών (ΕΤΕΑ). Από αυτά ξοδεύτηκαν 76 εκατ. ευρώ για να ανοικοδομηθούν 1200 σπίτια και 800 αγροικίες, όπως αναφέρει ο κ.Μολυβιάτης, επισημαίνοντας ότι από τα 208 εκατ. Ευρώ, το 40%-50% αφορούσε την Ηλεία.
Για τα 130 εκατ. ευρώ, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι είχε σχεδιαστεί η δαπάνη 80 εκατ. ευρώ για έργα υποδομών (πυροπροστασίας, αντιπλημμυρικά, αντιδιαβρωτικά, κ.ά.), εκ των οποίων τα 40 προορίζονταν για την Ηλεία. Κοντολογίς, στόχος ήταν να περισσέψουν 50 εκατ. ευρώ για παρόμοιες μελλοντικές περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Τι μέλλει γενέσθαι;
Σήμερα ένα νέο κύμα αλληλεγγύης πάλι έχει φουντώσει. Ήδη έχουν μαζευτεί δεκάδες εκατομμυρίων. Η πρόκληση είναι μεγάλα ενώ θα κριθεί και η τελευταία γραμμή αξιοπιστίας της κυβέρνησης. Σύμφωνα με τα όσα έχουν εξαγγελθεί «όργανο διαχείρισης του λογαριασμού είναι τριμελής επιτροπή με την συμμετοχή του Προέδρου της Βουλής, του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών και του Υπουργού Οικονομικών.
Τη διαχείριση του λογαριασμού ελέγχουν ετησίως ορκωτοί λογιστές που τοποθετούνται από τον Υπουργό Οικονομικών το πόρισμα των οποίων κατατίθεται ακολούθως στο ελεγκτικό συνέδριο για τον έλεγχο της σύννομης εκτέλεσης του ειδικού λογαριασμού.
Η συμμετοχή του ελληνικού δημοσίου είναι αρχική και η ελληνική Πολιτεία δεσμεύεται ότι τα επιπλέον έξοδα που απαιτούνται για την πλήρη αποκατάσταση των πληγεισών περιοχών θα καλυφθούν στο σύνολό τους από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων με τις ίδιες ειδικές διαδικασίες.